List Hieronima Żaboklickiego chorążego bracławskiego, pisany w Zamościu drugiego czerwca 1669 r., obecnie przechowywany wśród dokumentów i ksiąg po zamojskich reformatach w Krakowie, przesuwa datę podejmowanych starań o zasiedlenie zakonników w mieście o co najmniej pięć lat. W tym czasie majątkiem Ordynacji Zamojskiej zarządzała księżna Gryzelda Konstancja (z Zamoyskich) Wiśniowiecka, wdowa po Jeremim Wiśniowieckim, siostra nieżyjącego już trzeciego ordynata ze starszej linii kanclerskiej, Jana „Sobiepana” Zamoyskiego, dlatego też to do niej należała ostateczna decyzja w sprawie lokacji reformatów w Zamościu. Po czerwcowej wizycie zakonników w Zamościu i wstępnym rozpoznaniu możliwości i terenu pod zasiedlenie zakonu, Żaboklicki napisał list do prowincjała ruskiej prowincji reformatów we Lwowie p.w. MB Bolesnej, o. Krystyna Chojeckiego*, w którym wyraża swoją intencję w tej sprawie, ale zastrzega się jednak, iż sam nie może podjąć tak ważnej decyzji, a „…Xiężny JeyMści pani na Zamościu i dziedziczki teraz w Zamościu nie masz, a bez tey ta moia intentia do skutku prześ nie może…”.

Gdzie w tym czasie przebywała księżna Wiśniowiecka? Otóż, jej uwagę przykuwały sprawy ordynacji zamojskiej i istotne dla jej syna sprawy wagi państwowej. Stąd nieobecność dziedziczki w mieście o której wspomina Żaboklicki. Księżna w tym okresie często kursowała między Zamościem, Warszawą i Krakowem. Pani Justyna Bartkowska, autorka życiorysu Gryzeldy Wiśniowieckiej, pisze, że już wiosną 1668 r. księżna wybrała się do Warszawy na trzy miesiące. Formalnie w sprawach ordynacji, ale przyczyny tej bytności w stolicy były bardziej złożone. Abdykacja króla Jana Kazimierza wywołała lawinę spekulacji co do kolejnego władcy. Również w tym czasie księżna była blisko syna, Michała Wiśniowieckiego, a rok później nowina o wyborze go na króla zastała ją na nieszpornym nabożeństwie właśnie u reformatów w Warszawie. Po elekcji nowo obrany król odwiedził w pierwszej kolejności właśnie matkę. W Warszawie w życiu politycznym księżna uczestniczyła czynnie do września 1669 r., starając się, jak dowodzi Pani Justyna Bartkowska, wzmocnić stronnictwo królewskie prowadzonymi umiejętnie mediacjami. Zajęta była na tyle, że początkowo nie znalazła nawet czasu, żeby odpisać na list z gratulacjami od zamojskiego podskarbiego Macieja Antoniego Wacławowicza, którego potem za to przepraszała.* Wiśniowiecka powróciła na krótko do Zamościa na początku września i zapewne to wtedy dopiero Żaboklicki miał szansę przedyskutować z patronką swój pomysł, bo już dwa tygodnie później wyruszyła na koronację króla do Krakowa.

Ojcowie reformaci delegowani z klasztoru we Lwowie, przywieźli po drodze z Lublina do Zamościa list od prowincjała zakonu prowincji ruskiej we Lwowie, skierowany do chorążego Hieronima Żaboklickiego. Nie znamy jego treści. Jednak dowiadujemy się kilku informacji z odpowiedzi na ten list, jakiej udzielił chorąży bracławski. Wspomina on o wstawiennictwie gwardiana lwowskiego u Ojca Prowincjała w sprawie zgłoszonej intencji przez Hieronima Żaboklickiego, dotyczącej osiedlenia reformatów w Zamościu. Żaboklicki nadmienia także w swoim liście, że wskazał wysłannikom miejsce w mieście dogodne na osadzenie zakonu. Wyraża nadzieję, że ojciec prowincjał zaakceptuje jego propozycję i że przed kolejną kongregacją, która odbędzie się w prowincji w lipcu 1669 r., uda się pozyskać zgodę księżnej Wiśniowieckiej, która być może w międzyczasie powróci do miasta. Jednak z powodu elekcji syna dziedziczka nie przyjechała do Zamościa przed tym terminem. Chorąży Żaboklicki pomimo tego, że był najbliższym i zaufanym współpracownikiem księżnej, musiał liczyć się z jej zdaniem jako podwładny. Wiśniowiecka rządziła samodzielnie i niepodzielnie. Nie pozwalała innym wpływać na swoje decyzje, nawet tak poważanym dworzanom jak H. Żaboklicki. Kronikarz zamojski z tamtego okresu, Bazyli Rudomicz mylił się niestety, nadając chorążemu niemal pełnię władzy w mieście. Bez akceptacji księżnej niemożliwe było podjęcie takiej decyzji. Co ciekawe, jak wynika z listu, Żaboklicki spodziewając się powrotu księżnej przed lipcem 1669 r. do miasta, dowodzi, że w Zamościu nawet ci najbardziej zaufani Xżnej Jmci, nie mieli rozeznania we wszystkich ważnych sprawach, a co za tym idzie, nie spodziewali się wyboru Michała Wiśniowieckiego na króla. Także i tego, że księżna w związku z tym wydarzeniem, zabawi w stolicy znacznie dłużej niż się spodziewano.

Sam pomysł osadzenia reformatów w Zamościu mógł pojawić się jeszcze w 1668 r. skoro z listu wynika, że rozmowy zostały rozpoczęte przez H. Żaboklickiego przed datą ww. listu.

____________________________________________________________________________________________________________________________

Elektroniczna kopia dokumentu – listu Hieronima Żaboklickiego z 2.06.1669r., przechowywanego w Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie – publikacja za zgodą Zarządu Prowincji – zdjęcie Małgorzata Morawek  (archiwista)

 

Mości Xieze Prowincyale Mnie wielce M Pan i Prziacielu

Byli tu oycowie z Lublina od WM Pana przysłani do mnie, przez których isz mnie WPan pisaniem swym nawiedzić raczyłeś, uniżenie WPanu dziękuię. In materia hac, o którą oznaymił JeMość Xiądz Gwardian Lwowski WM Panu, a to względem intentiey moiey, żem tu chciał przy Zamościu pokazać mieysce na Convent WM Panu, rozmówiłem się dostatecznie z Ichmościami temi od WM Pana zesłanemi i aperui Ich Mściom meam intentiam, w którey persistam pewnie, ieżely P. Bóg dopomoże, a WM Panowie acceptare zechcecie tym sposobem, iaki opowiedzą Ichmości oycowie ci, którzy tu byly u mnie, bo się na częstszą[odczyt niepewny] ich cale referris relatią. Napiszę ci ieszcze w tey materiey do WM Pana przed congregatią WM Panow, którą macie mieć in Julio, bo tesz Xiężny JeyMści pani na Zamościu i dziedziczki teraz w Zamościu nie masz, a bez tey ta moia intentia do skutku swego prześ nie może powroci tesz tym czasem Xżna JeyMść, z którą conferam, a potym oznajmię WM Panu, którego zostaię Życzliwym przyjacielem y Sługą H. Żaboklicki Ch. Br.

Elektroniczna kopia dokumentu – adresowej części listu Hieronima Żaboklickiego z 2.06.1669r., przechowywanego w Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie – publikacja za zgodą Zarządu Prowincji – zdjęcie Małgorzata Morawek  (archiwista)

Wersja uwspółcześniona

(oba odczyty, w tym przekład z łaciny – Justyna Bartkowska):

Mości Księże Prowincjale, Mnie wielce M Pan(ie) i Przyjacielu

Byli tu ojcowie z Lublina od WM Pana przysłani do mnie, przez których iż mnie WPan pisaniem swym nawiedzić raczyłeś, uniżenie WPanu dziękuję. In materia hac [w tej kwestii], o którą oznajmił JeMość ksiądz Gwardian Lwowski WM Panu, a to względem intencji mojej, żem tu chciał przy Zamościu pokazać miejsce na konwent WM Panu, rozmówiłem się dostatecznie z Ichmościami temi od WM Pana zesłanemi i aperui [wyjawiłem] Ich Mściom meam intentiam [moją intencję], w której persistam [wytrwam] pewnie, jeżeli P. Bóg dopomoże, a WM Panowie acceptare [zatwierdzić] zechcecie tym sposobem, jaki opowiedzą Ichmości ojcowie ci, którzy tu byli u mnie, bo się na częstszą [odczyt niepewny] ich cale [całkowicie] referis [zdasz] relatią. Napiszę-ci jeszcze w tej materii do WM Pana przed congregatią [zgromadzeniem] WM Panow, którą macie mieć in Julio [w lipcu], bo też księżny jejmości, pani na Zamościu i dziedziczki, teraz w Zamościu nie masz, a bez tej ta moja intencja do skutku swego prześ [przyjść] nie może. Powróci też tymczasem księżna jejmość, z którą conferam [omówię], a potym oznajmię WM Panu, którego zostaję życzliwym przyjacielem i sługą H. Żaboklicki Ch.[orąży] Br.[acławski]

_________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Justyna Bartkowska, Ewa Lisiecka

• W AGAD przechowywany jest list z 7.08.1669 r. pisany przez księżną Wiśniowiecką z Warszawy do zamojskiego podskarbiego Macieja Antoniego Wacławowicza, którego treść dowodzi jak bardzo była zajętą osobą w tym czasie. Odpisując mu dopiero po miesiącu, tłumaczy Wacławowiczowi, że jego list zapodział się pomiędzy innymi. Nie miała wówczas czasu na „zamojskie sprawy” i jak dowodzi jej korespondencja, dopiero po upływie dwóch miesięcy dziękuje Wacławowiczowi za przekazane gratulacje wyboru syna na króla. W liście do podskarbiego nie omieszkała go jednak pochwalić i podziękować za dobre zarządzanie majątkiem. Do Zamościa wróciła przypuszczalnie w czasie dwóch pierwszych tygodni września, nie zabawiła jednak długo, gdyż ponownie wyjechała z miasta, tym razem do Krakowa na koronację króla. Czy miała czas na rozpatrzenie propozycji Żaboklickiego? W kontekście powyższych ustaleń wydaje się to wątpliwe. Po koronacji do miasta wróciła w grudniu, na krótko przed świętami.
• 
• 
• Z części adresowej dokumentu (listu Żaboklickiego) wynika, że prowincjałem lwowskiego konwentu reformatów, do którego pisał H. Żaboklicki był w tym czasie O. Christianus (Krystyn) Chojecki. Dwukrotnie był obierany prowincjałem, w latach 1655-1657 i w okresie nas interesującym, czyli w latach 1667-1671. Cieszył się dużym zaufaniem i poważaniem wśród braci skoro powierzano mu także już wcześniej funkcje gwardiana w klasztorach w Solcu, Gliwicach, Lwowie i na Górze św. Anny. Ponadto w ciągu ponad 30 letniej posługi pełnił obowiązki: dwukrotnie definitora, kaznodziei, spowiednika, wikarego i magistra nowicjatu. Zmarł we Lwowie 23 10. 1678 r.
• więcej na temat Hieronima Żaboklickiego tutaj: Testament Hieronima Żaboklickiego | (przewodnicyzamosc.pl)

źródła:

1. Archiwum Prowincji Franciszkanów Reformatów w Krakowie. Kserokopie archiwaliów zamojskiego Klasztoru Reformatów w Zamościu (w zbiorach autora).
2. https://ofm.krakow.pl/cms/index.php?page=o-krystyn-chojecki-ofmref&fbclid=IwAR2dehJSSNq_7MJXhkRGe8sLPkm8b60C9nLQKvEqxeodJXESx8EZtazzYdg
3. AGAD AZ 1019, s. 14

Ulice różne w Zamościu (staropolskie).

Ulice różne

 

W lipcu 1583 r. Józef Lanio (rzeźnik) i Małgorzata jego żona sprzedali za 22 mk dom na Przedmieściu Szczebrzeskiem Alebrtowi de Żukow.

W listopadzie 1583 r. Stanisław rzeźnik i Anna jego żona sprzedali dom za 20 mk Janowi Sączkowiczowi de Chodel. Sąsiedztwo: Marek Textor (tkacz).

W styczniu 1584 r. Fiedor Choduń zapisał na hipotece domu sumę 20 mk na rzecz Wawrzyńca Tokarza.

W czerwcu 1584 r. Mateusz Cieśla dokonał zapisu hipotecznego na domu przy ul. Hrubieszowskiej w wys. 50 mk na rzecz Jana Nadolsky’ego.

W styczniu 1589 r. Anna szewcowa, wdowa po Janie szewcu sprzedała tugurium (schronienie – lepianka?) narożny przy ul. Szewskiej Jakubowi Lanio (rzeźnikowi) Wilkowicowi za 9 mk. Sąsiedztwo: dom Jana chirurga zamojskiego. Parcela budowlana: hortus (ogród).

W styczniu 1589 r. Condrus Ephipiarius i Paraska (Paraskewia?) jego żona sprzedali dom przy ulicy (brak wskazania której) za 26 mk polskich Sebastianowi Byczkowicowi. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Fabrilignarii (stolarza) i dom Jana Iuris (prawnika, sędziego) Bedelli.

W sierpniu 1589 r. Hanus Bartel negocjator (kupiec) sprzedał narożny dom „Szolny” na ul. Tyszowieckiej Mikołajowi Uhrowieckiemu rotmistrzowi wojsk Jana Zamojskiego za 300 flr. Sąsiedztwo: dom Kniazia z Wieprzowego Jeziora.

W październiku 1589 r. Jakub Skorza rzeźnik sprzedał na ul. Rachańskiej za 7 flr (area – obszar) Stanisławowi Propola. Inna zabudowa działki: macella lanionis (sklep mięsny – jatki?). W uwagach: „usque ad parietem Martini Lanifcieis…in latu longum vero octo ud nas” (…….aż do ściany Marcina rzeźnika?…..). Sąsiedztwo: angullo (na rogu) Alberti lanionis (rzeźnik).

W lipcu 1589 r. Jan Snopek i Anna jego żona sprzedali trzecią część działki (area) przy ul. Szewskiej Walentemu Kazipole za 6 flr 10 gr. Sąsiedztwo: Krzysztof Żronka i dom Feliksa. W uwagach: „in longitudine 14 ulnas – długości 14 łokci – a wpopszek od miedze domiedze”.

W czerwcu 1589 r. Venceslaus (Wienczysław) szewc i Krystyna jego żona sprzedali dom przy ul. Szewskiej Łukaszowi Praesbitero Ruthenorum za 80 mk. Sąsiedztwo: Mateusz Cieplinski i Venceslai Sutoris (Wienczysław) szewc. W uwagach: ogród sprzedany razem z domem.

W maju 1589 r. Jan Smolka szewc mieszkaniec Zamościa sprzedał dom na ul. Szewskiej za 50 flr. Bartłomiejowi Pankowiczowi. Sąsiedztwo: szewc Wienczysław i szewc Paweł Kula.

W maju 1589 r. Jan Ostrowski burgrabia malborski sprzedał za 120 flr. dom przy ul. Bełskiej Konstantemu Pellio (kuśnierzowi). Sąsiedztwo: dom Bartłomieja Pellificis (kuśnierza) i dom Szymona Króla. Uwagi: cum horto et prato (ogród i łąka) – sprzedane razem z domem.

W październiku 1589 r. Michał Poznanicus (z Poznania) zwany Chromy i jego żona Jadwiga sprzedali za 50 flr. dom narożny przy ul. Horodelskiej Stanisławowi Praecone. Sąsiedztwo: dom Wojciecha Przybyło.

W styczniu 1590 r. Wojciech Domoniowski i Anna jego żona sprzedali za 30 flr. dom przy ul. Szewskiej Wawrzyńcowi Goski Tczedoviensis i Zofii jego żonie. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Dokatoris (nauczyciela) i area deserta, a vallo sitta (pusty teren, otoczony wałem).

W lutym 1590 r. Feliks Flisz i Elżbieta, jego żona sprzedali plac przy ul. Szewskiej za 7 flr. Albertowi Chffisteh i Zofii jego żonie przy ul. Szewskiej. Sąsiedztwo: Stanistałw Pistor (piekarz) i platea publica ad vallum tendens acialiter (ulica publiczna rozciągająca się aż do wału).

W lutym 1590 r. Mikołaj Cwielicz i Marusia jego żona sprzedali za 5 flr. parcelę Albertowi Ostrowskiemu i jego żonie na ulicy Szewskiej. Sąsiedztwo: Tymoteusz szewc i Iwaskowicz Doleator (bednarz).

W lutym 1590 r. Benedykt vulgo dictum (zwanym) Banach Lanio (rzeźnik) i Helena jego żona sprzedali za 150 flr. dom przy ul. Rachańskiej (in Platea Rachensis) Mateuszowi Pietrzikowi mieszkańcowi Wieruszoviensis . Sąsiedztwo: dom Marcina murarza i dom Hartimi Rusina.

W kwietniu 1590 r. Błażej Czaika sprzedał za 40 flr. parcelę budowlaną Benedyktowi Lanio i jego żonie przy ul. Rachańskiej. Sąsiedztwo: Mateusz Pietrzyk i a vallo acialiter (na rogu wałów). W uwagach: „duas partes in latum sexdecim ul nas in longum vero ut aliae areae” („dwie części, szerokie i długie na szesnaście łokci, jak inne obszary” – tłumacz Google).

W kwietniu 1590 r. Paweł Zbaraski i Helena jego żona sprzedali dom drewniany za 37 flr. Mateuszowi Michalowskiemu ungarus na ulicy Horodelskiej. Sąsiedztwo: dom Domaradzkiego i dom Stanisława piekarza.

W maju 1590 r. Piotr Mazur i Katarzyna jego żona sprzedali dom na ul. Hrubieszowskiej (Rubieszoviensis) Andrzejowi Mazurkowi i Reginie jego żonie za 12 flr. Była to sprzedaż domu zmarłego Alberta Miecznikowicza ojca Katarzyny (żony Piotra Mazura). Dom odziedziczyła Katarzyna i jej brat Albert. Katarzyna i Piotr Mazur sprzedali część Alberta za jego wiedzą. Sąsiedztwo: dom Scibora i dom Stanisława cieśli.

W maju 1590 r. Stanisław Generalis (generał) Sobieski darował dom na ulicy Horodelskiej Michałowi Claudo (Claudus) Poznanus (z Poznania) i Jadwidze jego żonie. Sąsiedztwo: Albert Przybyło i via publica acialiter.

W czerwcu 1590 r. Tymosz ex villa Sitaniecz (z Sitańca) i Regina jego żona sprzedali dom na ul. Rachańskiej za 70 flr. Eufemii Chffedorowej wdowie i Maksymowi jej synowi. Sąsiedztwo: Stanisław Stalmach i platea publica aguariam nunapata acialiter.

W czerwcu 1590 r. Jan i Zofia Suchodolscy sprzedali plac przy ul. Hrubieszowskiej za 10 mk Sebastianowi (rostrucharz-handlarz koński) i Agnieszce jego żonie. Sąsiedztwo: Albert Przybyło i Jan Suchodolski.

W czerwcu 1590 r. Felix Flisz sprzedał dom przy ul. Szewskiej za 40 flr Mateuszowi Lenarcikowi. Sąsiedztwo: Stanisław piekarz i Jakub Propola (handlarz).

W czerwcu 1590 r. Michał Claudus alias Chromy i Anna jego żona sprzedali dom przy ul. Horodelskiej za 42 złp. Andrzejowi Potrzestek. Sąsiedztwo: Albert Przybyło i via publica acialiter.

W czerwcu 1590 r. Katarzyna Jurkowa wdowa mieszkanka Zamościa sprzedała dom przy ul. Szewskiej za 10 flr. Annie Jętwanowej, swojej córce. Sąsiedztwo: Thimkowicz szewc i Albert Skoprk.

W lipcu 1590 r. Jakub Skorka Lanio (rzeźnik) i Dorota jego żona sprzedali dom drewniany przy ul. Rachańskiej a Braxatoriis Civilibus (browar miejski) Rafaelowi Strzeptowskiemu sekretarzowi królewskiemu. Sąsiedztwo: dom Joachima Rusina i dom Piotra Procza.

W lipcu 1590 r. Krzysztof cieśla i Zofia jego żona sprzedali za 2 talary plac przy ul. Rachańskiej Marcinowi Rybitwie. Sąsiedztwo: dom Mateusza Stuoza (stróża?) i dom Marcina Rybitwy. W uwagach: „partem quartam in longum quatuordecim ul nas in latu vero decem ulnas” (czwarta część miała czternaście łokci długości i dziesięć łokci szerokości).

W lipcu 1590 r. Piotr Procz i Zofia jego żona sprzedali za 300 złp. dom przy ul. Turobińskiej (Thurobinensis) Janowi Constantinowiczowi Grekowi. Sąsiedztwo: Błażej Sichowicz i Hanus (Jan) murarz.

W lipcu 1590 r. Albert rzeźnik i Zofia jego zona sprzedali za 100 złp. dom przy ul. Rachańskiej Piotrowi Proczowi i Zofii, jego żonie. Sąsiedztwo: Rafael Sczeptowski (Strzeptowski) i Stanisław stelmach.

W lutym 1591 r. Anna, matka i jej córka Dorota Domaraczkie (Domaradzkie) sprzedały plac i mały domek (zbudowany na placu) za 10 mk  Janowi Szakowiczowi krwacowi i Annie jego żonie przy ul. Chełmskiej (Helmensos). Sąsiedztwo: Mateusz Ungarus krawiec i ex ad verso domu Wawrzyńca Pobratymowicza kuśnierza.

W marcu 1591 r. Krzysztof i Zofia Ziurek sprzedali dom przy ul. Chełmskiej za 40 mk Laboriosus Iwanko Jaczowiczowi i Jence jego żonie ex Zarudzia (z Zarudzia). Sąsiedztwo: dom Jana Snopkowicza i via ad valla tendens acialiter (na rogu drogi ciągnącej się ku wałom).

W czerwcu 1591 r. Błażej Sichowicz rajca i jego żona Jadwiga sprzedali dom przy ul. Turobińskiej za 300 złp. Janowi Cambra Grekowi. Sąsiedztwo: dom Jana Konstantynowicza Greka i acialem versus forum primarium.

W czerwcu 1591 r. Tomasz i Marusa Demko sprzedali plac (area alias quadram agri – obszar inny niż ćwierć pola) za 60 złp. przy ul. Chełmskiej Janowi Piczkowskiemu. Sąsiedztwo: dom Jana Paczkowskiego (Piczkowskiego?) i platrea publica acialiter.

W czerwcu 1591 r. wymieniany był w aktach (przy okazji innej sprawy) Mathys Kotuchna i Elżbieta jego żona, zamieszkali przy ul. Rachańskiej. Sąsiedztwo: dom Jakuba Mirosławka pellificis (kuśnierza) i dom Józefa Nurzinskiego.

W październiku 1591 r. Janus Kossa i Felicja, jego żona kupił dom przy ul. Szewskiej od Isthoka Naiazdy Hungarusa (Węgra) i Zofii jego żony. Sąsiedztwo: dom Jana Barbitonsoris (golarza) i dom Mateusza Żrebki.

W listopadzie 1591 r. Jan szewc zwany Lubelski i Regina jego żona sprzedali dom za 36 złp. na ul. Rachańskiej Albertowi Gebka i Annie jego żonie. Sąsiedztwo: Piotr Zielonka rzeźnik i Stanisław czapnik.

W styczniu 1592 r. Jakub Mierosławczik rzeźnik i Zofia jego żona sprzedali dom za 50 złp. przy ul. Rathensis (Rachańskiej?) Krzysztofowi Rataiczik i Annie jego żonie. Sąsiedztwo: Iwaskowicz Briz pellonis (rzeźnik) i Matusz Kotuchny.

W lutym 1592 r. Anna Domaradzka, wdowa po Janie Domaradzkim oraz Dorota i Albert, dzieci sprzedali mały domek za 30 złp. przy ul. Horodelskiej Iwano Gerero Klimczuczka i Chaffida jego żona. Sasiedztwo: Jan Paskowicz bodelli iuris i area deserta (cum area).

W maju 1592 r. Wawrzyniec Wołyniec szewc sprzedał dom za 30 złp. na ul. Szewskiej Ferensowi krawcowi. Sąsiedztwo: Wojciech Skopka i Mikołaj szewc.

W maju 1592 r. Adam Priwner murarz i Zofia jego żona sprzedał dom za 100 złp. na ul. Ormiańskiej Baltazarowi Balinowiczowi Ormianinowi. Sąsiedztwo: dom Iwana Aslanowicza Ormianina i area deserta.

W październiku 1592 r. Tomasz i Małgorzata Demko sprzedali dom za 150 złp. przy ul. Chełmskiej Wawrzyńcowi Gładkiemu i jego żonie Annie. Sąsiedztwo: dom Jana Paczkowskiego i platea publica acialiter.

W grudniu 1592 r. Jakub Kramarz alias funarius (właściciel zakładu pogrzebowego) i Katarzyna jego żona sprzedali dom przy ul. Ormiańskiej za 150 złp. na rzecz Muratosza Jakobowicz Ormianina. Sąsiedztwo: dom Loxy i dom Vasztanity. A.Adv. sygn. 1. Pagin. 115-115v.

W styczniu 1593 r. Franciszek Wołoszowicz Rusin szewc i Małgorzata jego żona zapisali na domu przy ul. Turobińskiej 70 złp. na rzecz Filipa Antoninis Greka. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Dłuskiego i dom zmarłego Jana Włocha murarza.

W styczniu 1593 r. Helena Hanusowa Mularka wdowa zapisała na domu przy ul. Turobińskiej 40 złp. na rzecz Jana Szaniawskiego Barbitonsor (golarza) i jego żony Zofii. Sąsiedztwo: dom Jana Konstantinowicza Greka i dom Andrzeja Budzinsczika.

W marcu 1593 r. Lurens Pobratimowicz pelifex (kuśnierz) i rajca sprzedał dom przy ul. Horodelskiej Tomaszowi Demko za 70 złp. Sąsiedztwo: Jan (niewyraźny odczyt Bródka?) piekarz i acialiter iusta plateam publicam (ulica publiczna).

W marcu 1593 r. Andrzej Serrifaber (ślusarza) i Anna jego żona sprzedali za 40 złp. dom przy ul. Rachanskiej Mikołajowi Sikora i jego żonie. Sąsiedztwo: Mathiae (Mateusz) Textoris (tkacz) i platea publica acialiter tendes. W uwagach: „…in area propria domunculam suam in posteriori parte domus sua…” (na terenie własnego domku na tyłach swojego domu…” – tłumacz Google).

 W marcu 1593 r. Ferens Ungarus (Węgier) krawiec sprzedał za 315 złp. dom przy ul. Brukowanej (in platea Castrensis) Stanisławowi Abrahamiah aurifaber et scabinus (złotnik i ławnik). Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Bystrzickiego piekarza i acialiter platea publica. Acta. Adv. sygn. 1 pagin. 126v-127

W marcu 1593 r. Jakub Janiszewski rajca sprzedał dom za 60 złp. przy ul. Rachańskiej Piotrowi Achabi Schotus (Szkotowi). Sąsiedztwo: Jan Boguszawski i Wawrzyniec Sklarz (szklarz?).

W marcu 1593 r. Cossa Janus Węgier sprzedał za 50 złp. dom przy ul. Szewskiej Somki Caspar Węgrowi. Sąsiedztwo: łaźnia miejska i dom Macieja Zubra krawca. A. Adv. Sygn. 1. 127-127v

W kwietniu 1593 r. Ferens Szekiel Węgier sprzedał mały domek przy ul. Szewskiej Sipos Janusowi Węgrowi. Sąsiedztwo: dom Mateusza Żubra i dom Piotra Safianniloa sutoris (safiaticus – safiannik szewc).

W kwietniu 1593 r. Iwasko bednarz i Halfia (Hasia) jego żona sprzedali za 32 złp. dom przy ul. Szewskiej Matuszowi figulus (garncarz, kaflarz) Przeworski (z Przeworska). Sąsiedztwo: dom Łukasza popa Rusina i dom Piotra safiannika.

W maju 1593 r. Saffka Rosczeniek pellio (kuśnierz) i jego żona Learysza sprzedali dom przy ul. Rachańskiej za 120 złp. Iwanko Mollitor’owi. Sąsiedztwo: Steczkowic i dom Curilonis.

W lipcu 1593 r. Stanisław bednarz i Anna jego żona sprzedali dom (cum horto – z ogrodem) przy ul. Szewskiej za 22 mk Marcinowi Textor (tkacz, skuniennik). Sąsiedztwo: Tomasz szewc i Grygla Koska.

W październiku 1593 r. Krzysztof Dłuski sprzedał dom przy ul. Rachańskiej Sidorowi Hilkowiczowi za 30 złp. Sąsiedztwo: dom Pasko i dom Procza.

W październiku 31. (brak daty rocznej) Mateusz Figulus (garncarz, kaflarz) zapisał na domu przy ul. Szewskiej sumę 160 złp. na rzecz Kiliana Gorden Schotus (Szkota). Sąsiedztwo: Lenkowskie (odczyt poprawiany) i dom Alberta Odgrzyzny (Ac. Adv. Sygn. 1. Pagin. 273).

W czerwcu 1603 r. Stanisław Pileator (czapnik) Dishowic sprzedał dom za 90 złp. na ul. Rachańskiej Janowi Murarius Incola Zamoscensis (murarzowi mieszkańcowi Zamościa). Sąsiedztwo: Wawrzyniec Wół i dom „Gobczynskie”.

W lutym 1604 r. Regina i Katarzyna, córki Mateusza Latusky darowały dom na ul. Szewskiej Janowi Pellifex (kuśnierza) dicto Zapłata. Sąsiedztwo: dom narożny Adamy (Adama) Sybora.

W lutym 1604 r. Benedykt Lanio (rzeźnik) i jego żona Helena dokonali zapisu hipotecznego na domu przy ulicy Rachańskiej na sumę 60 złp. na rzecz Alberta Bemlycha. Sąsiedztwo: „Trobagowskie” i dom Marcina Pistoris (piekarza).

W czerwcu 1604 r. Jakub Jochan Szkot sprzedał za 140 złp. dom „Frankowskie” przy ul. Hrubieszowskiej Andrzejowi Mostrob Szkotowi. Sąsiedzi: dom Kraszyna i dom Miszkowskich.

W lipcu 1604 r. Benedykt Lanio (rzeźnik) dictum Kłodkowicz i Helena, jego żona sprzedali dom przy ul. Rachańskiej Albertowi Szumnykowi braxator (piwowar) i Zofii jego żonie za 130 złp.

W listopadzie 1604 r. Krzysztof zwany Wielki sprzedał za 100 złp. dom przy ul. Judaica (Żydowskiej) Grzegorzowi Kopanskiemu i jego żonie. Sąsiedztwo: dom Jakuba Judei (Żyda) i dom „Armenicani”.

W styczniu 1605 r. Wawrzyniec Finek i Anna jego żona sprzedali za 80 złp. dom przy ul. Żydowskiej Mateuszowi Sykiel’owi i Annie jego żonie. Sąsiedztwo: dom Żyda Mrugały i dom Jakuba.

W kwietniu 1605 r. Andrzej i Jan Słowińscy, synowie zmarłego Alberta Słowińskiego dicta Wnuk sędziego i Katarzyna wdowa po Albercie Słowińskim sprzedali dom przy ul. Brukowanej za 800 złp. Mikołajowi Uhrowieckiemu staroście chełmskiemu. Sąsiedztwo: dom Michała Berussi.

W maju 1605 r. Jakub Chmielowski zapisał na domu narożnym przy ul. Rachańskiej sumę 100 złp. na rzecz Mateusza syna Jakuba. W uwagach: dom ten kupiony był od Stanisława Ormianina. Sąsiedztwo: dom Mozdzanski. Acta Adv. Sygn. 1. Pagin. 260-260v.

W czerwcu 1606 r. Adam Zegarth frenifex (rymarz) sprzedał dom przy ul. Chełmskiej za 520 złp. Adamowi Lasson Scoto (Szkotowi). Sąsiedztwo: dom Wilhelma Moza i dom Stanisława Abramicza rajcy. A. Adv. Sygn. 2 pagin. 48 v -49 i 76 v-77 potwierdzenie sprzedaży.

W kwietniu 1606 r. Mateusz Kupczowicz i Anna jego żona mieszkanka Zamościa sprzedała za 170 złp. dom narożny przy ul. Rachańskiej Helenie Mularce (murarzowa), wdowie po Hansie (Hanusie) Murarii (murarzu). Sąsiedztwo: Aurificis .

W styczniu 1607 r. Walenty Mentowski sartor (krawiec) mieszkaniec Zamościa zapisał na domu przy ul. Szewskiej (tzw. „Barwierzowskie”) sumę 50 złp. na rzecz Mateusza Sabel i Anny jego żony.

W maju 1607 r. Anna Starikowana żona Jakuba Margola, mieszkańca Zamościa zapisała na domu przy ul. Żydowskiej sumę 60 złp. na rzecz Doroty Tomasowej, wdowy. Sąsiedztwo: dom Sacuto Żyda (Sefard) i dom Stanisława Krapa.

W czerwcu 1607 r. Jacek Zastawski sprzedał dom za 220 złp. na ul. Hrubieszowskiej Wojciechowi Bienkowiczowi i Urszuli wdowie po Wawrzyńcu Urszulaku. Sąsiedztwo: Mateusz Morawicki i Franciszek piekarz.

W czerwcu 1607 r. Franciszek piekarz sprzedał dom przy ul. Hrubieszowskiej za 200 złp. Jackowi Zastawskiemu i Annie jego żonie. Sąsiedztwo: Garwoliński Grzegorz i dom Jacka Zastawskiego.

W lutym 1608 r. Ferenc krawiec był wymieniany w aktach przy okazji innej sprawy, jako zamieszkały przy ul. Rachańskiej. Sąsiedztwo: dom Wasilowej i dom Mateusza Morawickiego.

W lutym 1608 r. Ferenc Sartor (krawiec) Ungarus (Węgier) sprzedał za 50 mk mały domek in Platea Rachańska seu Piekarska Andrzejowi Kopystowskiemu. Sąsiedztwo: dom Wasilowej i dom Mateusza Morawickiego telletextoris (tkacz).

W marcu 1608 r. Karp de Villa Deszkowice (z Deszkowic) zapisał na domu przy ul. Brukowanej 120 złp. na rzecz Jana Tokarczyka. Sąsiedztwo: dom narożny Jakuba frenificis (rymarz).

W kwietniu 1608 r. Jan i Szymon Mitkowice synowie zmarłego Alberta Mitko sprzedali dom przy ul. Szczebrzeskiej za 220 złp. Krzysztofowi Częstopianemu. Sąsiedztwo: dom Wojciecha Doliatoris (bednarz) dicta To(w)nobranski i versus Ecclesiam Parochialem (w kierunku kościoła parafialnego) Muratam acialiter sit tam.

W czerwcu 1608 r. Jakub Chmielowski i Anna jego żona zapisali na domu przy ul. Tyszowieckiej sumę 60 złp. na rzecz Błażeja Murarius (murarz). Sąsiedztwo: dom narożny Katarzyny zwanej Ślepa Kaśka.

W grudniu 1608 r. Mateusz Żuberek i Anna jego żona oraz Wojciech ich syn sprzedali dom przy ul. Szewskiej za 100 złp. Mikołajowi Kusik Tarnogrodensis ad presens incola Zamoscensis (z Tarnogrodu obecnie mieszkańca Zamościa). Sąsiedztwo: „Skopkowskie” i „Pawełkowskie”.

W lipcu 1609 r. Jakub Jan Szkot sprzedał za 180 złp. dom Kilianowi Szkotowi na ul. Hrubieszowskiej. Sąsiedztwo: dom „Wereszynski” i dom „Frankowskie”.

______________________________________________________________________________________________________

Mieszkańcy w układzie alfabetycznym

 

Abrahamiah Stanisław złotnik i ławnik 1593 ul. Brukowana

Abramicz Stanisław 1606 ul. Chełmska

Achabi Piotr Szkot 1593 ul. Rachańska

Albert (z Żukowa) 1583 ul. Szczebrzeska

Albert rzeźnik 1589, 1590 ul. Rachańska

Andrzej ślusarz i Anna 1593 ul. Rachańska

Antoninis Filip Grek 1593 ul. Turobińska

Aslanowicz (Asłanowicz) Jan Ormianin 1592 ul. Ormiańska

Balionowicz Baltazar Ormianin 1592 ul. Ormiańska

Banach Benedykt i Helena 1590 ul. Rachańska

Bartel Hanus 1589 ul. Tyszowiecka

Bartłomiej kuśnierz 1589 ul. Bełska

Bedelli Jan 1589 w Zamościu

Bemlych Albert 1604 ul. Rachańska

Benedykt rzeźnik i żona 1590 ul. Rachańska

Berussi Michał 1605 ul. Brukowana

Bienkowicz Wojciech i Urszula 1607 ul. Hrubieszowska

Bistrzicki Krzysztof 1593 ul. Brukowana

Błażej murarz 1608 ul. Tyszowiecka

Boguszawski Jan 1593 ul. Rachańska

Bródka Jan 1593 ul. Horodelska

Budzinsczik Andrzej 1593 ul. Turobińska

Byczkowic Sebastian 1589 w Zamościu

Cambra Jan Grek 1591 ul. Turobińska

Chffedorowa Eufemia wdowa i s. Maksym 1590 ul. Rachańska

Chffisteh Albert i Zofia 1590 ul. Szewska

Chmielowski Jakub i Anna, s. Mateusz 1605 ul. Rachańska, 1608 Tyszowiecka

Choduń Fiodor 1584 w Zamościu

Chromy (Claudo, Claudus) Michał i Jadwiga 1589, 1580, 1590 ul. Horodelska

Cieplinski Mateusz 1589 ul. Szewska

Condras Ephipiarius i Paraska 1589 w Zamościu

Cossa Janus (Kossa) Węgier i Felicja 1591, 1593 ul. Szewska

Curilonis 1593 ul. Rachańska

Cwielicz Mikołaj i Marusia 1590 ul. Szewska

Czaika Błażej 1590 ul. Rachańska

Częstopiany Krzysztof 1608 ul. Szczebrzeska

Demko Tomasz i Marusa (Małgorzata) 1591, 1592, ul. Chełmska, 1593 ul. Horodelska

Dishowic Stanisław 1603 ul. Rachańska

Dłuski Krzysztof 1593 ul. Turobińska, 1593 ul. Rachańska

Dom Ormiański 1604 ul. Żydowska

Domaradzkie Anna w. po Janie, c. Dorota s. Albert 1590, 1591, 1592 ul. Horodelska i ul. Chełmska

Domoniowski Wojciech i Anna 1589 ul. Szewska

Ferens (Ferenc) krawiec Węgier 1592 ul. Szewska, 1593 ul. Brukowana, 1608 ul. Rachańska

Finek Wawrzyniec i Anna 1605 ul. Żydowska

Flisz Feliks i Elżbieta 1589, 1590 ul. Szewska

Franciszek piekarz 1607 ul. Hrubieszowska

Garwoliński Grzegorz 1607 ul. Hrubieszowska

Gebka Albert i Anna 1591 ul. Rachańska

Gładki Wawrzyniec i Anna 1592 ul. Chełmska

Gorden Kilian Szkot b/daty ul. Szewska

Goski Wawrzyniec i Zofia 1590 ul. Szewska

Grygla Koska 1593 ul. Szewska

Hanus murarz 1590 ul. Turobińska

Hanusowa Helena mularka (wdowa po murarzu) 1593 ul. Turobińska, 1606 ul. Rachańska

Hartimi Rusin 1590 ul. Rachańska

Hilkowicz Sidor 1593 ul. Rachańska

Iwasko bednarz i Halfia (Hasia) 1593 ul. Szewska

Iwaskowic Briz 1592 ul. Rachańska

Iwaskowicz bednarz 1590 ul. Szewska

Jaczowicz Iwano i Jenka 1591 ul. Horodelska

Jakobowicz Muratsza Ormianin 1592 ul. Ormiańska

Jakub Jan Szkot 1609 ul. Hrubieszowska

Jakub rymarz 1608 ul. Brukowana

Jakub Żyd 1604, 1605 ul. Żydowska

Jan (Hanus?) Włoch murarz nie żył 1593 ul. Turobińska

Jan chirurg 1589 ul. Szewska

Jan golarz 1591 ul. Szewska

Jan murarz 1603 ul. Rachańska

Jan szewc i Anna 1589 ul. Szewska

Janiszowski Jakub 1593 ul. Rachańska

Jetwanowa Anna c. Katarzyny Jurkowej 1590 ul. Szewska

Joachim Rusin 1590 ul. Rachańska

Jochan Jakub Szkot 1604 ul. Hrubieszowska

Józef rzeźnik i Małgorzata 1583 ul. Szczebrzeska

Katarzyna zwana Ślepa Kaśka 1608 ul. Tyszowiecka

Kazipole Walenty 1589 ul. Szewska

Kilian Szkot 1609 ul. Hrubieszowska

Klimczuczka Iwano Gerero i Chaffida 1592 ul. Horodelska

Kłodkiewicz Benedykt i Helena 1604 ul. Rachańska

Kniaź (z Wieprzowego Jeziora) 1589 ul. Tyszowiecka

Konstantinowicz (Constantinowicz) Jan Grek 1590, 1593 ul. Turobińska

Konstanty kuśnierz 1589 ul. Bełska

Kopanski Grzegorz i żona 1604 ul. Żydowska

Kopystowski Andrzej 1608 ul. Rachańska (Piekarska)

Kotuchny Mateusz i Elżbieta 1591, 1592 ul. Rachańska

Kramarz Jakub i Katarzyna 1592 ul. Ormiańska

Krap Stanisław 1607 ul. Żydowska, 1608 ul. Brukowana

Kraszyna 1604 ul. Hrubieszowska

Król Szymon 1589 ul. Bełska

Krzysztof cieśla i Zofia 1590 ul. Rachańska

Krzysztof nauczyciel 1590 ul. Szewska

Krzysztof stolarz 1589 w Zamościu

Kula Paweł 1589 ul. Szewska

Kupczowicz Mateusz i Anna 1606 ul. Rachańska

Kusik Mikołaj 1608 ul. Szewska

Lasson Adam Szkot 1606 ul. Chełmska

Latuska Mateusz nie żył w 1604, córki Regina i Katarzyna ul. Szewska

Lenarcik Mateusz 1590 ul. Szewska

Loxa 1592 ul. Ormiańska

Lubelski Jan i Regina 1591 ul. Rachańska

Łaźnia miejska 1593 ul. Szewska

Łukasz duchowny (pop) Rusin 1589, 1593 ul. Szewska

Marcin murarz 1590 ul. Rachańska

Marcin piekarz 1604 ul. Rachańska

Marcin tkacz 1583, 1593 ul. Szewska

Margol Jakub i ż. (Starikowana) Anna 1607 ul. Żydowska

Mateusz cieśla 1584 ul. Hrubieszowska

Mateusz garncarz b/daty ul. Szewska

Mateusz krawiec Węgier 1591 ul. Chełmska

Mateusz s. Stuoza 1590 ul. Rachańska

Mateusz tkacz 1593 ul. Rachańska

Mazur Piotr i Katarzyna 1590 ul. Hrubieszowska

Mazurek Andrzej i Regina 1590 ul. Hrubieszowska

Mentowski Walenty 1607 ul. Szewska

Michalowski Mateusz 1590 ul. Horodelska

Miecznikowicz Albert nie żył w 1590, i dzieci: Katarzyna i Albert ul. Hrubieszowska

Mierosławczik Jakub i Zofia 1592 ul. Rachańska

Mikołaj szewc 1592 ul. Szewska

Mirosławka Jakub 1591 ul. Rachańska

Miszkowscy 1604 ul. Hrubieszowska

Mitkowic Jan i Szymon 1608 ul. Szczebrzeska

Mollitor Iwanko 1593 ul. Rachańska

Morawicki Mateusz 1607 ul. Hrubieszowska, 1608 ul. Rachańska

Mostrob Andrzej Szkot 1604 ul. Hrubieszowska

Moza Wilhelm 1602 ul. Chełmska

Mozdzanski 1605 ul. Rachańska

Mrugała Żyd 1605 ul. Żydowska

Nadolsky Jan 1584 ul. Hrubieszowska

Naiazdy Isthok i Zofia Węgier 1591 ul. Szewska

Nurzinski Józef 1591 ul. Rachańska

Odgrzyzna Albert b/daty ul. Szewska

Ostrowski Albert i żona 1590 ul. Szewska

Ostrowski Jan 1589 ul. Bełska

Paczkowski Jan (Piczkowski) 1591, 1592 ul. Chełmska

Pankowicz Bartłomiej 1589 ul. Szewska

Pasko 1593 ul. Rachańska

Paskowicz Jan 1592 ul. Horodelska

Pietrzyk (Pietrzik) Mateusz 1590 ul. Rachańska

Piotr safiannik 1593 ul. Szewska

Pobratimowicz Lurens 1593 ul. Horodelska

Pobratymowicz Wawrzyniec 1591 ul. Chełmska

Potrzestek Andrzej 1590 ul. Horodelska

Priwner Adam i Zofia 1592 ul. Ormiańska

Procz Piotr i Zofia 1590, 1593 ul. Rachańska

Propola Jakub 1590 ul. Szewska

Propola Stanisław 1589 ul. Rachańska

Przeworski Mateusz 1593 ul. Szewska

Przybyło Wojciech 1589 i Albert 1590 ul. Horodelska, Albert ul. Hrubieszowska

Rataiczik Krzysztof i Anna 1592 ul. Rachańska

Rosczeniek Saffka i Learysza 1593 ul. Rachańska

Rybitwa Marcin 1590 ul. Rachańska

Sabel Mateusz i Anna 1607 ul. Szewska

Sacuto Żyd (Sefardyjczyk) 1607 ul. Żydowska

Sączkowicz Jan (z Chodla) 1583 w Zamościu

Scibor 1590 ul. Hrubieszowska

Sebastian handlarz koni i Agnieszka 1590 ul. Hrubieszowska

Sichowicz Błażej i Jadwiga 1590, 1591 ul. Turobińska

Sikora Mikołaj 1593 ul. Rachańska

Sipos Janus Wegier 1593 ul. Szewska

Sklarz Wawrzyniec 1593 ul. Rachańska

Skopka Wojciech 1592 ul. Szewska

Skoprk Albert 1590 ul. Szewska

Skorza (Skorka) Jakub i Dorota 1589, 1590 ul. Rachańska

Słowiński Wnuk Albert nie żył w 1605, s. Andrzej i Jan, w. Katarzyna ul. Brukowana

Smolka Jan 1589 ul. Szewska

Snopek Jan i Anna 1589 ul. Szewska

Snopkowicz Jan 1591 ul. Horodelska

Sobieski Stanisław gen. 1590 ul. Horodelska

Somki Caspar Węgier ul. Szewska

Stanisław bednarz i Anna 1593 ul. Szewska

Stanisław cieśla 1590 ul. Hrubieszowska

Stanisław czapnik 1591 ul. Rachańska

Stanisław piekarz 1590 ul. Horodelska, 1590 Szewska

Stanisław Praecone 1589 ul. Horodelska

Stanisław rzeźnik i Anna 1583 w Zamościu

Stanisław stelmach 1590 ul. Rachańska

Steczkowic 1593 ul. Rachańska

Strzeptowski Rafael 1590 ul. Rachańska

Suchodolski Jan i Zofia 1590 ul. Hrubieszowska

Sybor Adam 1604 ul. Szewska

Sykiel Mateusz i Anna 1605 ul. Żydowska

Szakowicz Jan i Anna 1591 ul. Chełmska

Szaniawski Jan i Zofia 1593 ul. Turobińska

Szekiel Ferens Węgier 1593 ul. Szewska

Szumnyk Albert i Zofia 1604 ul. Rachańska

Thimkowicz szewc 1590 ul. Szewska

To(w)nobranski Wojciech 1608 ul. Szczebrzeska

Tokarczyk Jan 1608 ul. Brukowana

Tomasowa Dorota 1607 ul. Żydowska

Tomasz szewc 1593 ul. Szewska

Tymosz i Regina (z Sitańca) 1590 ul. Rachańska

Tymoteusz szewc 1590 ul. Szewska

Uhrowiecki Mikołaj 1589 ul. Tyszowiecka, 1605 ul. Brukowana

Urszulak Warzyniec nie żył 1607 i Urszula (ż. Biekowicza) ul. Hrubieszowska

Vasztanita 1592 ul. Ormiańska

Wasilowa 1608 ul. Rachańska

Wawrzyniec tokarz 1584 w Zamościu

Wielki Krzysztof 1604 ul. Żydowska

Wienczysław szewc i Krystyna 1589 ul. Szewska

Wilkowic Jakub 1589 ul. Szewska

Wołoszowicz Franciszek i Małgorzata 1593 ul. Turobińska

Wołyniec Wawrzyniec 1592 ul. Szewska

Wół Wawrzyniec 1603 ul. Rachańska

Zapłata Jan  1604 ul. Szewska

Zastawski Jacek i Anna 1607 ul. Hrubieszowska

Zbaraski Paweł i Helena 1590 ul. Horodelska

Zegarth Adam 1606 ul. Chełmska

Zielonka Piotr 1591 ul. Rachańska

Ziurek Krzysztof i Zofia 1591 ul. Horodelska

Złotnik 1606 ul. Rachańska

Zuber Maciej 1593 ul. Szewska

Zuberek (Żuberek) Mateusz i Anna, s. Wojciech 1608 ul. Szewska

Żrebka Mateusz 1591 ul. Szewska

Żronka Krzysztof 1589 ul. Szewska

_____________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kwerenda l. 70 XX w.

Imię Jeremiego Wiśniowieckiego, tak ściśle związanego z rodziną Zamoyskich,  nieodmiennie przywodzi na myśl krwawe rozprawy z wojskami Chmielnickiego, a opowieści o okrucieństwie krwiożerczego magnata obrosły legendą. Jej wyrazy można znaleźć zarówno w literaturze ukraińskiej, jak i polskiej. Do utrwalenia obrazu księcia jako żądnego krwi sadysty przyczynił się również Jerzy Hoffman ze swoją filmową interpretacją „Ogniem i mieczem”, a popkultura chętnie ten obraz wchłonęła. Stąd wysyp różnego rodzaju memów i filmików popularyzujących historię w serwisie YouTube, gdzie najłagodniejszymi określeniami księcia są „Młot na Kozaków” czy „Polski Vlad Palownik”, a które jeszcze pogłębiają i utrwalają ten wizerunek.

Tymczasem jednak wgłębienie się w źródła epoki daje zaskakujące wyniki. I nie chcę już tu przybliżać niezliczonych pamiętników szlacheckich i relacji z ówczesnych wydarzeń, gdzie książę jest wychwalany pod niebiosa jako mąż opatrznościowy. Tym zajęli się jego biografowie, ja zaś chciałabym zwrócić uwagę na inne materiały, które w ferworze analiz dokonań wojskowych Wiśniowieckiego i sporów o właściwy sposób rozwiązania konfliktu z Chmielnickim przemknęły niezauważone. Mam tu na myśli świadectwa mówiące o stosunku księcia do poddanych.

Wskutek przedwczesnego zgonu ojca (w 1616) i stryja Jerzego (w 1618) Jeremi Wiśniowiecki jeszcze jako dziecko odziedziczył olbrzymie nadanie królewskie obejmujące Posule, tj. 2/3 dorzecza Suły, lewego dopływu Dniepru, znajdujące się w granicach Rzeczypospolitej (pozostała część należała do Moskwy). Zajmowało ono ok. 12 tys. km2. Tereny te były rozległe, ale pozostawały w dużym stopniu niezagospodarowane ze względu na regularne ataki Tatarów, podążających szlakiem murawskim na carskie ziemie. Stąd liczba ludności była stosunkowo niewielka, a osadnictwo skupione w nielicznych miasteczkach. Po uzyskaniu nadania na te ziemie Wiśniowieccy starali się je skolonizować, ale szybko stało się jasnym, że nie ma to większych szans powodzenia bez prywatnej siły zbrojnej[1].

Jeremi szybko dostrzegł swoją szansę i w zasadzie od momentu objęcia majątków rozpoczął szeroko zakrojoną akcję zasiedlania pustkowi. Zachęcał osadników korzystnymi warunkami – byli oni zwalniani od powinności nawet na dziesięć lat, mieli swobodę handlu i wyznania, chroniło ich książęce wojsko.  W ten sposób w ciągu ośmiu lat, pomiędzy 1640 a 1648 liczba dymów (gospodarstw) w dobrach Wiśniowieckiego wzrosła z 7,6 tys. do 38 tys.[2] Zaznaczyć należy, że większość tych osadników dobrowolnie decydowała się na zamieszkanie w dobrach Jeremiego, uznawszy, że warunki oferowane przez księcia były korzystne. Dobra Rumno (Romny), które w 1644 odzyskał od Adama Kazanowskiego, w cztery lata rozkwitły i stały się największym ośrodkiem handlowo-gospodarczym Zadnieprza, a sława romneńskich rzemieślników wykraczała daleko za granice Wiśniowiecczyzny. Handlowano wszystkim, od produktów rolnych po wyroby jubilerskie, a towary wędrowały zarówno do Gdańska, jak i do Moskwy. Rzemieślnicy byli zachęcani do zakładania cechów, zwalniani z powinności na rzecz księcia, który ponadto odkupywał od nich ich wytwory po korzystnej dla producentów cenie[3]. Przez dobra księcia prowadził szlak handlowy, co pozwalało na swobodny przepływ towarów, a stworzenie ubitych traktów przez stepy ułatwiło komunikację.

Wiśniowiecki gwarantował w swoich dobrach również swobodę wyznawania religii. Mimo, że sam krótko po osiągnięciu dorosłości przeszedł na katolicyzm[4], to dbał o równowagę pomiędzy wyznaniami i wspierał zarówno katolików, jak i prawosławnych. Budował kościoły, ale i obdarowywał nadaniami monastery i bractwa cerkiewne, jak choćby to w miejscowości Srybne, gdzie ufundował cerkiew, szkołę, szpital i miejsce spotkań bractwa. Bardzo istotne jest też, że nie zmuszał prawosławnych poddanych do przystąpienia do unii brzeskiej, co pozwalało unikać niepotrzebnych konfliktów[5]. Pod jego skrzydłami opiekę znaleźli również Żydzi, a ich entuzjazm znalazł swój wyraz potem w kronice Natana Hannowera[6]. W trakcie wymarszu z Zadnieprza wojsku książęcemu towarzyszyły setki rodzin żydowskich przenoszących się wraz z całym dobytkiem w głąb Rzeczpospolitej. Na dworze księcia dobrze się odnajdywali również arianie – byli nimi np. bracia Domaradzcy, jedni z głównych współpracowników Wiśniowieckiego.

Ciekawą rzeczą jest, że w przeddzień powstania Chmielnickiego książę skonfiskował w swoich dobrach kilkadziesiąt tysięcy rożnych rodzajów broni, którą podobno zwrócono potem właścicielom. Warto zauważyć również, że zadnieprzańscy poddani księcia wcale nie rwali się do tego, żeby za tę broń chwytać i poprzeć Kozaków. Po wymarszu księcia na Wołyń miasta leżące za Dnieprem nie otworzyły swoich bram przed Chmielnickim, lecz wojska kozacko-tatarskie musiały je zdobywać. Za rzeź Łubniów w 1648 Bohdan Chmielnicki osobiście przepraszał Wiśniowieckiego w przesłanym mu liście. Zginęli tam nie Polacy-katolicy pochodzenia szlacheckiego – większość z nich wyjechała z księciem na północ, ale przede wszystkim miejscowi Rusini wraz prawosławnym duchowieństwem.

Jednak nie tylko możliwość zarobku i wolność wyznawania religii świadczy o tym, że zamieszkanie w dobrach Wiśniowieckiego było opcją godną rozważenia. Duże znaczenie miał również fakt, że wojewoda ruski gwarantował opiekę nie tylko przed Tatarami, ale i przed bezprawiem dość powszechnie szerzącym się w tej części kraju.

Zachował się list księcia do kasztelana bracławskiego Gabriela Stempkowskiego[7], gdzie wojewoda ruski upomina się u niego o nieprawości wyrządzone przez sługę Stempkowskiego poddanym jego synowców, Dymitra i Konstantego, w dobrach na prawobrzeżnej Ukrainie.

„W krzywdzie poddanych książąt Ich MM panów synowców moich, którą od sługi WM Me(go) Mci Pana ponoszą miałem od WM me(go) Mci Pana pisanie, w którem raczysz WM Mój Mci Pan declaratią swoją exprimować{wytłumaczyć się}. Iż {ponieważ} ci poddani moi mieli być w krzywdach i szkodach swoich ukróceni, a że żadnej nie otrzymawszy satisfactiej, przykrzą mi się z supplikami swemi, upraszam tedy, by sługa WM mego Mści Pana w dalszą zwłokę niepusczając {nie zwlekając}, tych poddanych ukoieł {usatysfakcjonował}. Musiałaby bowiem ta quaerimonia {skarga} pociągnąć w proces dalszy prawny nie bez onego większego kosztu.”

Jak widać, książę sprawę potraktował poważnie. Przyjął tłumaczenie kasztelana, ale najwyraźniej uznał je za niesatysfakcjonujące, w związku z czym ponaglał Stępkowskiego i grozi konsekwencjami prawnymi w sytuacji, gdy żądania jego poddanych nie zostaną spełnione. Ciekawa jest zwłaszcza wzmianka o suplikach wnoszonych do księcia i to w takiej ilości, że się „przykrzą”. Widać więc, że podobnie jak w dobrach Zamoyskich, poddani mieli prawo głosu i mogli negocjować z księciem różne sprawy. Skoro zaś się „przykrzyli” to najwyraźniej korzystali z tych praw często i bez obaw, że spotkają ich za to jakieś represje, za to z wiarą w ich skuteczność.

Kolejne świadectwo dobrego traktowania poddanych daje Michał Kałuszowski w swojej biografii księcia napisanej już po obiorze Michała królem Rzeczypospolitej[8]. Sam autor, sługa domu,  po śmierci Jeremiego przeniósł się w okolice Zamościa, pozostał klientem Gryzeldy Wiśniowieckiej, reprezentował ją na sejmikach, wszedł też w spór sądowy z Bazylim Rudomiczem o jakąś tkaninę jedwabną w lipcu 1671 r[9].

Kałuszowski z oczywistych względów skupia się na zasługach wojennych Jeremiego i daje świadectwo jego poświęcenia na rzecz ojczyzny, mające wyrażać się m.in. w kwotach wyłożonych przez księcia na rzecz wojska. Oprócz czysto panegirycznych walorów jego praca zawiera ciekawe szczegóły z życia Wiśniowieckich przed wybuchem powstania. Jednym z nich jest stosunek księcia do osób niższego stanu. Sam Kałuszowski sprawia wrażenie, jakby nie do końca podzielał zapatrywania swojego patrona i stara się przekonać zarówno czytelnika, jak i chyba siebie, że poglądy Wiśniowieckiego na tę kwestię są słuszne. Pisze bowiem:

„(…) siła Xże Jmć  wojował chłopami swemi. Odpowiadam: Sit dolus an virtus quis in hoste requirat {niech będzie: któż we wrogu szuka podstępu czy cnoty? Wergiliusz, Eneida, II, 390}, a za tym non requiritur {nie jest wymagany} do wojny generis{urodzenia} splendor, ale mężne serce, strzelba dobra, szabla bystra, (…) a sam żołnierz sprawny, tedy tak wybije Iwan, jako i mościwy pan. Secundo odpowiadam: są u nas Niemcy in praecio {w cenie}, a wżdy siła ich jest rzemieśników, kupców i od ról chłopów, jednakże non culpandi {nie obwiniani}, sed laudandi {chwaleni}, gdy są dobremi kawalerami. Tertio: do szturmów i inszych podlejszych usług, a teraz na wojnie częste a zgoła zwyczajne, nie zawsze się chce szlachcica brata narazić na jawne niebezpieczeństwo, a to nie wadzi choć chłop zrobi, byleby nasza była wygrana (…) Quarto: na wojnie gdy chłopów Xcia Jmci zabijano, zaś i to nie szkoda, bo nie tylko była w żołnierzach diminutio {strata}, ale też i w intracie, gdy było na to miejsce trzeba suplementować chorągwie inszemi nowemi żołnierzami.”

Z powyższego fragmentu jasno wynika, że dla Wiśniowieckiego pochodzenie żołnierzy było sprawą drugorzędną, gdy w grę wchodziły liczebność i potencjał bojowy. I w tych kategoriach byli oceniani. Z tych dość pokrętnych wywodów Kałuszowskiego jednak łatwo można wywnioskować, że nie wszystkim się to podobało, jako że to właśnie szlachta czuła się potomkami rycerzy. Że nie bardzo czuła się zobligowana do obrony kraju, było już inną kwestią. Jak widać więc, książę umożliwiał poddanym również karierę w wojsku. Działo się to oczywiście w ograniczonym stopniu, ale z pewnością i tak wpływało na poprawę ich warunków bytowych, mogli oni bowiem albo sami podjąć służbę albo, pośrednio, korzystać z obrony gwarantowanej przez oddziały sformowane z chłopów. Z pewnością również ci żołnierze, którzy się odznaczyli w służbie,  mogli cieszyć się większym prestiżem i statusem społecznym.

Jednak najważniejszym świadectwem postawy życiowej księcia pozostaje jego testament[10]. Spisany w Krzeszowie dokument mówi bardzo wiele o jego autorze, zwłaszcza w części, w której zwraca się on do syna, pozostawiając jedynakowi swoisty kodeks postępowania. Wśród zaleceń posłuszeństwa Bogu, królowi, miłości i szacunku wobec matki i przyjaciół, Michał został również pouczony przez ojca, aby zachowywał „ku poddanym clementiam”. Clementia, czyli łagodność, brzmi dość nieoczekiwanie w ustach człowieka posądzanego o stosowanie najbardziej wyrafinowanych sposobów tortur. Czy można tę deklarację traktować poważnie? Zważywszy, że rodzina respektowała te zalecenia i starała się je wypełnić w miarę swoich skromnych możliwości, należy założyć, że książę istotnie życzył sobie, żeby jego jedynak traktował poddanych nie ze szczególną surowością i bezwzględnością, ale właśnie ze zrozumieniem i troską. To zalecenie Michał wziął sobie do serca i realizował również jako władca Rzeczypospolitej, kiedy nie szukał zemsty na malkontentach, ale mimo upokorzeń i zniewag dążył do porozumienia, czy kiedy ustąpił w sprawie Ordynacji Zamojskiej, rezygnując ze swoich praw na rzecz Marcina Zamoyskiego i zapobiegł tym samym kolejnym awanturom w wyniszczonym wojną domową i najazdem tureckim kraju. Zapis ten jest również szczególny z tego powodu, że jest nieoczywisty. Testamenty magnackie z tamtych czasów nie zawierają tego typu wskazówek. Owszem, znajdują się w nich zalecenia dotyczące rozdawania pieniędzy ubogim z okazji pogrzebu lub wspomaganie ich pobożnymi fundacjami, natomiast nie ma żadnych wzmianek, o tym, w jaki sposób traktować poddanych[11]. Jest to więc efekt indywidualnej refleksji księcia nad życiem.

W obliczu tych faktów nie da się utrzymać opinii, że Jeremi Wiśniowiecki był okrutnikiem i sadystą łaknącym krwi, ciemiężącym poddanych bez umiaru. Stał się on raczej ofiarą czarnej legendy. Już biografowie księcia zauważyli, że nawet domniemane okrucieństwa wojenne Jeremiego nie odbiegają od ówczesnej normy usankcjonowanej prawem. Podobne, jeśli nie gorsze, wyczyny mają na swoim koncie i hetman Stanisław Koniecpolski, i Stefan Czarniecki, i wielu innych dowódców. Tymczasem książę karał śmiercią jedynie wobec jawnej zdrady i tylko poddanych podlegających jego jurysdykcji (własnych lub Dymitra i Konstantego). Był oczywiście zwolennikiem siłowego rozwiązania konfliktu, ale z pewnością nie wyróżniał się na tle współczesnych ani okrucieństwem, ani wyrafinowanymi sposobami męczenia swoich przeciwników. Coraz częściej zwracają na to uwagę również historycy ukraińscy, podkreślający rolę Wiśniowieckiego jako raczej budowniczego niż ciemiężcy narodu, gdzie Jeremi zaczyna odgrywać o wiele bardziej znaczącą rolę niż w historiografii polskiej nadmiernie skupionej na jego czynach wojennych i ocenie zdolności wojskowych[12].

Justyna Bartkowska

Bibliografia

Rękopisy:       Archiwum Lubomirskich z Małej Wsi sygn. 1/343/0/-/1697

BN BOZ 1175

Źródła drukowane:

Rudomicz B., Efemeros czyli diariusz prywatny, Lublin 2002

Testament Jeremiego Wiśniowieckiego w: „Miesięcznik Heraldyczny” R. IX, nr 4, Warszawa 1930

Opracowania:

Biografie księcia Jeremiego:

Czamańska I., Wiśniowieccy. Monografia rodu., Poznań 2007

Tomkiewicz W., Jeremi Wiśniowiecki (1612-1651), Oświęcim 2017

Widacki J., Kniaź Jarema, Kraków 1997

Celowo nie uwzględniłam biografii R. Romańskiego, Książę Jeremi Wiśniowiecki, która do losów księcia podchodzi bardzo swobodnie, powtarza stare błędy i nie wnosi niczego nowego.

 

Źródła internetowe:

https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D1%88%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9  (Wikipedia / ukr.)

 

https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/gabriel-stempkowski-h-suchekomnaty-zm-1655-kasztelan-braclawski

 

https://polona.pl/item-view/ae419bba-cf21-485a-855a-15e655255543?page=6

Ukraińskie spojrzenie na postać księcia:

https://risu.ua/yarema-vishneveckiy-vorog-pravoslav-ya-chi-pravoslavniy-mecenat_n28212

 

https://risu.ua/tragediya-yeremiji-vishneveckogo-ukrajinskiy-knyaz-v-tenetah-cerkovnih-negarazdiv_n104304

 

https://crs-center.org/%D1%94%D1%80%D0%B5%D0%BC%D1%96%D1%8F-%D0%B2%D0%B8%D1%88%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%B1%D1%83%D0%B4%D1%96%D0%B2%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B9-%D1%83%D0%BA%D1%80/ Jeremi Wiśniowiecki budowniczym państwa ukraińskiego

 

[1] O kolonizacji Zadnieprza obszernie traktują biografowie księcia: Władysław Tomkiewicz, Jeremi Wiśniowiecki 1612-1651, Ilona Czamańska, Wiśniowieccy. Monografia rodu., Jan Widacki Kniaź Jarema. Mimo wszystko temat ten jest niedostatecznie rozpoznany i zbadany. W ostatnich latach zainteresowali się nim również historycy ukraińscy, co zaowocowało diametralną zmianą stanowiska wobec Wiśniowieckiego, zwłaszcza w obliczu trwającej wojny.

[2] Tomkiewicz W., op. cit., rozdział pt. „Kolonizacja Zadnieprza”.

[3]https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%92%D0%B8%D1%88%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9

[4] W tym miejscu należy kolejny raz zdementować opowieść o klątwie, jaką rzekomo miała rzucić na niego matka za porzucenie prawosławia. Młody Wiśniowiecki, jako ostatni przedstawiciel książąt ruskich wyznających prawosławie, znalazł się w samym środku sporu pomiędzy ciążącym ku Moskwie patriarchą Izajaszem Kopińskim a Piotrem Mohyłą, dążącym do uniezależnienia Kijowa. Kiedy Kopiński zorientował się, że Jeremi zamierza porzucić prawosławie i w dodatku pozostaje w przyjaznych stosunkach z Mohyłą, zaczął przeciw niemu intrygować, rozsiewać plotki, wśród nich i tę o klątwie, i przyczynił się do wybuchu powstania kozackiego w 1637 r. Szczegóły sporu pomiędzy duchownymi można znaleźć w historiografii ukraińskiej.

[5] W przeciwieństwie np. do ciotki swojej żony, Anny Alojzy z Ostrogskich Chodkiewiczowej.

[6] Dostępna tu: https://polona.pl/item-view/ae419bba-cf21-485a-855a-15e655255543?page=6

[7] Listy różnych osób, Archiwum Lubomirskich z Małej Wsi, sygn. 1/343/0/-/1697 s. 70. Więcej o Stempkowskim tu: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/gabriel-stempkowski-h-suchekomnaty-zm-1655-kasztelan-braclawski

[8] BN BOZ 1175, k. 405 i nn.

[9] Rudomicz B., Efemeros…, t. 2, s. 370.

[10] Testament nie był zatajony, czego dowodzi wyżej wspomniany Kałuszowski. Biograf księcia powołuje się  na niego kilkukrotnie, cytując fragmenty i wspominając również o fundacjach, które nie mogły zostać zrealizowane. Dostępny online w „Miesięczniku Heraldycznym” R. IX, nr 4, Warszawa 1930 lub, z opracowaniem, tu: https://www.wisniowiecka.pl/testament-jeremiego-wisniowieckiego/

[11] Można porównać go np. z testamentem Tomasza Zamoyskiego (Testamenty Jana, Tomasza i Jana Sobiepana Zamoyskich, wyd. W. Kaczorowski, Opole 2007) czy Albrychta Radziwiłła (Pamiętnik, Warszawa 1980, t. 3, str. 448).

[12] Czamańska I., Michał Korybut Wiśniowiecki – król i człowiek, w: Żył królem, umarł człowiekiem. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego czasy 1669-1673, red. Z. Hundert, P. Tyszka, Warszawa 2023, s. 20, przyp. 5. Tam literatura autorów ukraińskich. Na marginesie, książkę polecam jako zupełnie odmienne spojrzenie wielu historyków na króla tak ściśle związanego z Zamościem, a którego Zamość na razie chyba się trochę wstydzi.

W lipcu 1591 r. sprzedano za 150 złp. dom „Krziskowski” w Rynku Wodnym po zmarłych Krzysztofie i Barbarze Krzisko. Nabywcami byli: Stanisław Sienkowski i Katarzyna, jego żona wcześniej Jastrzębska. Sąsiedztwo: Stanisław rzeźnik i Łukasz Rusin.

W maju 1594 r. Baltazar Sreter zapisał na domu przy Rynku Wodnym sumę 100 złp. na rzecz Tomasza Borkowskiego. Sąsiedztwo: Tomasz murarz i Platea Communis (ulica wspólna – Rynek Wodny?).

W styczniu 1604 r. Stanisław Cedrowski dictus Podobwiestwo (?) sprzedał dom w Rynku Wodnym Matuszowi Datnikowiczowi krawcowi i jego żonie za 220 złp. Sąsiedztwo: „Hanusowskie” i dom Jana Lubrica Gladiatoris (kupca).

 W październiku 1605 r. Galle Serwatowski ławnik był wymieniany jako mieszkaniec Rynku Wodnego (przy innej sprawie). Sąsiadował z Adamem Strzałkowskim i domem Ferenta szewca dicta Trus (Truś).

W czerwcu 1607 r. Mańka, wdowa po Omelianie Łapczycu i jej syn Mikołaj sprzedali za 200 złp. dom „Łapczynskie” w Rynku Wodnym Albertowi dicto Nadziewany de Villa Odrzykow (Odrzykoń?). Sąsiedztwo: dom Hac Rusina i „Pirokowskie”.

W czerwcu 1607 r. wymieniany jest jako mieszkaniec Rynku Wodnego krawiec Mateusz (przy okazji innej sprawy niż sprzedaż domu). Sąsiedztwo: „Hanusowskie” i dom Jana Lubrica.

W czerwcu 1607 r. odbyła się wycena domu „Hacowskie” po zmarłym Rusinie Hacu zamieszkałym w Rynku Wodnym. Sąsiedztwo: „Łapczynskie” i „Mysliszowskie”. Dom oszacowano na 120 złp.

Opis: „Izba ku wschodowi słońca niezła, stara. Dach wszystek y z szczytem obdarty pochylił się bardzo ku ryneczkowi asz go podparto, y to nie warownie. W sieni po obu stronach ścianek nie masz, Komor dwie y sienie warowanie, piwnica zła”.

W czerwcu 1608 r. Konstanty Steckowicz kuśnierz zapisał na domu w Rynku Wodnym sumę 64 złp. na rzecz szewca Trusia i Doroty jego żony. Sąsiedztwo: dom Galli Serwatkowskiego i dom Wawrzyńca szewca zwanego Wół.

W kwietniu 1609 r. Katarzyna Kopernionka, wdowa po Kacprze Koperny de Horodło, córka zmarłego Wojciecha Mysliszewskiego sprzedała dom za 300 złp. Bazylemu Rusinowicz Rusinowi mieszkańcowi Zamościa. Sąsiedztwo: „Hacowskie” i dom Pawła Murarii (murarza).

Mieszkańcy w układzie alfabetycznym

Borkowski Tomasz 1594 Rynek Wodny

Cedrowski Stanisław 1604 Rynek Wodny

Datnikowicz Mateusz i żona 1604 Rynek Wodny

Hac Rusin nie żył w 1607 Rynek Wodny

Koperny Kacper nie żył w 1609, w. Katarzyna (c. Wojciecha Mysliszewskiego) Rynek Wodny

Krzisko Krzysztof i Barbara 1591 Rynek Wodny

Lubrica Jan 1604, 1607 Rynek Wodny

Łapczyc Omelian nie żył w 1607, w. Mańka i s. Mikołaj Rynek Wodny

Łukasz Rusin 1591 Rynek Wodny

Mateusz krawiec 1607 Rynek Wodny

Paweł murarz 1609 Rynek Wodny

Serwatowski Galle 1605, 1608 Rynek Wodny

Sienkowski Stanisław i Katarzyna (Jastrzembska) 1591 Rynek Wodny

Sreter Baltazar 1594 Rynek Wodny

Stanisław rzeźnik 1591 Rynek Wodny

Steckowicz Konstanty 1608 Rynek Wodny

Strzałkowski Adam 1605 Rynek Wodny

Tomasz murarz 1594 Rynek Wodny

Truś Ferent  i Dorota 1605, 1608 Rynek Wodny

Wół Wawrzyniec 1608 Rynek Wodny

____________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kwerenda l. 70 XX w.

 

 

W maju 1590 r. Zofia wdowa sprzedała dom In Platea Molitoria alias Młyńska za 30 mk Mateuszowi Pączkowi. Sąsiedztwo: In postico Tomasz Budzinski i Mateusz Litwinus (Litwin).

W maju 1593 r. Mateusz Bączek i Anna jego żona sprzedali dom przy ul. Młyńskiej Albertowi Budzinsczik’owi za 110 złp. Sąsiedztwo: dom Tomasz Budzinskiego i dom Mateusza Litwina.

19 stycznia 1604 r. Elżbieta, wdowa po Mikołaju piekarzu sprzedała dom In platea versus Ecclesiae Parochialis tendes – przy ulicy skierowanej w stronę kościoła parafialnego za 130 złp. Łukaszowi Samujłowiczowi piekarzowi, mieszkańcowi Zamościa. Sąsiedztwo: Andrzej Nalewajko i dom „Lipszowskie”.

28 stycznia 1604 r. Elżbieta, wdowa po Mikołaju piekarzu sprzedała za 130 złp. dom przy ul. Młyńskiej Łukaszowi piekarzowi dicto Krzywonos i Małgorzacie (Sanmitrowna?), jego żonie. Sąsiedztwo: dom Andrzeja Nalewajko i dom „Pypnowiskie”.

W czerwcu 1604 r. dokonano sprzedaży domu za 200 złp. przy ul. Młyńskiej (w oparciu o testament) po zmarłym Marcelim Sołynowiczu Greku na rzecz Demetiusa Sołynowicza. Sąsiedztwo: Samuelonis i dom Jana Woziwody.

W październiku 1604 r. Helena, wdowa po zmarłym Hanusu (Janie) Murarii (murarzu) oraz jej dzieci: Zofia, Maryna, Jakub sprzedali dom za 130 złp. przy ul. Kolegiackiej – In platea versus Ecclesiae Parochialis tendes – przy ulicy skierowanej w stronę kościoła parafialnego Janowi Crinitonsor (Fryzjer) dictus Sawianskiemu. Sąsiedztwo:  szewc Franty (Pranty) i dom zamarłego Andrzeja Budzinszczika.

W sierpniu 1605 r. Jan Constantinowicz Grek otamował dom przy ul. Młyńskiej na 800 złp.

W październiku 1605 r. Jan Constantinowicz Grek i Anastazja jego żona sprzedali za 180 złp. dom przy ul. Młyńskiej Stanisławowi Godowskiemu. Sąsiedztwo: dom Samuelowski i Jan Wiktori.

W kwietniu 1606 r. Jan Constantinowicz Grek sprzedał dom przy ul. Kościelnej Stanisławowi Cedrowskiemu za 180 złp. Sąsiedztwo: Stanisław Skisa i Jan Woziwoda.

W czerwcu 1608 r. Jan Woziwoda i Zofia jego żona sprzedali dom przy ul. Młyńskiej za 120 złp. Mateuszowi krawcowi dicto Glinieckiemu. Sąsiedztwo: Stanisław Cedrowski i dom „Skorzynskie”.

W czerwcu 1608 r. Andrzej Żelazo dictum Nalewajko i Barbara Rzyskowna, jego żona sprzedali dom za 350 złp. przy ul. Młyńskiej Andrzejowi Kurkowiczowi, sędziemu miejskiemu. Sąsiedztwo: piekarz Łukasz i dom zmarłego Mikołaja piekarza.

Mieszkańcy w układzie alfabetycznym

Budzinsczik (Budzinszczik) Albert i Andrzej 1593, 1604 ul. Młyńska

Budzinski Tomasz 1590, 1593 ul. Młyńska

Cedrowski Stanisław 1606, 1608 ul. Kościelna – ul. Młyńska

Constantinowicz Jan i Anastazja Grecy 1605 ul. Młyńska

Franty szewc 1604 ul. Kościelna

Gliniecki Mateusz 1608 ul. Młyńska

Helena w. po Hanusie murarzu oraz ich dzieci Zofia, Maryna i Jakub 1604 ul. Kościelna

Krzywonos Łukasz i Małgorzata (Sanmitrowna) 1604, 1608 ul. Kościelna

Mateusz Litwin 1590, 1593 ul. Młyńska

Mikołaj piekarz nie żył w 1604, 1608 i w. Elżbieta ul. Kościelna

Nalewajko (Żelazo) Andrzej i Barbara Rzyskowna 1604, 1608 ul. Kościelna – ul. Młyńska

Pączek (Bączek) Mateusz i Anna 1590, 1593 ul. Młyńska

Samuelonis (Samuelowski) 1604, 1605 ul. Młyńska

Samujłowicz Łukasz 1604 ul. Kościelna

Sawianski Jan 1604 ul. Kościelna

Skisa Stanisław 1606 ul. Kościelna

Sołynowicz Marceli i Demetius Grecy 1604 ul. Młyńska

Wiktori Jan 1605 ul. Młyńska

Woziwoda Jan i Zofia 1604, 1606, 1608 ul. Młyńska

Zofia wdowa 1590 ul. Młyńska

____________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kwerenda l. 70 XX w.

 

W styczniu 1590 r. Ostaph Knias Villa Starnowałki sprzedał dom w Rynku Solnym Mikołajowi Vorwieczkiemu za 140 flr. Sąsiedztwo: dom Mikołaja Vrowieczki i dom Iwana Babicza.

W listopadzie 1590 r. Iwasko Bielko ex Sczebrzeszyn i Marusa jego żona sprzedali dom na Rynku Solnym Tomaszowi Demko za 60 mk. Sąsiedztwo: Jan Paczkowski i droga publiczna (acialem penes platea publica – blisko drogi publicznej).

W lipcu 1592 r. Bartłomiej tkacz sprzedał dom za 79 złp. Jakubowi Kramarz i Katarzynie In Circulo vel tero dicto Solnym In platea Helmensis- na trzecim rynku zwanym Solnym na ulicy Chełmskiej. Sąsiedztwo: dom Jana Paczkowskiego i dom Stanisława tkacza.

W styczniu 1593 r. Mikołaj Uhrowiecki starosta chełmski sprzedał dom w Rynku Solnym Janowi Skarbek szewcowi i jego żonie Elżbiecie za 140 złp. Sąsiedztwo: dom Iwana Babicza.

W lutym 1594 r. Mikołaj Uhrowiecki starosta chełmski sprzedał dom w Rynku Solnym za 250 złp. Krzysztofowi Grzdeszinski’emu. Sąsiedztwo: dom kniazia z Wieprzowego Jeziora i platea publica Thissowiensis (Tyszowiecka) qua In forum dicta ittur.

W lutym 1603 r. Walenty Bilanowski szewc sprzedał dom w Rynku Solnym za 290 złp. Janowi Pustkowskiemu krawcowi. Sąsiedztwo: dom Radzlicza i dom zmarłego Szymona Ungari (Węgra).

We wrześniu 1603 r. Piotr Proc i Anna jego żona sprzedali dom w Rynku Solnym za 150 złp. Mateuszowi Morawickiemu. Sąsiedztwo: dom Iwana Czarnoty i dom Krzysztofa Laszuszki.

W maju 1604 r. Na Rynku Solnym był wzmiankowany dom Walentego Bilawynskiego szewca (przy okazji innej sprawy).

W styczniu 1605 r. Józef Nanjas Żyd Włoch (Sefardyjczyk?) mieszczanin zamojski i jego żona Hana zapisali 150 złp. na hipotece domu w Rynku Solnym na rzecz Stanisława Bogorskiego i jego żony. Poprzednim właścicielem domu był Jakub Nanja Rabin , ojciec Józefa Nanjasa.

W czerwcu 1608 r. Stanisław Bogorski  zapisał 150 złp. na domu w Rynku Solnym na rzecz Mateusza rymarza, zwanego Ciemięga i Doroty jego żony. Sąsiedztwo: dom Józefa  Nanja.

W maju 1609 r. przeprowadzono taxację domu w Rynku Solnym, należącego do zmarłego Jakuba Powroźnika.

Mieszkańcy Rynku Solnego w układzie alfabetycznym

Babicz Iwan (Jan) 1590, 1593 Rynek Solny

Bartłomiej tkacz 1592 Rynek Solny

Bielko Iwasko i Marusa 1590 Rynek Solny

Bilanowski Walenty 1603 Rynek Solny

Bilawynski Walenty 1604 Rynek Solny

Bogorski Stanisław 1605, 1608 Rynek Solny

Ciemiega Mateusz i Dorota 1608 Rynek Solny

Czarnota Iwan 1603 Rynek Solny

Demko Tomasz 1590 Rynek Solny

Grzdeszinski Krzysztof 1594 Rynek Solny

Jakub kramarz i Katarzyna 1592 Rynek Solny

Jakub powroźnik 1609 Rynek Solny

Laszuszka Krzysztof 1603 Rynek Solny

Morawicki Mateusz 1603 Rynek Solny

Nanja(s) Józef i ojciec Jakub Nanja rabin Włoch Żyd 1605, 1608 Rynek Solny

Ostaph Knias (kniaź) 1590 Rynek Solny

Paczkowski Jan 1590, 1592 Rynek Solny

Proc Piotr i Anna 1603 Rynek Solny

Pustkowski Jan 1603 Rynek Solny

Radzlicz 1603 Rynek Solny

Skarbek Jan i Elżbieta 1593 Rynek Solny

Stanisław tkacz 1592 Rynek Solny

Szymon Ungari Węgier 1603 Rynek Solny

Uhrowiecki (Vrowieczki) Mikołaj 1590, 1593 Rynek Solny

______________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kweredna l. 70 XX w.

Acta Advocatalia

W marcu 1589 r. Michał Brener aptekarz sprzedał dom in Circulo (w Rynku) Grzegorzowi Serbiowicz (Serchiowicz?) Armenus za 90 flr. Sąsiedztwo: dom Kiriła Greka i dom Jakuba Janiszowskiego. Parcela budowlana: agro et hortus et prato (pole, ogród i łąka).

W czerwcu 1589 r. Murat Jacobowicz sprzedał za 400 flr. dom w Rynku Wielkim (RW 16) Muratowi Kieremowiczowi obywatelowi Lwowa. W uwagach: cum agro, horto et prato (z polem, ogrodem i łąką) – sprzedane razem z domem. Sąsiedztwo: dom Tobiasza Bogdanowicza i platea Armenica (ulica Ormiańska).

W lipcu 1590 r. (?) Grzegorz Serchiowicz sprzedał dom w Rynku Wielkim za 60 flr. Iwanowi Kossa Serchiowicz Armenus. Sąsiedztwo: dom Kiriła Graeci (Greka) i dom Jakuba Janiszowskiego.

W czerwcu 1591 r. Jan Kossa Ormianin i żona Agnieszka potwierdzili sprzedaż domu w Rynku Wielkim Jakubowi Janiszowskiemu za 500 złp. Sąsiedztwo: dom Jakuba Janiszowskiego i dom Krzysztofa Kiriati Greka.

W czerwcu 1592 r. Jerzy Labuda Grek wymieniany jest w aktach (przy okazji innej sprawy) jako właściciel domu in primario Circulo acialiter (domu narożnego w Rynku Wielkim). Sąsiedztwo: Filip Antonia Graecus (Grek).

W październiku 1592 r. Filip Antonia Hospodarowicz Grek sprzedał za 800 złp. dom rajcy Janowi Konstantynowiczowi Grekowi. Sąsiedztwo: dom Jerzego Lagudy Greka i dom Jana Wolborskiego.

W lutym 1593 r. Hanus Bartelly kupiec, dokonał darowizny domu na rzecz Ludwika Birhingle i Katarzyny jego córki. Sąsiedztwo: dom Hanusa Bartelly.

W marcu 1593 r. potwierdzono sprzedaż domu przez Ludwika Biringle (Birhingle?) na rzecz Krzysztofa Popowicza Armenus (Ormianina). Dom znajdował się in prymario foro Circulo  – Rynku Wielkim i sąsiadował z domem Jana Bartelly.

W marcu 1593 r. Jan Wolborski i Zofia jego żona sprzedali dom (RW 5) Melchiorowi Reyzner’owi obywatelowi i kupcowi Gedanensis za 800 złp. Sąsiedztwo: dom Wojciecha Słowinskiego sędziego i dom Ludwika Antoninae Greka.

W lutym 1594 r. Bykacia, wdowa po Szymonie Armeni (Ormianinie) dokonała zapisu hipotecznego w wys. 200 złp. na rzecz Marka juniora, syna Bykacii na auteriori area ez domo – zewnętrznej części domu?. Sąsiedztwo: Szaltani Armenus i Balli Armenus.

W grudniu 1599 r. Franciszek Jelani kupiec [może Tellani?] przekazał darowiznę kamienicy w Rynku Wielkim na rzecz Jana Zamoyskiego (brak bliższych danych) Acta Consularia sygn. 2 pagin. 230-230 v). Sąsiedztwo: dom Emanulea Mazapaty i plac pusty Bernarda Morando narożny.

W styczniu 1603 r. Mateusz Borzykowski sprzedał dom narożny w Rynku Wielkim za 1000 złp. Ferenso Wołoszowicz. Sąsiedztwo: dom Unii Graeci (Greków).

W kwietniu 1603 r. Anna Swieikowska wdowa sprzedała dom za 600 złp. Zygmuntowi Swieikowskiemu, swojemu synowi. Sąsiedztwo: dom „Branatowskie”.

W sierpniu 1603 r. Jan Łazninski (z Łaźnina) sprzedał kamienicę za 1200 złp. Wilhelmowi Bol i (nieczytelny odczyt) Trudosito Stollrzth. Sąsiedztwo: dom Samuela Mezapatae i area vacua – pusty obszar.

W maju 1604 r. Jan Rosze i Dorota Rochowna jego siostra sprzedali dom  (Kołł. 2 z.) Janowi Trzebieskiemu dicto Lwowczyk i jego żonie Annie za 550 złp. Sąsiedztwo: dom Aleksandra Szkota i dom Jakuba Ormianina.

W maju 1604 r. nastąpił podział domu (Kołł. 2 z) po zmarłym Tomaszu Rochu pomiędzy sukcesorów: Jana Roszka syna i Dorotę córkę Tomasza Rocha, żonę Sebastiana Slofarza. Sąsiedztwo: dom Alexandra Szkota i dom Jakuba Ormianina.

We wrześniu 1604 r. Maria Hans Barthlowa, wdowa po Hanusie Barthelu sprzedała dom rajcy Krzysztofowi Gostopiani dicto Łosicki. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Armeni i dom Krzysztofa murarza.

W lutym 1605 r. Omelian Murad Grek wzmiankowany był w aktach przy okazji innej sprawy. Sąsiedztwo: dom narożny Murata „Hołubowskie”.

W grudniu 1605 r. (?) Zygmunt Swieykowski ławnik i Anna Swieykowska jego matka sprzedali dom za 680 złp. Markowi Beginowi. Sąsiedztwo: dom (nieczytelny zapis) Szyzlaundi i dom Jana Constantynowicza. Acta Advocatalia sygn. 1 pagin 275v-276.

W kwietniu 1606 r. Jan Constantinowicz Grek i Anastazja jego żona sprzedali dom narożny Adamowi Zegarthowi rymarzowi i Jadwidze jego żonie za 900 złp. Sąsiedztwo: dom „Zupanowskie”.

W maju 1606 r. potwierdzono sprzedaż domu przez Zygmunta Swiechowskiego ławnika, syna Anny Swiechowskiej – Janowi Beginowi. Sąsiedztwo: dom Zygmunta Swiechowskiego i dom Jana Grega.

W lutym 1607 r. potwierdzono sprzedaż domu za 800 złp przez Greka Loni – Jakubowi Muratowiczowi. Sąsiedztwo: Jan Trzebieski i dom Aswadura Bogdanowicza.

W lutym 1607 r. Adam Krzeczkowicz ławnik sprzedał za 300 złp. area (plac) na Rynku Wielkim Szymonowi aptekarzowi dicto Częstopianczyk. Adam Krzeczkowicz kupił ten plac od Jana Lazninskiego. Sąsiedztwo: dom „Ortmanowskie” i kamienica Teodoryka Stollerta.

W kwietniu 1608 r. Tobiasz Bogdanowicz Armenus i Zuzanna Iwaszkowna żona sprzedali za 600 złp. dom in forio prymario – na głównym rynku, Jackowi Dmitrowiczowi ze Szczebrzeszyna. Sąsiedztwo: dom Tobiasza Bogdanowicza i dom Stanisława Szochowskiego.

W lipcu 1608 r. Krzysztof Lecht murarz dokonał zapisu na tylnej części domu na sumę 100 złp. na rzecz Tomasza Kotarskiego mieszkańca Zamościa. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Częstopianego (narożny). W uwagach: „Hypocaustum cum conetani et culina” – Hipokaust z kominkiem i kuchnią.

W grudniu 1608 r. Anna Abrahami Gachninowicz (siostra zmarłego Jacka Dmitrowicy obywatela Szczebrzeszyna) i jej mąż Andrzej Czayczyk obywatel Szczebrzeszyna, sprzedali dom w Rynku Wielkim Gabrielowi Ariewowiczowi Armenus za 700 złp. Dom był poprzednio własnością zmarłego Jacka Dmitrowicy. Sąsiedztwo: dom Tobiasza Bogdanowicza Armeni i dom Stanisława Szochowskiego.

W maju 1609 r. Zuzanna, wdowa po Krzysztofie Gregorowiczu i Feliks jej syn sprzedali za 700 złp. dom w Rynku Szymonowi Birconio doktorowi filozofii i medycyny i rektorowi Akademii Zamojskiej. Sąsiedztwo: Krzysztof Częstopiany i dom Omeliana Murada Greka.

W lipcu 1636 r. Anna Nerczanka i zmarły Jan Nerka kuśnierz oraz Andrzej Wysokiński muzyk z żoną (córka Anny Nerczanki) sprzedali dom w Rynku Wielkim Civitati pro Pratorio za 650 złp. Usytuowanie Praetorio Zamosciensi. Sąsiedztwo: dom Armenica.

We wrześniu 1636 r. Andrzej i Katarzyna Wołosowicz sprzedali dom w Rynku Wielkim Samuelowi Eduardo kupcowi za 900 złp. Sąsiedztwo: Jan Marcinkowic.

W czerwcu 1641 r. Jan Marcinkowski dictum Widawski kupiec i Regina Niekraszowicowana, jego żona zapisali na kamienicy w Rynku Wielkim sumę 3000 złp. na rzecz Andrzeja Rzeszotarskiego. Sąsiedztwo: kamienica Samuela Edwarda i kamienica Henryka Ananda.

W kwietniu 1644 r. Jan Marcinkowic (Marcinkowiski) dictum Widawski kupiec i Reina Orlikowna, jego żona, sprzedali kamienicę w Rynku Wielkim (RW 3) Janowi Kasinskiemu malarzowi i jego żonie Jadwidze Jaroszowicownej za 4450 złp. Sąsiedztwo: kamienica Samuela Edwarda kupca i kamienica Henryka Ananda kupca.

W grudniu 1649 r. Zuzanna Dziewania, wdowa po Adamie Dziewani ławniku dokonała cesji (darowizny) kamienicy narożnej w Rynku Wielkim na rzecz Mateusza Sepsa (Szepsa) pisarza i Marianny, jego żony. Sąsiedztwo: kamienica Henryka Ananda kupca.

W marcu 1653 r. Samuel Hedwest (raczej Edwert) kupiec sprzedał dom narożny za 9000 złp. Janowi Wernerowi kupcowi. Sąsiedztwo: sukcesorzy Jana Kasińskiego (RW 3).

W styczniu 1654 r. Mateusz Szeps Aulicus (dworzanin) i jego żona Elżbieta zapisali na kamienicy In Fero Magno w Rynku Wielkim 1000 złp. na rzecz Andrzeja Goliusa. Sąsiedztwo: acialiter strata via Lapidibus (na rogu ulicy Brukowanej) i Hendrick (Henryk) Annand.

W kwietniu 1655 r. Mateusz Szeps sprzedał kamienicę narożną w Rynku Wielkim za 6000 złp. Kacprowi Achterlani kupcowi.  Sąsiedztwo: Andrzej Anand.

W kwietniu 1667 r. Antoni Zielinski, Prezydent Zamojski i jego żona Teresa przeprowadzili wizję kamienicy w Rynku Wielkim. Sąsiedztwo: kamienica vicinales (sąsiadów) sukcesorów Lubeccianorum i sukcesorzy Deginow.

Opis: …widzieliśmy w scianie murowaney kamienicy do PP Szkrochowskich y innych konsukcessorow Lubeckich należący na podwórze pp. Zielinskich okno dwie…

W marcu 1672 r. Piotr Leysk kupiec i Katarzyna Edwertowna, jego żona zapisali (wyderkaf) 1000 złp. na rzecz Akademii Zamojskiej na kamienicy w Rynku Wielkim. Sąsiedztwo: kamienica Mikołaja Podlodowskiego kasztelana kijowskiego i kamienica sukcesorów Angielczyka alias Dykaffa.

Rok 1773 – Acta Consularia – sygn. 16 pagin. 469 v – 471 – Spis domów i kamienic spalonych (pożar) w 1772 r. (i w 1773 r.).

W grudniu 1673 r. Mikołaj de Przytyk Podlodowski kasztelan kijowski sprzedał kamienicę narożną w Rynku Wielkim za 7000 złp. Andrzejowi Pruszkowskiemu podczaszemu Culmensis. Sąsiedztwo: sukcesorzy Jakuba Bernego secretarii (sekretarza) (St 21).

W sierpniu 1683 r. darowizna kamienicy (RW 1) – Samuel Edwert (zmarły?) na rzecz Jana Wernera (szwagra właściciela) i żony Barbary. Kamienica znajdowała się w Rynku Zamojskim Większym w rogu Pierzei od Zamku blisko kościoła Farnego.

We wrześniu 1687 r. Piotr Leysk kupiec i Katarzyna Edwertowna, jego żona, córka zm. Samuela Edwerta przeprowadzili inwentarz kamienicy „Edwertowskiej” (RW 1). Sąsiedztwo: ks. Piotr Godyn (RW 3).

Opis: „Podsienie murowane u kamienicy przerzeczonej, przy którym podsieniu filar narożny od ulice stoiący….samo sklepienie srodkiem przepadłe nad podsieniem wszytko. W framugach także mur y w scianach porysował się w tymże podsieniu między filarami pierwszemi od rogu stoiacemi….Ławy przy drzwiach dwie kamienne, to iest dwa ciosowe kamienie. Sien murowana sklepiona…..sklep na przedzie do którego okno z podsienia, drzwi….Izba dolna wielka z sieni murowana. Połap drewniany y podłoga u niey, drzwi, piec chlebowy…okna dwie ku ulice…Z izby do alkierza drzwi, sam alkierz także murowany z pułapem drzewianym y podłogą…Piec dobry i kominek do palenia w tymże piecu, okno dobre…. U boku tegosz alkierza drzwi do przysionka, który sklepiony w murze wszytek….Za alkierzem przerzeczonym sklep murowany wszytek i sklepiony, okno z niego ku zamkowi…Kuchnia przed izbą wielką dolną murowana y sklepiona, y komin murowany, drzwi…piec do chleba pieczenia i drugi nad tymże mniejszy. W tey kuchni sklepik pod schody gorne idący niewielki z drzwiami. Prywet w murze u tyłu. Z dołu do gurnego mieszkania idący u sieni w tyle y przedzie drzwi…Przepierzenia drzewiane wpoł sieni z drzwiczkami. Ku tyłowi do gornego mieszkania schody drzewiane między murem z obu stron y drzwiczki do nich….Nad schodami balasy drewniane toczone. Sionka tamże na gorze murowana, sklepiona, w tey przepierzenie drewniane. W murze wychod przez mur do przednich strychow. W teyze sionce komin szafiasty murowany….Izdebka z alkierzem z przepierzenia drzewianego murowana, połap drzewiany y posadzka, okien cztery…piec dobry na murowanym fundamencie ….Izdebka wyżey z przepierzeniem na alkierz, sciany trzy murowane u nich, a od wchodu drzewiane, y połap z kominem murowanym bez pieca, okna cztery. Podle tey druga izdebka z pułapem y posadzką, z piecem y oknem iednym. Niżey na izbie wielkiey dolney komora duża z pułapem wszytka z dylow zamczysta. Nad podsieniem i sienią przednią komor takichże dwie bez połapu z drzwiami, na iednej kilka tarcic na połap. Dach wszytek zły w gontach, krokwy y łaty…rynny dobre…Schody między murowanemi scianami zostaią, drzwi z dołu z sieni do nich…Do piwnic schody w sklepionej szyi z sieni ieden sklep pod podsieniem idący, …drugi sklep pod wielką izbą idący….okien trzy do niego z ulice.”

W maju 1693 r. Katarzyna Słowienska Wnukowa, żona Wojciecha Słowenskiego Wnuka sprzedała dom w Rynku Baltazarowi Radzinskiemu (brak kwoty). Sąsiedztwo: dom Baltazara Radzinskiego i dom sukcesorów Wawrzyńca Bokmowskiego aromatarii (kupca korzennego?).

W czerwcu 1698 r. Piotr Leysk i Katarzyna, jego żona przeprowadzili inwentarz kamienicy narożnej zwanej dawniej „Edwertowska” w Rynku Wielkim. Sąsiedztwo: sukcesorzy Borkowskich.

Opis: „Kamienica z przodu dobra z filarami na podsieniu podmurowanemi, potynkowana, na podsieniu z obudwu stron ławki kamienne. Sklep murowany przedni wchodząc do kamienice po lewej ręce, do którego okna ….drzwi dębowe…Kuchnia ze wszystkim dobra, do ktorey drzwi …piec chlebowy y drugi mały. W teyrze kuchni spiżarka, okna w tey kuchni. Nad spiżarką sklepienie….Izba dolna podle tey kuchni do ktorey drzwi….Piec biały, stary…wchodząc do alkierza drzwi….drzwi z tegosz alkierza do sieni…Wchodząc do izby ku tyłowi zapierzenie z dylow, przy którym drzwi…Z lewey strony sklep murowany, w którym okno ku Zamkowi ….Wrota tylne drewniane…Kloaka murowana…Wchodząc na gorę drzwi…Po prawey stronie nad schodami balasy wkoło…Izba gorna na zatyłku ku Zamkowi, do niey drzwi…okna, piec zielony…do alkierza drzwi, w alkierzu okna złe…Wychodząc z tey izby za drzwiami przy czeluściach iest kominek wymurowany na kształt kuchenki…W sieni okno….Dach, mieyscami gonty wypadły. Item komora wielka nad izbą dolnią, z dylow postawiona, w ktorey okna na ulicę…Item naprzeciw tey komory ku Rynkowi dwie komor zapierzonych…Idąc ku tylnym schodnkom iest izdebka po lewey rece bez podłogi….druga izdebka gornia, drzwi, okna…podłoga zła…Piwnice dwie, do których drzwi troie.”

W sierpniu 1710 r. – Decyzja Rady miejskiej na wniosek właściciela i dziedzica „…aby possesores w Rynku kamienic y sklepow Żydom nie arędowali, budek nie stawiali”, aby nie oszpecać Rynku. (Acta Consularia sygn. 12 pagin. 148 v-149).

W listopadzie 1711 r. Piotr i Katarzyna Leyskowie, małżonkowie zaciągnęli pożyczkę pod zastaw kamienicy „Edwertowskiej” 4000 złp. od Anny z Gnina na Zamościu Zamoyskiej. Ordynatowa pożyczyła Leyskom pieniądze na reperację kamienicy w stanie desolata. Sąsiedztwo: sukcesorzy Jana Miroczyńskiego rajcy i kamienica „Skarbowa”.

W sierpniu 1731 r. Anna Leyskowa, żona zm. Daniela Leyska doktora medycyny sprzedała dom (RW 1) (kamienica Leyskowska w Rynku na rogu stojąca w posesji Panów Jurinskich? zostająca) Pawłowi Żelskiemu (Zelskiemu). Stan domu określono: znaczna ruina i dezolacja.

Ulica Ormiańska dodatkowe karty

Acta Armenica

31 stycznia 1589 r. Mateusz Skwara przedmieszczanin zamojski sprzedał dom za 180 fl. pol. Krzysztofowi Chwiedorowiczowi Ormianinowi. Sąsiedztwo: Stanisław Kiwek i dom Jana Nawolnego krawca.

5 marca 1589 r. Tomasz Demko sprzedał dom na ul. Ormiańskiej Janowi Gromackiemu. Sąsiedztwo: Adam murator i Jan Pellio kuśnierz.

25 czerwca 1589 r. Wojciech bednarz szczebrzeszyński miasta Zamościa i jego żona Zuzanna sprzedali dom przy ul. Ormiańskiej za 100 flr. Vartarius’owi Ariovicius’owi Ormianinowi. Sąsiedztwo: dom Jakuba Powroźnika Ormianina i dom Jakuba Amificis Armeni – Ormianina.

9 października 1589 r. Tomasz Demko i Małgorzata sprzedali za 56 flr. Dom Janowi Gromaczkiemu i jego żonie. Sąsiedztwo: Adam Muratoris (budowniczy) i dom Jana pellioficis- kuśnierza.

Opis: „cum horto alias morga et prato” – „ z ogrodem ….i łąką” – sprzedane wraz z domem.

3 czerwca 1590 r. Iwan Kossa Armenus i Agnieszka jego żona sprzedali dom za 100 flr. Szymonowi Bohdanowiczowi Armenus. Sąsiedzi: dom Jana Nadolnego krawca i area vacuna – pusty obszar.

9 października 1591 r. Jan Gromadzki i Anna sprzedali dom za 100 złp. Iwano Asłanowiczowi  Ormianinowi. Sąsiedztwo: Jan Chabat kuśnierz i Adam budowniczy.

9 lutego 1593 r. Łukas Sacryficus alias pop Ormianin sprzedał za 150 zł dom Krzysztofowi Popowiczowi Ormianinowi. Sąsiedztwo: dom Stanisława Wioteska bednarza i inny dom popa.

23 czerwca 1593 r. Jan Chabat kuśnierz i Katarzyna sprzedali za 250 złp. dom Baltazarowi Josepowiczowi Ormianinowi. Sąsiedzi: Stanisław Wioteska bednarz i dom Jana Boniata Ormianina.

6 lipca 1593 r. Łukasz Sacrificus , pop ormiański sprzedał za 400 złp dom Berdasowi Jopan’owi. Sąsiedztwo: Jan Ormianin i Murath Ormianin.

26 października 1607 r. Iwanko kuśnierz dictum Zapłata przeprowadził wycenę domu In platea a tergo plateau Armenicae na 200 złp. Sąsiedztwo: Mucsa Mikołaj.

Opis: „Hypocaustum cum cotetam stabulo, celario, ora pene de Novo extructa, pars fundi vacua a meta Nicolai Mucsaculina cum camino sine atrio”. – Hipokaust z zadaszoną stajnią, piwnica, której brzeg dobudowano prawie od nowa, część gruntu pusta od bramki Nicolai Mucsa culina z kominkiem bez dziedzińca – tłumacz Google.

1 stycznia 1609 r. Soltan Baleiowicz Ormianin zwracał dług zapisem na domu (67,7 złp.) na rzecz Lewko Żyda. Brak sąsiedztwa.

25 marca 1631 r. Stanisław Żurkowski sprzedał za 1100 złp. dom w Zamościu Owanisowi Mardyroszowic’owi Ormianinowi. Dom należał poprzednio do Skindra Mirzadzianowica. Żurkowski otrzymał go od Tomasza Zamoyskiego. Sąsiedztwo: potomkowie Buniata i potomkowie Murata Dzwonnika.

13 września 1632 r. – szacunek ściany wspólnej kamienic Wartepa Kirkorowicza i Ałtuna Muratowicza, Ormian i kupców – 804 złp. Usytuowanie: na miedzy wedle kamienicy kniaziowskiey.

Opis: „w przod, wzdłusz y wszesz y wysokość rozmierzawszy, którego muru iest sążni sto trzydzieści y cztery terze sciany ….sciana nad sklepem wzgorę wymurowana.”

Notatka z akt ormiańskich:

1. Zamościa. Acta Armenica. ks. 1, 13 IX 1632, s. 46 v

Jan Jaroszowic architekt Tomasza Zamoyskiego

Hanus Wolph Mularz

Ks. 2 R. 1642, 30 VII s. 52

Leonardus Murarius

Mieszkańcy w układzie alfabetycznym

 

Achterlani Kacper 1655 Rynek Wielki

Adam murator 1589, 1591 ul. Ormiańska

Aleksander Szkot 1604 Rynek Wielki

Anand (Annand) Henryk 1641, 1644, 1649, 1654, 1655 Rynek Wielki

Angielczyk (Dykauff) 1672 Rynek Wielki

Ariewowicz Gabriel Ormianin 1608 Rynek Wielki

Asłanowicz Iwano (Jan) Ormianin 1591 ul. Ormiańska

Baleiowicz Sultan  (Soltan) Ormianin 1592, 1609 ul. Ormiańska

Balli Ormianin 1594 Rynek Wielki

Bartyhl  Hanus (Jan Bartelly 1593) i w. Maria 1604 Rynek Wielki

Begin Jan 1606 Rynek Wielki

Begin Marek 1605 Rynek Wielki

Berdas Jopan 1593 ul. Ormiańska

Bernardo Morando (pusty plac) 1599 Rynek Wielki

Berny Jakub – sukcesorzy 1673 Rynek Wielki

Birconio (Birkowski) Szymon 1609 Rynek Wielki

Bogdanowicz Aswadur 1607 Rynek Wielki

Bogdanowicz Tobiasz 1589, i ż. Zuzanna Iwaszkowna 1608  Rynek Wielki

Bohdanowicz Szymon Ormianin 1590, nie żył w 1592 r. ul. Ormiańska

Bokmowski Wawrzyniec 1693 Rynek Wielki

Bol Wilchelm 1603 Rynek Wielki

Boniat Jan Ormianin 1593 ul. 1593 ul. Ormiańska

Borkowscy (sukcesorzy) 1698 Rynek Wielki

Borzykowski Mateusz 1603 Rynek Wielki

Brener Michał 1589 Rynek Wielki

Bringle (Birhingle) Ludwik i c. Katarzyna 1593 Rynek Wielki

Buniata potomkowie 1631 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

Bykacia w. po Szymonie Ormianinie i s. Marek 1594 Rynek Wielki

Chabat Jan i ż. Katarzyna 1591, 1593 ul. Ormiańska

Chaczaturi (Ormianin ?) 1592 ul. Ormiańska

Chwiedorowicz Krzysztof Ormianin 1589 ul. Ormiańska

Constantinowicz (Konstantynowicz) Jan Grek 1592, 1605, 1606 Rynek Wielki

Czayczyk Andrzej, mąż Anny Gachninowicz 1608 Rynek Wielki

Częstopianczyk Szymon aptekarz 1607 Rynek Wielki

Częstopiany Krzysztof 1608, 1609 Rynek Wielki

Degin sukcesorzy 1767 Rynek Wielki

Demko Tomasz i Małgorzata 1589 ul. Ormiańska

Dmitrowica (Dmitrowicz) Jacek nie żył w 1608 Rynek Wielki

Dziewania Adam nie żył w 1649 r. i w. Zuzanna Rynek Wielki

Dzwonnika Murata potomkowie 1631 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

Edwerd (Eduardo, Edwert, Eduart) Samuel 1636, 1641, 1644 Rynek Wielki

Gachninowicz Anna Abrahami s. zm. Jacka Dmitrowicy 1608 Rynek Wielki

Godyn ks. Piotr 1698 Rynek Wielki

Golius Andrzej 1654 Rynek Wielki

Gostopiani (Łosicki) Krzysztof 1604 Rynek Wielki

Greg Jan 1606 Rynek Wielki

Gregorowicz Krzysztof, syn Feliks i wdowa Zuzanna 1609 Rynek Wielki

Gromaczki (Gromadzki) Jan i żona Anna 1589, 1591 ul. Ormiańska

Hospodarowicz Filip Antonia Grek 1592 Rynek Wielki

Jacobowicz (Jakubowicz) Murat 1589 Rynek Wielki

Jakub amificis Ormianin 1589 ul. Ormiańska

Jakub Ormianin 1604 Rynek Wielki

Jakub powroźnik Ormianin 1589 ul. Ormiańska

Jan kuśnierz 1589 ul. Ormiańska

Jan Ormianin 1593 ul. Ormiańska

Janiszowski Jakub 1589, 1590, 1591 Rynek Wielki

Josepowicz Baltazar Ormianin 1593 ul. Ormiańska

Kasinski Jan i Jadwiga (Jaroszowicowna) 1644, sukces. 1653 Rynek Wielki

Kiriati (?) Krzysztof 1591 Rynek Wielki

Kiriła Grek 1589, 1590 Rynek Wielki

Kirkorowicz Wartep Ormianin 1632 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

Kiwek Stanisław 1589 ul. Ormiańska

Kossa Jan Ormianin i Agnieszka 1590, 1591 Rynek Wielki

Kotarski Tomasz 1608 r. Rynek Wielki

Krzeczkowicz Adam 1607 Rynek Wielki

Krzysztof murarz 1604 Rynek Wielki

Krzysztof Ormianin 1604 Rynek Wielki

Labuda Jerzy Grek 1592 Rynek Wielki

Lazninski Jan (Łaźniński?) 1607 Rynek Wielki

Lechth Krzysztof 1608 Rynek Wielki

Lewko Żyd 1609 ul. Ormiańska

Leysk Daniel nie żył w 1731 r. i ż. Anna Rynek Wielki

Leysk Piotr i Katarzyna (Edwertowna c. zm. Samuela Edwerta) 1672, 1711 Rynek Wielki

Loni Grek 1607 Rynek Wielki

Ludwik Antoninae Grek 1593 Rynek Wielki

Łaźninski Jan 1603 Rynek Wielki

Łukasz Sacrificus pop Ormianin 1593 ul. Ormiańska

Marcinkowic Jan (Widawski) i  ż. Reina Orlikowna 1636, 1644 Rynek Wielki

Mazapata Emanuel 1599 Rynek Wielki

Mezapatae Samuel 1603 Rynek Wielki

Miroczynski Jan, nie żył w 1711, sukcesorzy Rynek Wielki

Mirzadzianowic Skinder 1631 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

Mucsa Mikołaj 1607 ul. Ormiańska

Murath Ormianin 1593 ul. Ormiańska

Muratowicz Ałtun Ormianin 1632 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

Nawolny Jan 1589, Nadolny Jan 1590, i ż. Zofia 1592 ul. Ormiańska

Nerka Jan nie żył w 1636 r. Rynek Wielki

Niekraszowicowna Regina druga ż. Jana Marcinkowskiego (Widawskiego) 1641 Rynek Wielki

Omelian Murad Grek 1605, 1609 Rynek Wielki

Podlodowski Mikołaj de Przytyk 1672, 1673 Rynek Wielki

Popowicz Krzysztof Ormianin 1593 ul. Ormiańska

Pruszkowski Andrzej 1673 Rynek Wielki

Radzinski Baltazar 1693 Rynk Wielki

Reyzner Melchior 1593 Rynek Wielki

Roch Tomasz nie żył 1604, s. Jan Roszek i c. Dorota Rochowna Rynek Wielki

Rzeszotarski Andrzej 1641 Rynek Wielki

Serbiowicz (Serchiowicz?) Ormianin 1589 Rynek Wielki

Serchiowicz Grzegorz 1590 Rynek Wielki

Serchiowicz Iwan Kossa Ormianin 1590 Rynek Wielki

Skwara Mateusz 1589 ul. Ormiańska

Slofarz Sebastian i ż. Dorota Rochowna 1604 Rynek Wielki

Słowinski Wojciech 1593 Rynek Wielki

Stollert Teodoryk 1607 Rynek Wielki

Swieykowski Zygmunt i matka Anna (w. od 1603) 1605 Rynek Wielki

Szaltani Ormianin 1594 Rynek Wielki

Szeps (Seps) Mateusz i Elżbieta 1654, 1655, (pierwsza ż. Marianna 1649) Rynek Wielki

Szochowski Stanisław 1608 Rynek Wielki

Szyzlaundi 1605 Rynek Wielki

Telani (zły odczyt Jelani) Franciszek 1599 Rynek Wielki

Trudosito Stollrzth 1603 Rynek Wielki

Trzebieski Jan (Lwowczyk) i ż. Anna 1604 Rynek Wielki

Trzebieski Jan 1607 Rynek Wielki

Turzynscy 1731 Rynek Wielki

Vartarius Ariovicius Ormianin 1589 ul. Ormiańska

Wioteska (Wateska) Stanisław 1593 ul. Ormiańska

Werner Jan 1653 i ż. Barbara 1683 Rynek Wielki

Wnuk Słowenski Wojciech i Katarzyna 1693 Rynek Wielki

Wojciech bednarz i ż. Zuzanna 1589 ul. Ormiańska

Wolborski Jan i Zofia 1592, 1593 Rynek Wielki

Wołosowicz Andrzej i Katarzyna 1636 Rynek Wielki

Wołoszowicz Ferenso 1603 Rynek Wielki

Wysokiński Andrzej i żona c. Anny Nerczanki 1636  Rynek Wielki

Zapłata Iwanko 1607 ul. Ormiańska

Zegarth Adam i Jadwiga 1606 Rynek Wielki

Zielinski Antoni 1767 Rynek Wielki

Żelski Paweł 1731 Rynek Wielki

Żurkowski Stanisław 1631 brak wskaz. ulicy, przyp. ul. Ormiańska

_________________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kweredna l. 70 XX w.

Wschodni, pozarynkowy odcinek dzisiejszej ulicy Staszica w Zamościu, nazywany był dawniej ulicą Bełską. cdn.

______________________________________________________________________________________________________

Acta Advocatalia

W kwietniu 1589 r. Iwan Oxa kowal i jego żona Piotrucka sprzedali Agro et Prato (sprzedane razem z domem) za 110 flr. Melchiorowi Trastero Niemcowi. Sąsiedztwo: Jan Chrapek i Piotr de Russow.

W czerwcu 1589 r. Bogdan Kupczowicz obywatel Lwowa dokonał zapisu hipotecznego na 100 flr. na rzecz Agnieszki córki Jana Miedergicza. Sąsiedztwo: Aleksander Christophowicz i dom Jolcy (?) Simonowicza.

W październiku 1589 r. laboriosus Stanisław Król i Szymon, jego syn de Villa Kalinowicze (Kalinowice) sprzedał dom na ul. Belzensis (Bełskiej) Janowi Masłowskiemu młynarzowi i piekarzowi za 100 flr. W uwagach: „prato et horto alias morga” – sprzedane razem. Sąsiedztwo: dom Konstantego Dombrowy pellificis (kuśnierzowi) i dom Simoni (Szymona) Ciolek.

W listopadzie 1589 r. Thimos Sutor (szewc Tymosz) i jego żona Elżbieta sprzedali parcele budowlaną area medi.. na ul. Szewskiej za 6 flr. szewcowi Krzysztofowi Pociecha i jego żonie. Sąsiedztwo: Wojciech Skopka i szewc Mikołaj.

W listopadzie 1589 r. Krzysztof Pociecha szewc sprzedał na ul. Szewskiej parcelę budowlaną (particulam area) za 60 gr „In longum septem ul nas, In latum vero ul nas nudecim” (7 łokci długości i 19 łokci szer. Marcinowi szewcowi zwanemu Skrzypek. Sąsiedztwo: Thymkowic szewc.

W styczniu 1590 r. labiriosus Petrus (Piotr) Iwankowicz de Villa Pniow (Pniówek) i Marusa jego żona dokonali zapisu i sprzedaży domu na ul. Bełskiej za 37 mk, Andrzejowi Mensator (kupiec) i Elżbiecie jego żonie. Sąsiedztwo: dom Andrzeja sartoris (krawca) i „via publica qua itur ad Macella acialiter”.

W styczniu 1590 r. Konstanty Dombrowa dictum Słupski i Dorota jego żona sprzedali za 140 flr. dom przy ul. Bełskiej Franciszkowi Sramkowi. Sąsiedztwo: dom Jana piekarza i dom Bartłomieja (Bartosza) pollficis (kuśnierza). Dom ten Dombrowa kupił od Jana Ostrowskiego Burgrabiego Malborskiego – „cum horto alias morga, Prato” – sprzedane razem z domem.

W lutym 1590 r. laboriosus Olesko ex willa Wieprzowe Jezioro, Łucja jego córka, Stecko i Jartim, jego synowie sprzedali dom na ul. Bełskiej Wawrzyńcowi Rzepczikowi pellifex (kuśnierzowi) i Annie jego żonie za 80 złp. W uwagach: horto, prato alias morga. Sąsiedztwo: dom Mateusza Pannitonsoris (postrzygacz sukna?) i dom Andruszka.

W lutym 1590 r. Melchior Treszer rzeźnik sprzedał dom na ul. Bełskiej za 180 złp. Aleksandrowi Wojciechowskiemu (Szoth – Szkot?). W uwagach: „dobudować thego domu, y piwnice zbudować, strony albo sciany murowane, a wierzch z drzewa wystawić powinien. Nad tho staynią, kuchnią, kramniczą, komore, dwie izbie, błony, okna do obudwu Izdeb, piecze, ławy ma dobudować….”. Sąsiedztwo: Wacław szewc i Piotr kowal Ruszowski (z Ruszowa?).

W maju 1590 r. Franciszek Cieciek rzeźnik zapisał na domu przy ul. Bełskiej sumę 50 flr. na rzecz Marty, swojej żony. Sąsiedztwo: dom Bartłomieja kuśnierza i dom Jana Maslowskiego piekarza.

W czerwcu 1590 r. Eufemia Chffedorowa, wdowa i Maksym jej syn zapisali na domu przy ul. Bełskiej sumę 47 flr. na rzecz Wawrzyńca Praskowicza. Część domu była własnością Saczkowica piekarza. Sąsiedztwo: dom Ambrożego Hungari Coqui (węgierski kucharz) i dom Jendruszkowicza Rutheni (Rusina).

W czerwcu 1590 r. Wawrzyniec Rzepczik kuśnierz Radomnensis (z Radomia) objął w posiadanie dom laboriosus Oleskow ex willa Wieprzowe Jezioro. Sąsiedztwo: dom Mateusza Pannitonsoris (postrzygacza ?) i dom Rusina Andruszko.

W sierpniu 1590 r. Hanus Sengchster Schotus (Szkot) sprzedał dom na ul. Bełskiej za 400 złp. bratu stryjecznemu Janu Sengchster. Sąsiedztwo: dom Walentego piekarza i dom Jana Godaczowskiego Frenificis (rymarza).

W czerwcu 1591 r. Paweł i Zofia Swaykowscy sprzedali dom na ul. Bełskiej ławnikowi Franciszkowi Cieciekowi (rzeźnikowi) za 160 złp. Sąsiedztwo: Mateusz Pannitonsor i Paltea Publica ad Macella tendeus acialiter.

We wrześniu (brak daty rocznej) Andris Smuler kupiec i Elżbieta jego żona sprzedali dom przy ul. Bełskiej Hanusowi Schreor’owi chirurgowi za 100 złp. Sąsiedztwo: dom Andrzeja krawca i platea publica qua itus ad Macella acialiter.

W kwietniu 1592 r. Hanus Godaczowski rajca sprzedał dom na ul. Bełskiej Kacprowi Helman’owi Silesius za 180 złp. Uwagi: „domus….in anteriora parte In duabus partibus areae aedificatam, tertiam vero In posteriori pro se reservatum…” (wg tłumacza Google: dom… zbudowany na dwóch częściach o powierzchni od frontu i trzecią zarezerwowaną dla siebie z tyłu). Sąsiedztwo: Hanus Sengchster Szkot i platea publica e regione domus Balcera Szetera Schoti acialiter.

We wrześniu 1592 r. Jan Bartels negocjator (kupiec) i Maria jego żona potwierdzili sprzedaż domu „Kosciewski” na ul. Bełskiej za 500 złp. Grzegorzowi Herthmen’owi. Sąsiedztwo: dom Stanisława Abramowicza Aurificis (złotnika) – sygn. 1 pagin. 112 v-113 i area deserta (opuszczony teren).

W październiku 1592 r. Stanisław cieśla zapisał na domu przy ul. Bełskiej sumę 62 złp. na rzecz Wojciecha Hamerli. Sąsiedztwo: dom Krzysztofa Czestopianego i dom Grzegorza piwowara.

W październiku 1592 r. Hanus Schreor chirurg sprzedał dom na ul. Bełskiej za 200 złp. Andrzejowi Smuler’owi kupcowi. Sąsiedztwo: dom Andrzeja krawca i platea publica qua ad Macella Laniaria tenit acialiter.

W lipcu 1593 r. Szymon Ciołek de villa Kalinowice sprzedał dom na ul. Bełskiej za 80 złp. Andrzejowi, obywatelowi Zamościa. Sąsiedztwo: Jan Pistoris (piekarz) i Walenty piekarz.

W październiku 1593 r. Konstanty Dąbrowa i Dorota jego żona przekazali dom na podstawie testamentu zmarłego Wojciecha Słupskiego, jego synowi Piotrowi Słupszczykowi. Wojciech Słupski był pierwszym mężem Doroty, żony Konstantego Dąbrowy. Konstanty i Dorota jego żona występują jako właściciele i wykonawcy testamentu. Sąsiedztwo: dom Bartosza kuśnierza i dom Jana piekarza.

W styczniu 1594 r. Małgorzata Klimczuczka i jej syn Piotr sprzedali dom za 45 złp Pawłowi Tuckiemu. Sąsiedztwo: Jan Łyszy i droga publiczna.

W marcu 1594 r. Laurentius (Laurenty) Thokarz (tokarz) i Elżbieta jego żona sprzedali dom za 200 złp. Walentemu i Małgorzacie Kurek. Sąsiedztwo: Mathias pannifex (piekarz) i ex partibus plateau ex opposito Curiae Lapinski.

W marcu 1594 r. Małgorzata i Jaczistapczik Folus (folusznik), małżonkowie sprzedali dom za 42 złp. Wasko Iwsczik’owi. Sąsiedztwo: Stanisław Skalinowic (z Kalinowic?) i Tobiasz Armenus.

Acta Consularia

W marcu 1600 r. Hanus Sen(u)xter Cives Skrzeszinensis, Scotus (Szkot) sprzedał dom na ul. Bełskiej Teodorowi Stollert’owi za 400 złp. Sąsiedztwo; dom Jana Borkowskiego i dom Kacpra bednarza. Wcześniej wycenił ten dom na 400 złp.

W czerwcu 1600 r. Witt famulus consularis (urzędnik konsularny) sprzedał za 20 złp. domuncula (mały domek) „Waczałowska” na rzecz Homa Rutero dicta Bricek. Dom znajdował się: „In Nova Locatione versus vallum”. Sąsiedztwo: domek Mikołaja Flisa i a tergo domus Pietruszka acialiter versus Braxatoria (na tyłach domu Pietruszki od strony Browaru).

Acta Advocatalia

W styczniu 1603 r. nastąpiło potwierdzenie sprzedaży domu „Kowtorykie” przez Kunylow ex Villa Zdanow (Żdanów) na rzecz Elżbiety Szaleika. Sąsiedztwo: Jan Granth i dom „Listkowskie”.

W styczniu 1603 r. Stanisław Telletextor (tkacz, sukiennik) i Anna jego żona sprzedali mały domek za 60 złp. Melchiorowi incola Zamoscensis (mieszkaniec Zamościa). Sąsiedztwo: dom „Pawtorskie” i dom Bartłomieja textoris (tkacz).

W styczniu 1603 r. Wawrzyniec Stefanides przekazał na rzecz szpitala dom przy ul. Bełskiej wartości 80 złp. (Hospital Pauperorum Zamoscensis – zamojski Szpital Ubogich). Sąsiedztwo: dom zmarłego Tomasza murarii (murarza).

W marcu 1603 r. Wojciech Puzan i Elżbieta Balejka jego żona sprzedali dom In platea Oi…. (syg. 1 pagin. 163-164) Mikołajowi Coco i jego żonie, mieszczanom Zamościa. Sąsiedztwo: fundum et domus (gospodarstwo i dom) Iwana Sutoris (szewca) i fundum et domus Marcina Heideris.

W lipcu 1603 r. Jan Olszowski sprzedał za 200 złp. dom na ulicy…..(sygn. 1 pagin. 190-190v) Pawłowi Murarius (murarzowi). Sąsiedztwo: dom „Garnczarowskie” i dom „Myslyszowskie”.

W lipcu 1603 r. w aktach wymieniono Bartłomieja Greclen’a (?) sygn. 1. Pagin. 189-189 v – przy okazji innej sprawy- zamieszkałego przy ul. Bełskiej. Sąsiedztwo: dom narożny „Garnczanowskie”.

W lipcu 1603 r. Melchior Gdeszyński (z Gdeszyna?) sprzedał za 200 złp. dom przy ul. Bełskiej. Sąsiedztwo: dom Bartłomieja Aabryferrari i dom Jakuba Skarka.

We wrześniu 1603 r. Stanisław Mocroviur sprzedał dom przy ul. Bełskiej Jakubowi Blelyotor’owi Szkotowi za 150 złp. Sąsiedztwo: dom Bartłomieja fabriferrari (kowala) i dom Szkota Jakuba.

W kwietniu 1604 r. Bartłomiej textor (tkacz) i Anna jego żona sprzedali dom in Zamosci za 60 złp. Mikołajowi piekarzowi mieszkańcowi Zamościa. Sąsiedztwo: Melchior Braxatores (piwowar) i dom Stanisława Stalo (?) krawca.

W maju 1604 r. Andrzej i Zofia Kurkowicz sprzedali dom na ul. Bełskiej za 600 złp. Franciszkowi Tolany kupcowi [przyp. Franciszek Tellani Włoch]. Sąsiedztwo: dom „Orthmani” i dom zmarłego Tomasza murarza.

W lutym 1605 r. akta miejskie wymieniają Sidoriusa de villa Łabuńki (przy okazji innej sprawy) zamieszkałego w Zamościu przy ul. Bełskiej. Sąsiedztwo: dom Szkota Bartłomieja i dom „Bartoszowskie”.

W październiku 1605 r. Stanisław Sochowski i Regina, córka zmarłego Bartłomieja kuśnierza sprzedali dom na ul. Bełskiej notariuszowi Andrzejowi Kuskowiczowi za 800 złp. Sąsiedztwo: dom Ertmana i dom Krzysztofa murarza.

W kwietniu 1606 r. Andrzej Jachowicz piekarz sprzedał dom za 300 złp. przy ul. Bełskiej Szymonowi Claustranio dicto Mryth i Reginie jego żonie. Sąsiedztwo: Wacław krawiec i dom Jana Satrapae.

W czerwcu 1606 r. Sebastian Bryczek i Jadwiga Chmiełomszczanka jego żona sprzedali za 100 złp. dom „Bryczkowskie” w Zamościu Melchiorowi de Zozin (z Zosina) mieszkańcowi Zamościa.

W styczniu 1607 r. Anna, żona Mateusza krawca dicta Gliniecki i Helena żona Mikołaja szewca incolarum Zamoscensis (mieszkańca Zamościa), córki zmarłego Wawrzyńca Pypno sprzedały za 250 złp. dom przy: versus Ecclesiam Parocialem muratam (w stronę murowanego kościoła parafialnego), Walentemu Fabroferrarius (kowalowi) i Dorocie, jego żonie. Sąsiedztwo: a tergo domus (na tyłach domu) „Mitkowskie” i dom narożny Łukasza Samuiłowicza.

W maju 1607 r. wymieniani są (przy okazji innej sprawy) w aktach adwokackich Benedykt kupiec i Agnieszka jego żona. Posiadali dom narożny, który sąsiadował z domem Mathei (Mateusza) Jadyka.

W styczniu 1608 r. Providus Lec de villa Kotlice sprzedał dom przy ul. Bełskiej za 190 złp. Janowi rzeźnikowi dicto Klosek (Klossek). Sąsiedztwo: dom Bartłomieja Greden Szkota i dom „Bartoszowskie”. Dom został kupiony przez Leca od zmarłego Jana zwanego Czarny.

W maju 1608 r. Jadwiga, wdowa po Walentym Jodłowskim, żona Wojciecha Kosterki sprzedała część domu przy ul. Bełskiej za 150 złp. Barbarze, swojej córce, żonie Wacława krawca. Sąsiedztwo: dom Szymona Mrosa Claustrari (klucznika) i dom Pawła Claustrari (klucznika).

W czerwcu 1608 r. Jan rzeźnik dictum Klossek i jego żona sprzedali dom przy ul. Bełskiej za 200 złp. Albertusowi Muldorpho. Dom ten był kupiony od Leca ze wsi Kotlice. Sąsiedztwo: dom Bartłomieja Gredena Szkota i dom „Bartoszewskie”.

W lipcu 1608 r. akta miejskie wymieniają Bartłomieja Greden’a Szkota zamieszkałego przy ul. Bełskiej (przy okazji innej sprawy). Dom był obciążony długami hipotecznymi. Sąsiedztwo: dom narożny „Garncianowskie” i dom Krzysztofa Częstopianego.

W lipcu 1608 r. Bartłomiej Greden Szkot przeprowadził inwentaryzację domu przy ul. Bełskiej. Sąsiedztwo: dom „Garncianowskie”.

Opis: „naprzod nad podsieniem trzy dyliki. Mienił P. Zygmunt że ich było 29, lecz powiedział, isz ich pięc do piwnice dał wprawić. Z szczytu kilka gontów oddartych. Na sieni i nad podsieniem pokładu nie masz, dach nad sienią dobry, rynna zła inszej trzeba, piwnica zgnieła, łatana. Do niej schody złe, w sieni dylik, w stayni drugi. Staienka niezła i dach niezły, tylko sztuka gontów oddarta, drabinka i żłob zły na ziemi, od sieni przegrodzono. Scianek w sieni od sąsiada od wierzchu asz do ziemie, a wszerz na trzy przęsła nie masz. Izba wielka zła zgniła sprochniała, trzeba inszej doniej, okien dwie na południe złe, szyb dwadzieścia y dwie nie masz, idena kwatera wdrzewo wprawione szyby w sobie ma. Nawet y drzewo z kwater miejscami zgniło, piecz bardzo zły, inszego trzeba, ław dwie, szafka prosta, nad tą izbą dach stary, zły. Wedle tey izby izdebka niezła, drzwi z zamkiem, okno dobre, kawalec listwy. Z tey izdebki komnatka, piec niezły, ale go trzeba przełożyć. Z wielkiej izby drzwi bardzo złe y wątłe, komina w sieni nie masz. Jedno przęsło od sąsiada wątłe trzeba je w kleszcze wziąć.”

W grudniu 1608 r. Barbara Jodłowszczanka, córka zmarłego Jana Jodłowskiego, żona Wacława krawca sprzedała część domu (środkową) przy ul. Bełskiej za 106 złp. Janowi Claustriarius (klucznikowi) zwanemu Jaślikowski. Sąsiedztwo: dom Pawła Claustrarii i dom Szymona Claustrarii.

W grudniu 1608 r. Zofia i Anna Skorzanki, córki zmarłego Jakuba rzeźnika zwanego Skora, sprzedały część domu przy ul. Bełskiej za 70 złp. Stanisławowi Budzakowi. Sąsiedztwo: dom „Jędruszowskie” i dom „Szołowskie”.

W styczniu 1609 r. Mathias (Mateusz) Możdżarski sprzedał dom Stanisławowi Szochowskiemu za 380 złp. Dom znajdował się versus Macella Lanionum (w stronę rzeźni ?). Sąsiedztwo: dom Tomasza Styurtha Scoti (Szkota) i na tyłach domu narożnego Chmielowskiego.

W kwietniu 1609 r. Wojciech Muldorphus sprzedał dom „Lecowskie” przy ul. Bełskiej Krzysztofowi Mirosławskiemu za 200 złp. Sąsiedztwo: dom Bartłomieja Gredena Szkota i dom zmarłego Bartłomieja kuśnierza.

W czerwcu 1609 r. Felicja Skopkowna, córka Wojciecha Skopka Lanionis (rzeźnika), żona Mikołaja Satrapy dokonała zapisu hipotecznego na sumę 26 złp. na domu na rzecz Stefana Bdowskiego Satrapy mieszkańca Zamościa. Sąsiedzi: Tomasz Vectoris (woźnica)  i dom Mikołaja szewca.

W sierpniu 1609 r. Andrzej Sartor (krawiec) zwany Kopystynski i jego żona sprzedali dom w Zamościu za 68 złp. Stanisławowi Poturaykowiczowi.

Mieszkańcy ul. Bełskiej w układzie alfabetycznym

Abramowicz Stanisław 1592 ul. Bełska

Ambroży (węgierski kucharz) 1590 ul. Bełska

Andruszka 1590 ul. Bełska

Andrzej krawiec 1590, 1592 ul. Bełska

Andrzej kupiec i ż. Elżbieta 1590 ul. Bełska

Andrzej obywatel Zamościa 1593 ul. Bełska

Bartles Jan i ż. Maria 1592 ul. Bełska

Bartłomiej kowal 1603 ul. Bełska

Bartłomiej kuśnierz 1590 ul. Bełska

Bartłomiej Szkot 1605 ul. Bełska

Bartłomiej tkacz i ż. Anna 1603, 1604 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Bartosz kuśnierz 1593 brak ul., przyp. Bełska

Bdowski Stefan 1609 przyp. Bełska

Benedykt kupiec i ż. Agnieszka 1607 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Blelyotor Jakub Szkot 1603 ul. Bełska

Borkowski Jan 1600 ul. Bełska

Bricek Homa Rusin 1600 Nova Locatione versus vallum

Bryczek Sebastian i ż. Jadwiga Chmiełomsczanka 1606 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Chffedorowa Eufemia w. i jej s. Maksym 1590 ul. Bełska

Chmielowski 1609 versus Macella Lanionum (okolice Bełskiej?)

Chrapka Jan 1589 bez wskazania ulicy przyp. Bełska

Christophowicz Aleksander (Ormianin?) 1589 bez wskazania ulicy, przyp. Bełska

Cieciek Franciszek i Marta 1590, 1591 ul. Bełska

Ciołek Szymon (z Kalinowic) 1589, 1593 ul. Bełska

Coco Mikołaj i ż. Regina Rostoczka 1603 ul. Oi….(?) okolice Bełskiej

Czarny Jan 1608 (jego dom kupił Lec) ul. Bełska

Czestopiany Krzysztof 1592, 1608 ul. Bełska

Dombrowa (Dąbrowa) Konstanty i ż. Dorota (wcześniej ż. W. Słupskiego) 1589, 1590 ul. Bełska

Ertman 1605 ul. Bełska

Flis Mikołaj 1600 Nova Locatione versus vallum (okolice Bełskiej?)

Gdeszyński Melchior 1603 ul. Bełska

Gliniecki Mateusz i Anna 1607 dom przy ul. w stronę murowanego kościoła parafialnego

Godaczowski Jan 1590, 1592  ul. Bełska

Granth Jan 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. okolice Bełskiej

Greclen Bartłomiej 1603 ul. Bełska

Greden Bartłomiej Szkot 1608, 1609 ul. Bełska

Grzegorz piwowar 1592 ul. Bełska

Hamerla Wojciech 1592 ul. Bełska

Heideris Marcin 1603 ul. Oi….(?) okolice Bełskiej

Helman Kacper 1592 ul. Bełska

Herthmen Grzegorz 1592 ul. Bełska

Iwan (Jan) szewc 1603 ul. Oi….(?) okolice Bełskiej

Iwankowicz Piotr i ż. Marusa 1590 ul. Bełska

Iwasczik Wasko 1594 przyp. Bełska

Jachowicz Andrzej 1606 ul. Bełska

Jaczistapczik folusznik i Małgorzata 1594 brak wskaz. ulicy, przyp. Bełska

Jadyk Mateusz 1607 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Jakub Szkot 1603 ul. Bełska

Jan piekarz 1590, 1593 ul. Bełska

Jaślikowski Jan 1608 ul. Bełska

Jędruszkowicz Rusin 1590 ul. Bełska

Jodłowski Walenty i w. Jadwiga, (ż. Wojciecha Kosterki) 1608 ul. Bełska

Jodłowszczanka Barbara c. Jana Jodłowskiego , ż. Wacława krawca 1608 ul. Bełska

Kacper bednarz 1600 ul. Bełska

Klimczuczka Małgorzata i s. Piotr 1594 brak ul., przyp. Bełska

Klosek (Klossek) Jan i żona 1608 ul. Bełska

Kopystynski Andrzej i żona 1609 przyp. Bełska

Król Stanisław i s. Szymon z Kalinowic 1589 ul. Bełska

Krzysztof murarz 1605 ul. Bełska

Kunylow (ze Żdanowa) 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. okolice Bełskiej

Kupczowicz Bogdan mieszkaniec Lwowa 1589 bez wskazania ulicy, przyp. Bełska

Kurek Walenty i ż. Małgorzata 1594 brak ulicy, przyp. Bełska

Kurkowicz Andrzej i ż. Zofia 1604 ul. Bełska

Kuskowicz Andrzej 1605 ul. Bełska

Laurenty tokarz i ż. Elżbieta 1594 brak ulicy, przyp. Bełska

Lec Providus (z Kotlic) 1608 ul. Bełska

Łyszy Jan 1594 brak ulicy, przyp. Bełska

Marcin szewc zwany Skrzypek 1589 ul. Szewska

Masłowski Jan 1589, 1590 ul. Bełska

Mateusz Pannitonsor 1591 ul. Bełska

Mateusz piekarz 1594 brak ulicy, przyp. Bełska

Mateusz postrzygacz 1590 ul. Bełska

Medergicz Jan i c. Agnieszka 1589 bez wskazania ulicy, przyp. Bełska

Melchior 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. okolice Bełskiej

Melchior piwowar 1604 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Melchior z Zosina 1606 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Mikołaj krawiec 1589 ul. Szewska

Mikołaj krawiec 1609 przyp. Bełska

Mikołaj krawiec i ż. Helena c. Wawrzyńca Pypno, s. Anny Glinieckiej 1607 dom przy ul. w stronę murowanego kościoła parafialnego

Mikołaj piekarz 1604 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Mirosławski Krzysztof 1609 ul. Bełska

Mocronio (Mocroviur) Stanisław 1603 ul. Bełska

Możdżarski Mateusz 1609 versus Macella Lanionum (okolice Bełskiej?)

Mros Szymon 1608 ul. Bełska

Mryth Szymon Claustranio i ż. Regina 1606 ul. Bełska

Muldorpho (Muldorphus Wojciech) Albertus 1608, 1609 ul. Bełska

Olesko (Oleskow) z Wieprzowego Jeziora i dzieci: Łucja, Steczko, Jartim 1590 ul.  Bełska

Olszowski Jan 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. Bełska

Ostrowski Jan Burgrabia Malborski jego dom kupił Dąbrowa 1590 ul. Bełska

Oxa Iwan i żona Piotrucka 1589 bez wskazania ulicy przyp. Bełska

Paweł klucznik 1608 ul. Bełska

Paweł murarz 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. Bełska

Pietruszka 1600 Nova Locatione versus vallum

Pociecha Krzysztof  z żoną 1589 ul. Szewska

Poturaykowicz Stanisław 1609 przyp. Bełska

Praskowicz Wawrzyniec 1590 ul. Bełska

Puzan Wojciech i ż. Elżbieta Balejka 1603 ul. Oi….(?) okolice Bełskiej

Russow de, Piotr 1589 bez wskazania ulicy, przyp. Bełska

Ruszowski (z Ruszowa?) kowal Piotr 1590 ul. Bełska

Rzepczik Wawrzyniec i ż. Anna 1590 ul. Bełska

Saczkowicz 1590 ul. Bełska

Samuiłowicz Łukasz 1607 dom narożny przy ul. w stronę murowanego kościoła parafialnego

Satrapae Jan 1606 ul. Bełska

Schreor Hanus (Jan) brak daty rocznej, później występuje pod r. 1592 ul. Bełska

Sengchster Hanus i brat stryjeczny Janu, Szkoci 1590, 1592 ul. Bełska

Senxter Hanus (Jan) Szkot 1600 ul. Bełska

Sidorius (z Łabuniek) 1605 ul. Bełska

Simonowicz Jolcy 1589 bez wsk. Ulicy, przyp. Bełska

Skarka Jakub 1603 ul. Bełska

Skopka Wojciech 1589 ul. Szewska

Skopkowna Felicja c. Wojciecha Skopka, ż. Mikołaja Satrapy 1609 przyp. Bełska

Skora Jakub i córki Zofia i Anna Skorzanki 1608 ul. Bełska

Słupszczyk Piotr s. zm. Wojciecha Słupskiego 1593 brak ulicy, przyp. Bełska

Smuler Andris (Andrzej) kupiec i Elżbieta 1592 ul. Bełska

Sochowski Stanisław i Regina c. zm. Bartłomieja  1605 ul. Bełska

Sramek Franciszek 1590 ul. Bełska

Stalo (?) Stanisław krawiec 1604 brak podania ulicy, przyp. Bełska

Stanisław cieśla 1592 ul. Bełska

Stanisław Skalinowic (z Kalinowic?) brak wskazania ulicy, przyp. Bełska

Stanisław tkacz i ż. Anna 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. okolice Bełskiej

Stefanides Wawrzyniec 1603 ul. Bełska

Stollert Teodor 1600 ul. Bełska

Styurth Tomasz Szkot 1609 versus Macella Lanionum (okolice Bełskiej?)

Swaykowski Paweł i Zofia 1591 ul. Bełska

Szaleika Elżbieta 1603 brak wskaz. ulicy, przyp. okolice Bełskiej

Szeter Balcer Szkot 1592 ul. Bełska

Szochowski Stanisław 1609 versus Macella Lanionum (okolice Bełskiej?)

Thymkowic szewc 1589 ul. Szewska

Tobiasz Armenus 1594 brak wskazania ulicy, przyp. Bełska

Tolany Franciszek kupiec [przyp. Franciszek Tellani Włoch] 1604 ul. Bełska

Tomasz murarz, nie żył w 1603, sukc. 1604 r. ul. Bełska

Tomasz woźnica 1609 przyp. Bełska

Trastero Melchior Niemiec 1589 bez wskazania ulicy przyp. Bełska

Tresz Melchior 1590 ul. Bełska

Tucki Paweł 1594 brak ulicy przyp. Bełska

Tymosz szewc i Elżbieta  1589 ul. Szewska

Wacław szewc 1590 ul. Bełska

Wacław krawiec 1606 i ż. Barbara (c. Jadwigi) 1608 ul. Bełska

Walenty kowal i ż. Dorota 1607 dom przy ul. w stronę murowanego kościoła parafialnego

Walenty piekarz 1590, 1593 ul. Bełska

Witt urzędnik konsularny 1600 Nova Locatione versus vallum

Wojciechowski Alexander 1590 ul. Bełska

______________________________________________________________________________________________

opracowanie: Ewa Lisiecka

Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatalia. Kweredna l. 70 XX w.

_______________________________________________________________________________________________

vide: Platea Bełsensis | (przewodnicyzamosc.pl)

W 2024 roku mija dziesięć lat od kiedy publikujemy artykuły na stronie przewodnickiej Koła Przewodników PTTK O/Zamość im. Róży i Jana Zamoyskich. Cieszy nas ten mały jubileusz. Inauguracja strony internetowej Koła Przewodników nastąpiła dokładnie 24 stycznia 2014 r. Strona zapewniła sobie już przez ten czas wiernych Czytelników. Kontynuacja pracy możliwa była dzięki sponsorom strony, do których należy zaliczyć także Autorów artykułów, którzy nieodpłatnie publikowali tutaj swoje prace, za co bardzo dziękujemy przy okazji 10-lecia istnienia strony. Pozwolimy sobie zatem na imienne ich wyróżnienie. Na przestrzeni tych lat, zechcieli użyczyć nam swoich artykułów następujący Autorzy: Piotr Flor, Zbigniew Stankiewicz, Krzysztof Radziejewski, Danuta Pasieczna, śp. dr Bogumiła Sawa, Regina Smoter-Grzeszkiewicz, dr Piotr Kondraciuk, Justyna Bartkowska, Ewa Dąbska, Andrzej Urbański, Maria Rzeźniak, Tomasz Bulewicz, Magda Misztal, Robert Kowalski, Jerzy Kuśnierz, dr Ruth Sargent Noyes, prof. dr hab. Andrzej Janeczek, Anna Rudy, Maciej Łopaciński, Maria Puźniak, dr Ewelina Lilia Polańska, Mirosław Bańkowski, Marcin Turski, Bożena Kamaszyn-Gonciarz, Elżbieta Kuc, dr Mariusz Nagadowski, Zbigniew Pietrynko, Irena Żwirek, Irena Nowak, Łukasz Fiuta, Sława Bilska, Marek Kwiecień, Teresa Krojec, Krzysztof Malec, Katarzyna Jaczyńska, Paweł Koman, mgr inż. Alina Anasiewicz, Piotr Zawadzki, Joanna Budzyńska, Franciszek Cieplak, Ewa Lisiecka.

W roku 2023 ukazała się rekordowa liczba artykułów na stronie, przewyższająca dwukrotnie statystyki lat poprzednich. Zasługa to naszego kolegi przewodnika, Zbyszka Stankiewicza. Autor ten publikował wcześniej w Archiwariuszu Zamojskim, Zamojskim Kwartalniku Kulturalnym i lokalnej prasie oraz na portalach miasta Zamość. Na stronie przewodnickiej mieliśmy przyjemność czytać ponad 80 prac tego autora, związanych przede wszystkim z historią miasta Zamość, ale także innych miast i wsi regionu Zamojszczyzny. Autora pasjonuje wojskowość, w szczególności dotycząca Twierdzy Zamość, zarówno z okresu staropolskiego jak i lat późniejszych. Niewielu o tym pisze, dlatego artykuły Zbyszka Stankiewicza mają dużą wartość poznawczą.

Nasz mały jubileusz zobowiązuje do pewnej statystyki, ale aby nie zanudzić Czytelnika podsumujemy ten okres tylko krótkim stwierdzeniem, że dotychczas ukazały się na naszej stronie 424 artykuły o szerokim wachlarzu tematyki dotyczącej Zamościa i Regionu. Bardzo dziękujemy wszystkim naszym współredaktorom za ich wkład w budowę przewodnickiej strony internetowej, która jest naszym wspólnym sukcesem, skoro udało się jej przetrwać w internecie przez dziesięć lat. Czytelnikom i Sympatykom strony dziękujemy za aktywność, w tym czynne wspieranie nowymi wiadomościami wzbogacającymi podane treści. Niezmiernie to podbudowujące, kiedy Czytelnik zechce podzielić się z nami swoją wiedzą, zdjęciami, dokumentami i osobistymi refleksjami. Życzymy Państwu udanych powrotów do naszych artykułów poprzez zakładkę „archiwum”, względnie coroczne styczniowe podsumowania z linkami do artykułów. Można również posłużyć się okienkiem „Search” (na stronie głównej) przy wyszukiwaniu pożądanych treści. Ponadto, niejako przy okazji, życzymy naszym Autorom, Sympatykom i Czytelnikom udanego Nowego Roku 2024.

Rok 2023

1. Prababka króla polskiego z włości krzeszowskiej – Barbara z Tarnowskich Zamoyska. | (przewodnicyzamosc.pl)
2. Trasa turystyczna w Bastionie VII. | (przewodnicyzamosc.pl)
3. Dziennik oblężenia Twierdzy Zamość z 1813 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
4. Szkoła SS jazdy konnej w Zamościu. | (przewodnicyzamosc.pl)
5. Wizytacja kanoniczna Biskupa F. Jaczewskiego w Zamościu. | (przewodnicyzamosc.pl)
6. Tomaszowski Zakon Trynitarzy w Polskiej Prowincji św. Joachima. | (przewodnicyzamosc.pl)
7. Imć pan wojewodzic sandomierski Stanisław Koniecpolski. | (przewodnicyzamosc.pl)
8. Dwór w Dyniskach. | (przewodnicyzamosc.pl)
9. Echa Powstania Styczniowego – w 160 rocznicę obchodów. | (przewodnicyzamosc.pl)
10. „Zielone kadry” Zamojszczyzny. | (przewodnicyzamosc.pl)
11. Jednostki Wojska Polskiego formowane w Zamościu w końcu 1944 roku.    | (przewodnicyzamosc.pl)
12. Trawers Bastionu II Twierdzy Zamość. cz. I | (przewodnicyzamosc.pl)
13. Reformaci w Zamościu. | (przewodnicyzamosc.pl)
14. Inne oblicze wojny 1918-1920. | (przewodnicyzamosc.pl)
15. Straż miejska w Zamościu. | (przewodnicyzamosc.pl)
16. Ojciec trzech ordynatów. | (przewodnicyzamosc.pl)
17. Furta Janowicka w Zamościu. | (przewodnicyzamosc.pl)
18. Zarys historii prostytucji | (przewodnicyzamosc.pl)
19. Kolonizacja Józefińska w dobrach Ordynacji Zamojskiej | (przewodnicyzamosc.pl)
20. 45 aresztancka kompania poprawcza Twierdzy Zamość | (przewodnicyzamosc.pl)
21. XXXVIII Ogólnopolska Pielgrzymka Przewodników Turystycznych Częstochowa – Jasna Góra 2023 rok | (przewodnicyzamosc.pl)
22. Organizacja poboru na Zamojszczyźnie do Legionów i Polskiej Siły Zbrojnej | (przewodnicyzamosc.pl)
23. Generał Józef Hurtig. | (przewodnicyzamosc.pl)
24. Echa powstania styczniowego we wspomnieniach Grzegorza Lipczyńskiego | (przewodnicyzamosc.pl)
25. Kary po upadku powstania listopadowego. | (przewodnicyzamosc.pl)
26. Straceni z wyroków sądów i zamordowani w latach 1863-1865 na Lubelszczyźnie. | (przewodnicyzamosc.pl)
27. Oblężenie twierdzy zamojskiej w 1813 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
28. Elementy Twierdzy Zamojskiej. | (przewodnicyzamosc.pl)
29. Widok Brauna z 1617r. | (przewodnicyzamosc.pl)
30. Zamość w Związku Miast Polskich. | (przewodnicyzamosc.pl)
31. Zamość to światowe miasto. | (przewodnicyzamosc.pl)
32. Kryptonim U P R A W A | (przewodnicyzamosc.pl)
33. Zarys historii pociągów pancernych działających na Zamojszczyźnie | (przewodnicyzamosc.pl)
34. Pociągi pancerne na Zamojszczyźnie w 1920 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
35.   Husyci mieszkali na Roztoczu? | (przewodnicyzamosc.pl)
36. „Ważniejsze przywileje i dokumenty JANA I TOMASZA ZAMOYSKICH, podane w streszczeniu przez Szczęsnego Morawskiego.” | (przewodnicyzamosc.pl)
37. Czarny Mnich cz. II. | (przewodnicyzamosc.pl)
38. Kawaleria pod Krasnobrodem w 1939 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
39. Hrabstwo Krasnobrodzkie | (przewodnicyzamosc.pl)
40. Testament Hieronima Żaboklickiego | (przewodnicyzamosc.pl)
41. Dzięciolenie po zamojsku | (przewodnicyzamosc.pl)
42. Wojsko Ordynacji Zamojskiej | (przewodnicyzamosc.pl)
43. Imć Pan kasztelan lwowski Marcin Zamoyski – odnowiciel potęgi rodu | (przewodnicyzamosc.pl)
44. Arsenał zamojski | (przewodnicyzamosc.pl)
45.  Bunt żołnierzy garnizonu zamojskiego w 1918 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
46. Ach, co to był za ślub! | (przewodnicyzamosc.pl)
47. Przejęcie terenów Rzeczypospolitej przez Austrię | (przewodnicyzamosc.pl)
48. Książę Jeremi Wiśniowiecki i jego niespełniony testament | (przewodnicyzamosc.pl)
49. Noc Muzeów i promocja albumu. | (przewodnicyzamosc.pl) „ŚLADAMI WAŻNYCH GOŚCI W ZAMOŚCIU OD XVII DO XX WIEKU”
50. Ołtarz do Kaplicy Akademii Zamoyskiej. | (przewodnicyzamosc.pl)
51. Diamenty z archiwum część 4 | (przewodnicyzamosc.pl)
52. Ostatnia podróż biskupa Jana Chrzciciela Zamoyskiego | (przewodnicyzamosc.pl)
53. Ks. Tomasz Petrykowski – kapłan na trudne czasy (1824 – 1907) | (przewodnicyzamosc.pl)
54. Cela Łukasińskiego w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
55. Diamenty z archiwum część 3 | (przewodnicyzamosc.pl)
56. Zamojskie stiuki Falconiego | (przewodnicyzamosc.pl)
57. Pomnik Chwały | (przewodnicyzamosc.pl)
58. Diamenty z archiwum część 2 | (przewodnicyzamosc.pl)
59. Niemieckie jednostki okupacyjne na Zamojszczyźnie w 1939-44 | (przewodnicyzamosc.pl)
60. Diamenty z archiwum cz. I | (przewodnicyzamosc.pl)
61. Przywilej fundacyjny zamojskich Reformatów | (przewodnicyzamosc.pl)
62. Berdysz Chmielnickiego Bohdana | (przewodnicyzamosc.pl)
63. Społeczna akcja mieszkańców gminy Krasnobród | (przewodnicyzamosc.pl)
64. Jak chowano drugą żonę Jana Zamoyskiego? | (przewodnicyzamosc.pl)
65. Radecznickie biblioteki | (przewodnicyzamosc.pl)
66. Bakońska – Gajewska Izabela („Fordonianka”) (1930-2016) | (przewodnicyzamosc.pl)
67. Koszty pogrzebu Marcina Zamoyskiego | (przewodnicyzamosc.pl)
68. List królowej „Marysieńki” do Anny Zamoyskiej | (przewodnicyzamosc.pl)
69. Zamojska cerkiew i kościoły w 1808 r. Kolegiata w 1749 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
70. Garnizon Twierdzy Zamość w 1831 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
71. Lustracja Zamościa i przedmieść 1709 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
72. Grabowiec w lipcu 1944 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
73. Drugi dom zajezdny na Nowej Osadzie | (przewodnicyzamosc.pl)
74. Dom zajezdny na Nowej Osadzie | (przewodnicyzamosc.pl)
75. Lipsko koło Zamościa | (przewodnicyzamosc.pl)
76. Dokument V ordynata Tomasza Józefa Zamoyskiego z 1705 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
77. Korpus rosyjski  oblegający Twierdzę Zamość w 1813 roku (uzupełnienie) | (przewodnicyzamosc.pl)
78. Biblioteki w Szczebrzeszynie | (przewodnicyzamosc.pl)
79. Sobiepan mniej znany. | (przewodnicyzamosc.pl)
80. Busza, Zdzisław i Jampol. | (przewodnicyzamosc.pl)
81. Obecność Tatarów na terenie Ordynacji Zamoyskiej | (przewodnicyzamosc.pl)
82. Ślady pobytu Tatarów na Zamojszczyźnie | (przewodnicyzamosc.pl)
83. Platea Bełsensis | (przewodnicyzamosc.pl)
84. Zarys historii Cywilnego więzienia w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
85. Ulica Szewska w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
86. Na Szperówce psalmy śpiewają… | (przewodnicyzamosc.pl)
87. Sławojka, pół żartem pół serio | (przewodnicyzamosc.pl)
88. Sasi pod Zamościem w 1715 roku | (przewodnicyzamosc.pl)
89. Jurczykowski Jan | (przewodnicyzamosc.pl)
90. Lustracja Zamościa z 1657 r. | (przewodnicyzamosc.pl)
91. Mieszkańcy ulicy Ormiańskiej w Zamościu w latach 1626-1781 | (przewodnicyzamosc.pl)
92. Basen w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
93. Ulica Brukowana w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
94. Mieszkańcy  Circuli Maioris – Rynku Wielkiego w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
95. Mieszkańcy Rynku Solnego w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
96. Sztafeta pokoleń Zamościan | (przewodnicyzamosc.pl)
97. Więzienie wojskowe w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
98. Mieszkańcy Rynku Wodnego w latach 1632-1772 | (przewodnicyzamosc.pl)
99. Parafie wojskowe w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
100. Oratio funebris Jana Zamoyskiego | (przewodnicyzamosc.pl)
101. Zagłada zamojskiej oberży | (przewodnicyzamosc.pl)
102. Mandat Tomasza Zamoyskiego dla Ormian. | (przewodnicyzamosc.pl)
103. Żydzi szczebrzeszyńscy. Kilka biogramów. | (przewodnicyzamosc.pl)
104. Świat zatrzymany słowem…. | (przewodnicyzamosc.pl)
105. Szkoły w  Hrubieszowie | (przewodnicyzamosc.pl)
106. Przedmieście Podgroble (Subaggere) i Sadowisko w Zamościu | (przewodnicyzamosc.pl)
107. Mieszkańcy ul. Żydowskiej w Zamościu w latach 1633-1762 | (przewodnicyzamosc.pl)
108. Mieszkańcy Rynku Wielkiego w latach 1632-1820, cz.II | (przewodnicyzamosc.pl)
109. Mieszkańcy Rynku Świętokrzyskiego w Zamościu w latach 1632-1763 | (przewodnicyzamosc.pl)
110. Mieszkańcy ul. Kolegiackiej; (Młyńskiej) w Zamościu w latach 1632-1786 | (przewodnicyzamosc.pl)
111. Szkoły średnie w Zamościu   | (przewodnicyzamosc.pl)
112. Szkoły imieniem Zamoyskich | (przewodnicyzamosc.pl)

 

Rok 2022

Podsumowanie strony przewodnickiej – rok 2022. | (przewodnicyzamosc.pl)

 

Podsumowanie strony za 2021 rok i wcześniejsze:

Podsumowanie strony internetowej. | (przewodnicyzamosc.pl)

Koleżanki i Koledzy zostały zamówione w katedrze dwie msze święte w intencji śp. Stefana Tyburskiego

– 22 grudnia godz. 6.30 od uczestników Ogólnopolskich Pielgrzymek Przewodników Turystycznych na Jasną Górę
– 29 grudnia godz. 7.00 od przewodników z Koła Przewodników Turystycznych PTTK im. Róży i Jana Zamoyskich w Zamościu