część opisowa. cdn.
Pierwsza wzmianka o ulicy Żydowskiej w Zamościu pochodzi z 1603 r.(1) Od tego czasu nazwa ta już stale występowała w XVII wieku w dokumentach, także późniejszych. Ulica ta, obok Rynku Solnego, stała się ośrodkiem osadnictwa żydowskiego w Zamościu. Zgodnie z wolą założyciela miasta, Jana Zamoyskiego, w Zamościu mieli zamieszkać tylko Żydzi sefardyjscy (Habebraeorum nationis Hispaniae et Lusitianiae), którzy otrzymali akt osiedleńczy już w 1588 r. Mieli osiedlać się przy ul. Szewskiej i w Rynku Solnym, po stronie prowadzącej do ulicy Szewskiej. Gdyby napływ mieszkańców był większy od przyjmowanego pierwotnie, mieli zasiedlać także przedmieścia. Pierwsi Sefardyjczycy zamieszkali w Rynku Solnym i w jego pobliżu.
Janina Morgensztern, badaczka pierwszych zasiedleń Żydów sefardyjskich w Zamościu uważa, że starania o uzyskanie praw osiedleńczych podejmowali oni u Jana Zamoyskiego już około 1586 r. Byli to kupcy z Turcji i Włoch, wcześniej mieszkający we Lwowie, którzy popadli w kłopoty finansowe. Chcąc się wyzwolić spod jurysdykcji miasta Lwowa przyjęli opiekę Jana Zamoyskiego, który 12 listopada 1586 r. wystosował w ich sprawie pismo do magistratu lwowskiego. Informował, że grupa Żydów rodem z Hiszpanii i Portugalii (mieszkających we Lwowie) chce osiąść na stałe w Zamościu, że sam nie jest temu przeciwny jako właściciel miasta i prosi magistrat lwowski aby im nie utrudniano tego przemieszczenia.
W kwietniu 1587 r. jeden z tych Sefardyjczyków był już Żydem zamojskim (Mosze de Mosse Cohen), chociaż nie posiadał jeszcze w 1591 r. domu w mieście. Na stałe przebywał w Zamościu przypuszczalnie od 1596 r. (ostatnie o nim wzmianki pochodzą z lat 1605-1606). To on przeprowadził akcję werbunkową wśród swoich, mieszkających w krajach tureckich i przypuszczalnie włoskich, gdzie sam wcześniej mieszkał. Z woli Jana Zamoyskiego Żydzi sefardyjscy otrzymali w akcie osiedleńczym te same uprawnienia co pozostali mieszkańcy Zamościa. Zamoyski zlecił Sefardyjczykom zorganizowanie nowych gałęzi produkcji w mieście oraz nawiązywanie kontaktów handlowych z innymi krajami w celu rozszerzenia handlu zagranicznego. Dokładniej osadnictwo Żydów sefardyjskich w mieście zostało omówione przez Janinę Morgensztern w opracowaniu z 1961 r. Posiadamy zatem pełen wykaz nazwisk i okresów zasiedlenia Żydów sefardyjskich w Zamościu i z całą pewnością możemy stwierdzić, że założyli oni tutaj dość znaczną liczebnie kolonię i gminę żydowską.
Najliczniejsze osadnictwo Sefardyjczyków przypada na lata 30 XVII w. (15 domów). W Zamościu znaleźli dogodne warunki i to w czasie kiedy w Europie ponownie zmuszano ich do opuszczania innych miast. Podkreślenia wymaga także fakt, że gmina sefardyjska w Zamościu powstała w okresie największego nasilenia prześladowania Żydów i kryzysu gospodarczego. Zamojska gmina Sefardyjczyków, była to nieliczna aczkolwiek bogata kolonia finansistów. W latach 40. XVII w. jednak część z nich sprzedała domy w Zamościu i wyjechała. Akta miejskie rzadko już wtedy wyróżniają Sefardyjczyków określeniem „Judaeus Italicus”, „Turicus”, „Portugalensis”. W tym czasie Tomasz Zamoyski, który potwierdził przywileje dla Sefardyjczyków wydane przez ojca, dokonuje odstępstwa od wcześniejszych ustaleń. Zezwala na kupno domu w mieście Ickowi Nosalczykowi, który w XVI w. był arendarzem w posiadłościach (Szczebrzeszyn) Jana Zamoyskiego. Tym samym Nosalczyk (Żyd aszkenazyjski) stał się równouprawnionym mieszkańcem miasta. Podobne uprawnienia otrzymał Icek Majerowicz, także Żyd aszkenazyjski, zapewne także arendarz w mieście lub w dobrach ordynacji. W mieście od 1583 r. mieszkał Żyd Abram z Wojsławic, a w latach 90 XVI w. odnotowano Żyda Sameula z ul. Młynarskiej, który pochodził z Konstantynopola.
Do 1600 r., czyli w pierwszym dwudziestoleciu istnienia miasta występuje 11 nazwisk Żydów Sefardyjskich (3 z Turcji; 6 z Włoch, przeważnie z Wenecji; i 2 innych-brak wskazania pochodzenia). Sześciu z Żydów sefardyjskich (na 11) posiadało łącznie 4 domy (dwa z nich pod k. XVI w. przeszło na własność chrześcijan). Analiza późniejszych akt miasta wykazała 11 innych nazwisk – nowych, (18 rodzin) Żydów sefardyjskich w Zamościu, przybyłych z Włoch, za wyjątkiem jednego, który pochodził z Konstantynopola (Misulaima Cohena). Tomasz Zamoyskich zastrzegł sobie w akcie, aby sefardyjczycy stawiali w mieście domy murowane. W latach 40. XVII w. odnotowano 14 właścicieli (Żydów sefardyjskich) do których należało 15 domów (4 w Rynku Solnym; 9 przy ul. Żydowskiej; 1 przy wałach i 1 bez oznaczenia lokalizacji). Możliwe, że ilość domów gminy sefardyjskiej była większa, ale brak jest niektórych akt miejskich by to potwierdzić. W latach 30 XVII w. mieszkali w mieście także Żydzi aszkenazyjscy, za wyjątkiem Rynku Wielkiego. W latach 1632-1635 było ich 20 rodzin (4 domy). Niewielka liczba pozostałych w Zamościu Żydów sefardyjskich szybko uległa asymilacji, przyjmując w rezultacie kulturę otaczających ją coraz liczniej aszkenazyjczków.
Ulica Szewska, wyznaczona do zasiedlenia Żydom w pierwszej fazie osiedleńczej, funkcjonowała w spisach łącznie z nowo powstałą ulicą Żydowską. Jednak ze spisu w tym samym czasie znika ulica Horodelska. Nie ma jej także w spisie ulic z 1653 r., gdzie wymieniane są te dwie pozostałe. Można zatem przypuszczać, że zmiana nazwy ulicy Horodelskiej na ul. Żydowską nastąpiła w związku z osiedlaniem się tam coraz większej liczby Żydów.
____________________________________________________________________________________________________
W sierpniu 1633 r. niewierny Icko Moszkowicz sprzedał dom za 300 złp. niewiernemu Abrahamowi Uszel Włochowi Żydowi. Sąsiedztwo: dom Stanisława Murarii – murarza i dom sukcesorów Stanisława Żuchowicza.
W styczniu 1634 r. Stanisław Żołędzki doleator bednarz i Regina, jego żona sprzedali mały domek In Platea Judaica ad vallum acialiter pod wałem za ulicą Żydowską na rogu Sebastianowi Nowosielskiemu i Annie, jego żonie za kwotę 150 złp. Sąsiedztwo: area Armenica – obszar ormiański.
W kwietniu 1634 r. Agnieszka Mikulicowa, wdowa po Andrzeju Mikulicu, krawcu, sprzedała za 250 złp. dom na ul. Żydowskiej Stanisławowi Żołędzkiemu bednarzowi i Reginie, jego zonie. Sąsiedztwo: sukcesorzy Stanisława Mięsopsuta i Beniamin Judeus.
W maju 1634 r. Krzysztof i Anna Walencik sprzedali za 130 złp. dom Zofii Wiewieszkowej Mateuszowej. Sąsiedzi: Dawid Smuler Żyd i Dom Ormiański.
W maju 1634 r. Szymon Chmara Figulus garncarz – kaflarz, zapisał w testamencie połowę domu na rzecz Kościoła OO. Franciszkanów. Dom był usytuowany pod wałem za ulicą Żydowską. Sąsiedztwo: Ambroży cieśla i plac pusty Skopkowej, za nim dom Jana Turkowskiego. Drugą połowę domu zapisał na rzecz Szpitala w Zamościu.
W czerwcu 1634 r. Abram Dawidowicz, syn Dawida Smuklera Żyda zamojskiego i Freyda, żona zmarłego Smuklera sprzedali mały domek za 150 złp. Janowi Maiowicowi institor-kramarz. Sąsiedztwo: Jakub Olęnder.
W lipcu 1634 r. Sebastian Nowosielski sprzedał za 200 złp. dom ad vallum In platea Judaica acialiter dom narożny pod wałem za ulicą Żydowską Marcinowi Glzanowskiemu cantor (kantor. Sąsiedztwo: platea Armenica.
W sierpniu 1634 r. Abram Salem Judeus Italus i Rebeka Salema, jego żona, sprzedali dom za 450 złp. Sebastianowi Nowosielskiemu i Annie jego żonie. Sąsiedztwo: Stanisław Murarius murarz i sukcesorzy Stanisława Zysika.
W sierpniu 1634 r. Moyses Joszkowicz Żyd i Freida, jego żona sprzedali za 2000 złp. dom Izaakowi Abramowicowi Włochowi, Żydowi. Sąsiedztwo: Iwan-Jan Getner i Bartłomiej Obuszek.
W styczniu 1635 r. Jakub Ślaska Olęnder (Holender?) szewc sprzedał za 100 złp. dom Szymonowi Podhorskiemu , krawcowi. Sąsiedzi: Xenodochium Judaici (szpital – przytułek żydowski) i Jan Maiowicz institor – kramarz.
W kwietniu 1635 r. Stanisław murarz, sprzedał za 415 złp. dom Grzegorzowi Pliszkowskiemu i Annie jego żonie. Sąsiedzi: Sebastian Nowosielski i Siedliski.
W kwietniu (brak roku) wyceniono dom „Łysikowskie” po zmarłym Stanisławie Żuchowiczu na 160 złp. Sąsiedzi: Sebastian Nowosielski i dom żydowski.
W lutym 1636 r. Jan i Zofia Maiowicz sprzedali dom za 40 złp. Geragosz Armeno. Sąsiedzi: Żyd Dawid Smuklerz i Szymon Sarkouis.
W lutym 1636 r. Freygiela Dawidowa i Dawid Smuklerz, Żyd zamojski, sprzedali za 1030 złp. dom Bohganowi Thoros Armenis Ormianin culiber nieletniemu? Sąsiedztwo: Geragisz Armeni Ormianin i Anna Wiercioszkowa.
W grudniu 1636 r. Albert Sowiński zapisał na domu 100 złp. na rzecz Andrzeja Mirowskiego. Sąsiedzi: Dawid Smuklerz i Dom Ormiański.
W marcu 1637 r. niewierny Maier Isaakowic i Rosa, jego żona, córka zmarłego Mordahay Lippyca sprzedali za 500 złp. dom Józefowi Szymonowicowi Armenis Ormianowi. Sąsiedzi: Moysis Dubenski Żyd i Blastia Worona Satrapa.
W marcu 1637 r. Stanisław Żołędzki bednarz i Regina jego żona sprzedali dom za 400 złp. Chadisbarans Asuadurowic Armenis Ormianin. Sąsiedztwo: Albertus Lurentowicz kuśnierz i Żyd Beniamin.
W maju 1637 r. Albertus Grabowic – aptekarz darował dom Ormianinowi Geragosz Aśpiegowic’owi. Sąsiedztwo: Dawid Smuklerz Żyd i Szymon krawiec.
W maju 1638 r. Andrzej Mirowski sprzedał dom (brak ceny) Albertowi Waśniowskiemu. Sąsiedzi: Dom Ormiański i Szmuil Żyd.
We wrześniu 1638 r. Albert Sapinski Sartor Castrensis – krawiec wojskowy i Zofia Sopinska, jego żona sprzedali za 600 złp. dom niewiernemu Manuelowi de Campus Włochowi, Żydowi zamojskiemu. Sąsiedzi: Żyd Jakub Ber i Dawid Castiel Żyd.
W październiku 1638 r. Jakub Ber i Channa Berowa, Żydzi sprzedali dom za 400 złp. Abrahamowi Salomonowi Włochowi, Żydowi zamojskiemu. Sąsiedzi: na rogu i Abraham Manuel de Campus Włoski Żyd.
W kwietniu 1639 r. Józef Szymonowic Armeno Ormianin zapisał na domu 200 złp. na rzecz Maiera Judaeo Genero nacji żydowskiej Mordechay Lipsier Żyda zamojskiego. Sąsiedztwo: Bałaz Worona i Moyses Żyd.
W kwietniu 1639 r. Zofia Wiercioszkowa wyceniła mały domek na ul. Żydowskiej na 50 złp.
W maju 1639 r. Adamus Zarzecki, syn zmarłego Andrzeja Zarzeckiego potwierdził prawa do domu. Sąsiedztwo: Dom Ormiański.
W sierpniu 1639 r. Zofia Wiercioszkowa sprzedała za 150 złp. dom Andrzejowi Bokaytowicowi. Sąsiedztwo: Armeniacae i Dom Ormiański.
W marcu 1640 r. Gieragos Aspagiowicz wycenił dom na 392 złp. Opis: studnia, piwnica, izba z oknami z piecem z listwami, komin z kuchenką, komora, dach z wiązaniem y rynnami”. Sąsiedztwo: Bogdan Jołcieiowicz i krawiec Siemion.
W kwietniu 1640 r. Abraam Salem Włoch, Żyd sprzedał dom narożny za 500 złp. Maierowi Morduchaicowi Żydowi. Sąsiedzi: Abraam Włoch Żyd.
W październiku 1640 r. Tyśko Gorny de Villa Zarudzie i Katarzyna, jego żona sprzedali dom narożny za 450 złp. Stefanowi Pesczykowicowi kuśnierzowi i Teodorze, jego żonie. Sąsiedzi: Hrehorius (Grzegorz) Institor kramarz.
W kwietniu 1641 r. Beniamin Jakubowicz Włoch Żyd sprzedał dom za 130 złp. Stanisławowi Żołędzkiemu bednarzowi. Sąsiedzi: szkolnik żydowski i Wojciech Lorentowicz.
W kwietniu 1641 r. Adam de Violecti muzyk sprzedał dom za 400 złp. Żydowi Józefowi Maierowiczowi. De Violecti otrzymał dom w darze od Katarzyny z Ostrogskich Zamoyskiej. Sąsiedzi: dom Geragosza Aspiegowicza Ormianina i dom Andrzeja krawca.
We wrześniu 1641 r. Hrehorius Pliszewski kramarz i Anna jego żona sprzedali dom za 700 złp. Dawidowi Shein Szkotowi. Sąsiedztwo: Stefan kuśnierz i Sebastian Nowosielski.
W listopadzie 1641 r. Dawid Castiell Włoch Żyd sprzedał dom za 800 złp. Layzerowi Nachumowic’owi. Sąsiedzi: Bartłomiej Obuszek i Abraam Usiel Włoch Żyd.
W styczniu 1642 r. Stanisław Żołędzki bednarz i Regina zapisali na domu 100 złp. na rzecz Banku Pobożnego.
W lutym 1642 r. Owanis Serhiowicz Ormianin, kupiec i ławnik, sprzedał dom za 480 złp. Janowi Krzysztofowiczowi Grekowi z tureckiego miasta Nieopola. Poprzedni właściciel – Gieragos Aspagiowicz. Sąsiedzi Józef Żyd i Siemion krawiec.
W październiku 1642 r. Błażej Woroney zapisał na domu sumę 100 złp. na rzecz Kaplicy Bractwa Literackiego.
W lipcu 1643 r. Bohdan Jotcewic, kupiec sprzedał za 150 złp. domek drewniany Sebastianowi Mahalczykowi, szewcowi. Sąsiedzi: Adam Storcista i Tomasz Konowałka.
W lipcu 1644 r. Dawid Schind kupiec sprzedał za 800 złp. dom Jeleniowi Jakubowiczowi i Hester, jego żonie Żydom. Sąsiedzi: Stefan Pestykowic kuśnierz i Sebastian Nowosielski.
We wrześniu 1644 r. Sebastian Nowosielski i Anna, małżonkowie sprzedali dom za 600 złp. Moysi Abramkowicowi Żydowi i jego żonie Belli. Sąsiedzi: Łysikowski i Jeleń Jakubowski Żyd.
W lutym 1645 r. Andrzej Boykałowic krawiec i Anna jego żona sprzedali dom za 300 złp. Mikołajowi Mathiowicowi kuśnierzowi. Sąsiedzi: Józef Maierowic Żyd i Dom Ormiański.
W styczniu 1648 r. Jan Więckowic Advocatus prawnik i Jadwiga jego żona sprzedali dom za 300 złp. Abraamowi Lewkowicowi, synowi Lewka Smuklerza Żyda. Sąsiedzi: Wojciech Lurenszowic kuśnierz i Wojciech Żołędzki bednarz.
W maju 1648 r. Grzegorz Branwicki i Marina małżonkowie sprzedali dom za 550 złp. Melchiorowi Hornikowi, kupcowi. Sąsiedzi: Jafi, wdowa po Abraamie Garbatym Żydzie i Vacudis Castielli Judeorum.
W sierpniu 1649 r. Wojciech Łukowicz tkacz i jego żona Katarzyna sprzedali dom za 350 złp. Kopelowi Salomonowiczowi, Żydowi. Sąsiedzi: Dom Armeński i szkolnik żydowski.
We wrześniu 1649 r. Exela Gralowna Żydówka, wdowa, córka Israela Nosalczyka Żyda sprzedała za 650 złp. dom narożny na ul. Żydowskiej. Sąsiadem był Mateusz Seps.
W maju 1650 r. Leyzer Machmanowicz Żyd i Roza Mendel jego żona sprzedali część środkową domu za 400 złp. Maiero Izraelowicowi, Żydowi. Sąsiedztwo: Abraam Uzayelowic Żyd i Melchior Ornik, kupiec alias Obuszek.
W czerwcu 1650 r. Mikołay Matkiowic kuśnierz wycenił dom na 540 złp. Sąsiedzi: Józef Maier Żyd i Dom Ormiański.
W styczniu 1651 r. Melchior Hornik, kupiec sprzedał za 900 złp. dom Michałowi i Urszuli Dykaphon, małżonkom. W cenę wchodził dom przy ul. Wodnej. Sąsiedzi: Włoch Żyd i Maier Israelowicz Żyd.
W lipcu 1651 r. Jakub Moszkowicz Żyd sprzedał dom za 520 złp. Marcinowi i Marinie Szumanskim, małżonkom. Sąsiedzi: Stanisław Mieszopuscik kuśnierz i Nota Żyd.
We wrześniu 1652 r. Anna, wdowa po Janie Wilczku dokonała wglądu w testament męża, ale tam brak było dyspozycji odnośnie domu przy ul. Żydowskiej. Sąsiedzi: p. Trebiaski i Mieszopuscik.
W czerwcu 1653 r. Michał Dykaph, kupiec sprzedał dom za 500 złp. Aaronowi i Haii Moszkowiczom, Żydom, małżonkom. Sąsiedzi: Maier Izraelowicz Żyd i Szloma Italus Żyd. Dom ten był kupiony od Melchiora Hornika.
W sierpniu 1653 r. Wojciech Łukowicz tkacz i Katarzyna, małżonkowie sprzedali za 600 złp. dom narożny Haimowi i Poli Samuyłowiczom. Sąsiad: Trebinski.
W maju 1654 r. niewierny Haim Samuelowicz i Szmaika, jego żona sprzedali część domu za 850 złp. Slomie Abraamowiczowi, Żydowi. Sąsiedztwo: Aaron Smuklerz Żyd i Getner.
W lipcu 1654 r. Anna, wdowa po Janie Czarnocie, żona Jana Getnera zapisała dom w testamencie Wojciechowi ( bratu Anny) i Jadwidze Piątkowicz. Sąsiedztwo: Sloma Żyd i Israel Noszalczyk Żyd.
W sierpniu 1655 r. Sloma Kisielewicz Włoch Żyd zapisał na części domu sumę 600 złp. na rzecz Nunciantus Feranti starosta. Sąsiedztwo: Jan Getner i Aaron Szmuklerz Żyd.
Opis: „Hypocaustum, cum suo tridinio, Stabulo et Curum servationem, camera, culina et liberam infornice couservationem” – „Hipokaust z jego ….., stajnią i opieką, izbą, kuchnią i bezpłatnym współtrzymaniem w piecu” – tłumacz Google.
W sierpniu 1655 r. Regina, wdowa po Stanisławie Żołędzkim, bednarzu sprzedała dom za 240 złp. Łukaszowi i Krystynie Tyszowieckim. Sąsiedztwo: Abraam Lewkowicz Żyd i Rabrey.
W sierpniu 1658 r. Sefer Chiderowicz dzwonnik kościoła ormiańskiego i Anna Sepserowa sprzedali dom za 500 złp. Błażejowi Snieciechowskiemu. Sasiedztwo: Janowa Snopkowa stolarka i szpital żydowski.
W maju 1664 r. Marcin Giżowski alias Krzelski i Jadwiga, jego żona sprzedali za 800 złp. dom In Platea Judaica ad Plateam Sutorum pendentem Hirszowi Aaronowiczowi i Róży Moszkowiczownej, jego żonie. Sąsiedzi: Sloma Abraamowicz Żyd i Maier Izraelowicz Żyd.
W listopadzie 1664 r. Abraam Lewkowicz Żyd zapisał na domu (wyderkaf) sumę 250 złp. na rzecz Kolegiaty w Zamościu. Sąsiedzi: Heyzyk Żyd i Łukasz Tyszowiecki.
W listopadzie 1664 r. Notha Dawidowicz Żyd zapisał na domu (wyderkaf) 250 złp. na rzecz Kolegiaty w Zamościu. Sąsiedztwo: Szymon Pestykowicz i Jakub Łabinensis Żyd.
W styczniu 1665 r. Lewko Chylowicz Szmuklerz Żyd sprzedał dom za 600 złp. usytuowany „w Żydowskiey Ulicy narożny, naprzeciwko narożnemu Domowi Szkolnemu” Markowi Lewkowiczowi, synowi Lewka Chylowicza. Sąsiedztwo: Lewko szewc Żyd i w tyle Heyzyk introligator Żyd.
W lipcu 1665 r. Szymon Pestykowicz kuśnierz sprzedał dom narożny za 500 złp. Moszko Mędlowiczowi i Racheli, jego żonie, Żydom. Sąsiedztwo: Nota Dawidowicz, Żyd.
W sierpniu 1665 r. Aaron Moszkowicz i Heia, jego żona Żydzi zapisali na domu sumę 200 złp. ks. Franciszkowi Kałuskiemu Parochus Veteris Zamoscii – pastorowi Starego Zamościa. Stan domu określono jako: In parte ex lapide cocto ex aedificata – zbudowany częściowo z kamienia. Sąsiedztwo: Józef Izraelowicz Żyd i (Sloma) Salomon Abramowicz Żyd.
W listopadzie 1665 r. Moszko Jakubowicz i Leja Jakubowiczówna Żydzi, małżonkowie sprzedali dom narożny za 800 złp. Jonie Judkowiczowi i Mandzi Hirszkowiczownej, Żydom, małżonkom. Sąsiedztwo: Józef ex opposito Synagogae naprzeciwko Synagogi.
W lutym 1667 r. Iczko Beniaminowicz i Hynka, Żydzi sprzedali środkową część domu za 400 złp. Jakubowi Jarochomowiczowi. Sąsiedztwo: Synagoga i Jakub Wolfowicz.
W kwietniu 1667 r. Jan Wilczek ławnik i Katarzyna, jego żona, Anna Wilczkowa, matka Jana sprzedali za 1000 złp. dom na ul. Żydowskiej Samuelowi na Tuczępii Łascz (Łaszcz) Rothmagister S.R. Maiestatis Podkoniuszy Wielki Koronny? Sąsiedzi: Weszołowski „dom opustoszały od wału wedle Wesołowskiego leżący” i Andrzej Nowacki.
W kwietniu 1667 r. Eyzyk Moszkowic i Debora Jakubowiczowna Żydzi, zapisali na domu sumę 300 złp. na rzecz Bractwa Literackiego przy Kaplicy NMP w Kolegiacie. Sąsiedztwo: na rogu synagoga i Abraham Lewkowicz Żyd.
W czerwcu 1667 r. Aaron Moszkowicz i Haia Lewkowiczowna zapisali na domu 200 złp. wyderkaf na rzecz ks. Franciszka Kałuskiego pastora Starego Zamościa. Sąsiedztwo: Józef Izraelowicz Żyd i Salomon Abramowicz. Stan domu określono jako: In parte ex lapide cocto ex aedificata – zbudowany częściowo z kamienia.
W sierpniu 1669 r. Nason Dawidowicz sprzedał dom za 2200 złp. Moszkowi i Jencie Jakubowiczom, małżonkom. Sąsiedztwo: Samuel Łaszcz i Chaim Żyd.
W lutym 1670 r. Stefan Żulinski sprzedał dom za 1300 złp. Janowi Stanisławowi Drużbiczowi. Sąsiedztwo: Samuel Łaszcz i Łabunski Żyd.
W czerwcu 1670 r. Boruch i Debora (?) małżonkowie zapisali (wyderkaf) 1000 złp. na rzecz Akademii Zamojskiej. Sąsiedztwo: Kopel i Emanuel. Stan domu: In parte ex la tere cocto ex aecificata.
W sierpniu 1670 r. Błażej i Katarzyna Someccy, małżonkowie sprzedali dom za 800 złp. Jakubowi i Esterze Mruchomowiczom, małżonkom, Żydom. Sąsiedztwo: Snopka Żyd i Balner Żyd.
W kwietniu 1671 r. Aaron Moszkowicz i Haia Lewkowiczowna, małżonkowie, na kamienicy zapisali (wyderkaf) 500 złp. na rzecz ks. Andrzeja Deviskiego kanonika zamojskiego. Sąsiedzi: Józef Izraelowicz alias Nosalczyk i Monia Abraamowicz.
W czerwcu 1671 r. Abraam Lewkowicz Żyd zapisał 150 złp. (wyderkaf) na rzecz Kaplicy Różańcowej w Kolegiacie. Sąsiedztwo: Eyzyk Moszkowicz i Łukasz Ogriszkiewicz.
W czerwcu 1671 r. Salomon Kalmanowicz Żyd sprzedał za 1500 złp. dom Moszko Jakubowiczowi. Sąsiedzi: Nota Jakowicz i Jonas cymbalista.
W kwietniu 1672 r. Aaron Moszkowicz i Chaia Lewkowiczowna, małżonkowie zapisali (wyderkaf) 1000 złp. na kamienicy „Getnerowska’ na rzecz O.O. Franciszkanów w Zamościu. Sąsiedztwo: Józef Izraelowicz i Sloma Abramowicz.
W czerwcu 1673 r. Moscho Męndlowicz i Japheta Abramowiczowna, małżonkowie, zapisali wyderkaf 1000 złp. na rzecz Anny, wdowy po Sebastianie Nowosielskim. Sąsiedztwo: Hes Aronowicz i Moscho Tobiaszowicz.
W lipcu 1674 r. Jakub Kopel i Gera Lewkowiczowna, małżonkowie zapisali wyderkaf 600 złp. na rzecz Akademii Zamojskiej. Sąsiedzi: Boruch Męndlowicz i Zusman Bieniaszowicz.
W grudniu 1674 r. Abram Lewkowicz i Jakub Wolphowicz zapisali na kamienicy wyderkaf 500 złp. na rzecz Bractwa Literackiego przy Kaplicy NMP w Kolegiacie. Sąsiedztwo: sukcesorzy Mikołaja Biruka i sukcesorzy Bieniasowicza.
W marcu 1676 r. Ester Lewkowiczowna, wdowa po Nocie Dawidowiczu sprzedała dom za 1500 złp. Judzie Moszkowiczowi złotnikowi i Chai, jego żonie. Sąsiedztwo: Jakub Łabunski Żyd i Moszko Mendlowicz.
W sierpniu 1676 r. Lewko Giersanowicz Żyd sprzedał kamienicę In platea Judaica In foro Salarino – na ulicy Żydowskiej w Rynku Solnym za 6000 złp. Żelikowi i Seynie Gaymowiczom alias Kandyszowiczom, małżonkom. Sąsiedzi: acialiter ab una i olim succesorum dicta Margol ad presens Morelowski Sitam.
W lutym 1677 r. Aaron Moszkowicz wycenił kamienicę „Aranowską” na 4500 złp.
W grudniu 1677 r. Capitulum Zamoscensis Kapituła Zamojska zapisała część (361 złp.) kamienicy na ul. Żydowskiej w Rynku Solnym na rzecz Akademii Zamojskiej. Sąsiedztwo: niewierny Józef Izraelowicz i Homa Abramowicz.
W czerwcu 1678 r. Józef Izraelowicz zapisał na domu 600 złp. na rzecz niewiernego Maior’a Aaronowicza. Sąsiedztwo: Abraam Moszkowicz i niewierny Aaron Moszkowicz sukcess.
W grudniu 1679 r. niewierny Moszko Tobiaszewicz i Rechla Izraelowiczowna, małżonkowie sprzedali dom za 1000 złp. Boruchowi Moszkowiczowi i Tauwbie Leybuszowiczowney, małżonkom. Sąsiedztwo: Moszko Mendlowicz i Aaron Izraelowicz Żyd.
W listopadzie 1681 r. niewierny Boruch Moszkowicz zapisał na domu 100złp. na rzecz Jana Żarnowieckiego. Sąsiedztwo: na rogu i niewierny Abraham Lewkowicz.
W listopadzie 1682 r. Aranowicz udzielił kredytu 300 złp. na zakup kamienicy „Aranowskiej” na ul. Żydowskiej na Rynku Solnym przez Kiwę Lewkowicza i Gitlę Aranowiczową, jego żonę. Sąsiedztwo: niewierny Izrael Jozefowicz i sukcesorzy Homy Abramowicza.
W lutym 1684 r. niewierny Józef Izraelowicz Żyd, zapisał na kamienicy 340 złp. na rzecz Kolegiaty w Zamościu. Sąsiedztwo: Abrahae Moszkowicz i Kiwa Abramowicz.
W kwietniu 1686 r. Zendel Heyzykiewicz zapisał na domu sumę 390 złp. na rzecz Beniamina i Debory Kielmanowiczów, małżonków. Sąsiedztwo: Aaron Izraelowicz rzeźnik i Moszko Abraham.
W kwietniu 1687 r. sukcesorzy zmarłego Aarona Izraelowicza sprzedali za 1200 złp. dom Maiorowi Mośkowiczowi i jego żonie Małce. Sąsiedzi: Zendel Ayzykowicz.
W czerwcu 1689 r. Kazimierz Ogriszowicz oraz jego bracia Franciszek i Adam i siostry Marianna i Regina – dzieci zmarłego Sebastiana Ogriszowicza szewca, sprzedały dom za 550 złp. Palladii Białowolskiej, wdowie po Ignacym Białowolskim, żonie Stefana Krasowskiego. Sąsiedztwo: Jonasz Abrahamowicz i Baruch Abrachamowicz.
W sierpniu 1689 r. Marek Stoinski Vicecapitaneus Crasnostavensis, Pocillator Bełzensis vicestarosta krasnostawski i podczaszy bełski przeprowadził wizję domu przy ul. Żydowskiej. Sąsiedzi: Jakub Lenartowicz i dom Modrzyńskiego Vexilliferi Grabovecensi chorążego grabowieckiego.
Opis: „Widzieliśmy wszytkie mieszkania dla dawności walące się, w izbach piece okna wszędzie złe, Item stainia wali się, ieno kijami podparta, Item idąc…na gorze w izdebce piec dobry nowy, wapnem pobielony, ale w tei izdebce żadney ruiny nie masz…Dach nad całym tym domem z gruntu zły. Piec piekarski na teyze gorze nowo przestawiony.”
W marcu 1694 r. Bazyli Onuszkiewicz i Ewa zapisali na domu sumę 150 złp. na rzecz Berko Leyzorowicz.
W styczniu 1696 r. Boruch Mendlowicz i Debora Markiewiczowna, małżonkowie sprzedali za 2500 złp. dom Dawidowi Lewkowiczowi Doktorowicz i Sarze Moszkiewiczownej. Sąsiedzi: Jonas Abrahamowicz i Beyla Pancerniczka.
W styczniu 1696 r. Teodor i Marianna Czerniechowscy sprzedali dom za 350 złp. Mateuszowi Lewkiewiczowi kuśnierzowi i Annie jego żonie. Sąsiedzi: Bazyli Onuszkiewicz szewc i Juda Moszkowicz.
W maju 1696 r. Lewko Markowicz i Mendla Łachmanowna wycenili dom na 3790 złp. Sąsiedzi: sukcesorzy Maiera.
Opis: „Izba wielka y druga mniejsza izdebka, komora w wielkiey izbie, w sieni komora…Dachy y trzy rynny wiązanie ryglowe na tym budynku, pod dachem komora z dylow…Sklepy dolne murowane. Sklep dolny wzdłuż idąc ku ulicy Jatek Rzeźniczych ma w sobie łokci 11, w przy murze w każdej stronie łokci 3, co czyni łokci 28, wszerz ten sklep po łokci ma 10, czyni łokci 20, wysokość tego muru jest łokci 4,5, co czyni łokci 17, wzdłuż sklepienia łokci iest 11, w cerkiel ma łokci 10. Okno wymurowane łokci 4, wszerz łokci 2. Do tegosz sklepu wchodu łokci 6, także wzwysz łokci 6. Drugi sklep po lewey ręce zachodząc z Piwniczeny szyi od wierzchu wzdłusz sciana ma w sobie łokci 12 1/2, co czyni łokci 25, Wzdłusz sklepienie w teyze szyi ma w sobiie łokci 4 1/2 , to czyni łokci 17, wzwysz łokci 53/4, wychodząc zaś z tych sklepow szyi z kazdey strony muru po łokci 10 wzdłusz czyni łokci 20, także z boku sklepienie wzwysz wychodzące łokci 6, ktorego wszerz łokci 1 ½. „
W lipcu 1696 r. Leyba Markowicz i Hencia, jego żona dokonali podziału części domu na 3 części za dług.
- Jan Piasecki chorąży czernichowski – 723,4 złp. – „Sklep dolny murowany, do którego idzie okno na publiczną ulicę wymurowane ku wschodowi słońca a u tego sklepu są drzwi żelazne. Item do tegosz sklepu na gorze Komorka z dylow wybudowana do ktorey wschody nad sklepami dolnemi; przy teyze komorze strych nad izdebką, która idzie z izby wielkiey y ganek wszystek, który idzie koło całego domu iako tesz y ze strychem, co iest nad sienią”.
- Jerzy Doroszowski rajca szczebrzeszyński – 1650 złp. – „Sklep dolny murowany wchodząc do niższego, który się oddzielił p. Piaseckiemu, po lewey rece z wolnym przesciem y uzywaniem szyi drzwi żelaznych piwnicznych, które idąc z gory wspolne. Item izba dolnia z alkierzykiem, w tey izbie będącym piecem, oknami y strych nad ta izbą wielką”
- Kazimierz Lubecki – starosta zamojski – 800 złp. – „Izdebka, która idzie do izby wielkiej …z tym przysiąkiem, który iest przy tey izdebce…”
W listopadzie 1696 r. Jakubowa Dilagowiczowa przeprowadziła wizję domu: „Izba wielka, alkierz nowy, piec nowy lazurowy z tegosz alkierza, sionka, w alkierzu komin nowy…kuchienka. Izdaebka z piecem lazurowym, posadzka. Z tey izdebki staynia nowa…”
W listopadzie 1696 r. Bazyli Onuszkiewicz szewc i Ewa jego żona sprzedali za 500 złp. dom Kazimierzowi Lubeckiemu burmistrzowi i Magdalenie jego żonie. Sąsiedzi: Mateusz Lewkiewicz i Marek.
W lutym 1697 r. Franciszek Komodzinski i Marianna Chalepka, córka zmarłego Samuela Chalepskiego notariusza, małżonkowie sprzedali dom za 350 złp. Szymonowi Szydłowiczowi i Reginie jego żonie. Sąsiedzi: Andrzej Maszowski Porcitrusoris i fundum nudi.
W marcu 1699 r. Mateusz Lewkiewicz kuśnierz i Anna jego żona złożyli zapis hipoteczny na domu (600 złp) na rzecz Moszko Abrachamowicza i jego żony Rywki. Sąsiedztwo: Jonas Abrahamowicz i Moszko Abrachamowicz.
W październiku 1700 r. Franciszek Dzwonnikowski wycenił dom na 1790 złp. Sąsiedzi: Kaczkiewicz szewc i sukcesorzy Modrzynskich.
W lipcu 1704 r. Kazimierz Lubecki rajca i Magdalena, jego żona sprzedali dom lingea „Onuszkiewiczowskie” Marcinowi i Katarzynie Kołtuniakom za 420 złp. Sąsiedzi: Mateusz Lewkiewicz rajca i Moszko Żyd.
W marcu 1708 r. Anna Turowska, żona Mikołaja Turowskiego zapisała w testamencie dom Mikołajowi Turowskiemu, mężowi Musici Aulae muzykowi ? Sąsiedzi: Zofia Lenartowiczowa i Icek Krawiec.
W maju 1709 r. Feygiela Szlomowiczowa, wdowa po Abrahamie Szlomowiczu sprzedała kamienicę za 7300 złp. Zelikowi Izraelowiczowi i Rochli Leyzerowiczownej, jego żonie. Sąsiedzi: Irsz Jakubowicz i Maier Kantowicz.
W październiku 1710 r. Błażej Jabłonski Porcitrusor i Marianna jego żona sprzedali domus lingnea – dom drewniany – „cum fornicem interiorem muratam” „z zamurowaną galerią wewnętrzną” – tłumacz Google – Lewkowi Ickowiczowi i Małce jego żonie. Sąsiedzi: Alexander Łaszcz Palatinus Błezensis wojewoda bełski i Irsz Lewkowicz.
W styczniu 1711 r. Zelik Izraelowicz zapisał na kamienicy 300 złp. na rzecz księży wikariszy Kolegiaty Zamojskiej. Sąsiedztwo: Irsz Jakubowicz i Majer Leyzerowicz.
W marcu 1717 r. Moszko Ickowicz i Falco Nichowicz sprzedali za 330 złp. część kamienicy „Jozwowska” Józefowi Hercowiczowi i Dworze Judziance, jego żonie. Sąsiedztwo: Berko Abrahamowicz i Moszko Chaimowicz.
W październiku 1718 r. Ewa Raczkiewiczowa, wdowa po Grzegorzu Raczkiewiczu zapisała na domu sumę 200 złp. na rzecz Tomasza i Marianny Basilkowiczów. Sąsiedztwo: Andrea Szyszkiewicz i sukcesorzy Dzwonniccianorum.
W marcu 1721 r. Brandla Hirszowiczowna sprzedała kamienicę za 1000 złp. Józefowi Hercowiczowi i Dworce Judowiczownej, żonie. Sąsiedzi: emenentis i Zelik Izraelowicz.
W marcu 1722 r. Anna 1-voto Osinska, 2-voto Turowska sprzedała dom drewniany za 210 złp. Janowi i Konstancji Baranowskim. Sąsiedztwo: Icko krawiec i ementis parte (strona kupująca?).
W czerwcu 1722 r. Lewa Lewkowicz i Jachnies Łachmanowna sprzedali domus lignea cum fundo – drewniany dom z gospodarstwem Elii i Leji Chaymowiczom za 500 złp. Sąsiedztwo: Leybus Markowicz i Aron Nestalowicz.
We wrześniu 1728 r. Agnieszka Chrzanowska, wdowa po Paulu Chrzanowskim sprzedał dom 230 złp. Żral’owi Jacobowiczowi i Józefowi Aronowiczowi. Dom (cum fundo) hic Zamosci intra moenia In Platea Judaica sub vallo a via publica – (z dołem?) tu w Zamościu w obrębie murów Na Placu Żydowskim pod wałem od drogi publicznej – tłumacz Goolge.
W sierpniu 1729 r. niewierny Drezla Beniumoscen sprzedał kamienicę za 3350 złp. Szlomie i Szyfrze Szymonowiczom. Sąsiedzi: Schola Judeorum Zamoscen – Szkoła Żydowska w Zamościu i Irsz Krakowski.
W sierpniu 1731 r. Faybus Faybusiewicz pancernik i Brucha Wolfowna, żona sprzedali część domu za 200 złp. Izraelowi i Goldzie Dawidowiczom. Sąsiedztwo: Dawidkowa Żydówka i Franciszek Pindarowicz.
Opis: „ …videlicet (mianowicie) izbę komorę do ranney izdebki tylney ciągnącey się, tudziesz drugą komorę, także kuchni połowę, y wolne miejsce potrzebne tudziesz y sien naprzeciwko małey izdebki…”.
W czerwcu 1732 r. Mendel Jozwowicz sprzedał dom za 660 złp. Józefowi i Gitli Moszkowiczom. Sąsiedztwo: Oron Ickowicz i na rogu.
We wrześniu 1732 r. Szmulko Jakobowicz Incola (rezydent) sprzedał drewniany dom za 700 złp. Boruchowi i Chanie Dawidowiczom. Sąsiedztwo: Elia Chaimowicz i acialiter.
W lipcu 1734 r. Antoni Kozminski Praefectus Militus Fortality Zamosc. i Barbara jego żona sprzedali dom (cum fundo) za 550 złp. Dworze Irszowiczowej Indzinie. Sąsiedztwo: Dawid blachownik i Piernikarka. Usytuowanie domu: In Platea Judaica na ulicy Żydowskiej naprzeciwko Hamerni Skarbowey.
W maju 1735 r. Antoni Fidecki prawnik sprzedał za 1400 złp. dom Herszowi i Chindzie Ickowiczom, małżonkom. Dom znajdował się „ku Żydowskiey ulicy – hic intra moenia Civitatis – w obrębie murów miasta”. Sąsiedzi: kamienica Marka Jakubowicza i kamienica Adama Stankiewicza rajcy.
W lutym 1737 r. Marianna, wdowa po Aleksandrze Kołozowskim (Kołszowskim?) sprzedała dom za 660 złp. „Starozamojskiej żydówce”. Sąsiedztwo: Szachma i Kantorowicz.
W czerwcu 1738 r. Chana i Eliasz Leybowicze sprzedali dom (cum fundo) za 440 złp. Szpryncy Moszkowiczowej. Sąsiedzi: domus Ementium dom kupującego? i Józef Borysnik.
W maju 1743 r. Anna Rozgiewiczowa, wdowa po Mateuszu Rozgiewiczu i jej dzieci: Marianna Gabryelowiczowa, żona Michała Gabryelowicza i Wawrzyniec Rozgiewicz sprzedali dom (zrujnowany) za 165 złp. Gersonowi Abramowiczowi i Eli Majerowej, małżonkom. Sąsiedztwo: Lewko Abramowicz i Herszko Ickowicz krawiec.
W czerwcu 1753 r. Michael Baranowski sprzedał część domu (cum fundo) za 40 złp. Annie i Antoniemu Lipnickim. Sąsiedztwo: Adalbertus Soszynski i Ementium (kupujący?).
W marcu 1760 r. Cieszanowski Żyd przeprowadził wizję domu. Sąsiedzi: Moszko Notowicz i starozakonny Dawid Moszkowicz.
Opis: …”drzwi wchodząc w ziemie wlezli z podwaliny, kramnica stara tylko okiennica nowa y w scienie dylow kilka nowych, puł sciany od Notowiczow nie ma komorka stara, izba na tyle y komorczyna w ziemie wlazła stara sciany poprzechniałe, za piecem sciana wypaczona y komorka wali się połap zły okna powybyane piec kaflowy wali się na gorę schody złe pogniłe, tamze izba stara, komin wali się do izby drzwi złe tamze kaflowy piec zły, y komin zroynowany, drzwi do alkierza nie masz iak izba znacznie ku domostwu Notowicza nachyliła się.. W sieniach na dole od Dawida sciany nie masz, na gorze także sciany nie masz tylko ze cudzemi scianami stoi dach stary zakopciany zgoła całe domostwo ruinie podległe wali się…Reparacyi mało co znać tylko w kramnicy na dole tarcic kilka nowych….”
W listopadzie 1762 r. Stanisław Stankiewicz sprzedał środkową część domu za 24 złp. Janowi Stankiewiczowi (brat właściciela) i Barbarze de Jaworskie, żonie. Usytuowanie domu: In plateau Judaicam versus – naprzeciw ul. Zydowskiej . Sąsiedztwo: fundus vacuus sukcessorum Illustrissimorum od Exceluum D. Hrakiew – puste gospodarstwo najznamienitszych następców Ekscelencji D. Hrakiewa – tłumacz Google oraz sukcesorzy Herszko Żyda domus parte (cześć domu) .
W kwietniu 1762 r. Szloma Moszkowicz, rabin synagogi zamojskiej, sukcesor zmarłego Haima Moszkowicza kupca, wycenił czwartą część kamienicy przy ul. Żydowskiej sąsiadującej z drogą publiczną i kamienicą kupców Byszkow.
Opis: „…na drugim gornym piętrze znajdującey się …Izba duża po lewey ręce pod sufitem y alkierz…Okien 5 w izbie i szoste w alkierzu….Dwa piece kaflowe stare, ieden w izbie malowany z kominkiem, drugi saski w alkierzu…Drzwi do izby dębowe stare…do alkierza drzwi podwojne…Naprzeciw tey izby druga izba mniejsza pod sufitem z alkierzem sklepionym…Okien 2 w izbie a trzecie w alkierzu…Dwa piece kaflowe, ieden w izbie, drugi w alkierzu….Tamze troie drzwi…Sień cała sklepiona, w teyze sieni okno …Z sionki izdebka przy schodach, drzwi, tamże okien 2…piec z kominkiem. Kuchnia z kominem wielkim nad dach wyprowadzonym ….Czwarta część dachu. Piwnic 2, iedna wielka, druga mniejsza.”
W cenę czwartej części kamienicy wchodzi także część sprzętu szkoły Synagogi Zamoyskiej.
_____________________________________________________________________________________________________
Mieszkańcy ul. Żydowskiej w Zamościu 1633-1762 alfabetycznie
Aaronowicz Hirsz i Róża Moszkowiczowna 1664, Hes 1673 ul. Żydowska
Aaronowicz Maior 1678 ul.Żydowska
Abraham (Abrachamowicz) Moszko i Rywka1686, 1699 ul. Żydowska
Abrahamowicz Berko 1717 ul. Żydowska
Abrahamowicz Jonasz, i Baruch 1689, 1696, 1699 ul. Żydowska
Abramkowic Moysi i Bella Żydzi 1644 ul. Żydowska
Abramowic Izaak Włoch Żyd 1634 ul. Żydowska
Abramowicz Gerson i Ela Majerowa 1743 ul. Żydowska
Abramowicz Homa 1677, sukces. 1682 ul. Żydowska
Abramowicz Kiwa 1684 ul. Żydowska
Abramowicz Lewko 1743 ul. Żydowska
Abramowicz Sloma (Salomon) Żyd 1654, 1664-65, 1667, 1672 ul. Żydowska
Ambroży cieśla 1634 ul. Żydowska
Andrzej krawiec 1641 ul. Żydowska
Aranowicz 1682 ul. Żydowska
Aronowicz Józef 1728 ul. Żydowska
Aspagiowicz (Aspiegowicz) Gieragos (Geragosz) Ormianin 1640, 1641, 1642 ul. Żydowska
Asuadurowic Chadisbarans Ormianin 1637 ul. Żydowska
Aśpiegowic Geragosz Ormianin 1637 ul. Żydowska
Ayzykowicz Zendel 1687 ul. Żydowska
Balner Żyd 1670 ul. Żydowska
Baranowski Jan i Konstancja 1722, Michał 1753 ul. Żydowska
Basilkowicz Tomasz i Marianna 1718 ul. Żydowska
Beniamin Żyd 1634, 1637 ul. Żydowska
Beniaminowicz Iczko i Hynka 1667 ul. Żydowska
Benimoscen Drezla Żyd 1729 ul. Żydowska
Ber Jakub i Chana 1638 ul. Żydowska
Białowolska Palladia w. po Ignacym 1689 ul. Żydowska
Bieniaszowicz Zusman VII 1674, sukcesorzy XII 1674 ul. Żydowska
Biruk Mikołaj sukcesorzy 1674 ul. Żydowska
Bokaytowic (Boykałowic?) Andrzej i Anna 1639, 1645 ul. Żydowska
Boruch i Debora (brak nazwiska) 1670 ul. Żydowska
Branwicki Grzegorz i Marina 1648 ul. Żydowska
Byszkow 1762 ul. Żydowska
Campus de, Manuel Włoch 1638 ul. Żydowska
Castiell Dawid Włoch Żyd 1641 ul. Żydowska
Chaim Żyd 1669 ul. Żydowska
Chaimowicz Moszko 1717 ul. Żydowska
Chaymowicz Eliia i Leia 1722, 1732 ul. Żydowska
Chiderowicz Sefer Ormianin i Anna Sepserowa 1658 ul. Żydowska
Chmara Szymon 1634 ul. Żydowska
Chrzanowski Paul i w. Agnieszka 1728 ul. Żydowska
Cieszanowski Żyd 1760 ul. Żydowska
Czarnota Jan i Anna w. (1-voto Getner) 1654 ul. Żydowska
Czerniechowscy Teodor i Marianna 1696 ul. Żydowska
Dawidkowa Żydówka 1731 ul. Żydowska
Dawidowicz Abram s. D. Smuklera. Żyd 1634 ul. Żydowska
Dawidowicz Boruch i Chana 1732 ul. Żydowska
Dawidowicz Izrael i Golda 1731 ul. Żydowska
Dawidowicz Nason 1669 ul. Żydowska
Dewiski Andrzej ksiądz (zapis Moszkowiczów) z 1671 z ul. Żydowskiej
Dilagowiczowa Jakubowa 1696 ul. Żydowska
Dom Ormiański 1634 ul. Żydowska
Doroszowski Jerzy 1696 ul. Żydowska
Drużbicz Jan Stanisław 1670 ul. Żydowska
Dubenski Moysis Żyd 1637 ul. Żydowska
Dykaphon (Dykaff) (Dykaph) Michał i Urszula 1651, 1653 ul. Żydowska
Dzwonnikowski Franciszek 1700, sukces. 1718 ul. Żydowska
Emanuel 1670 ul. Żydowska
Faybusiewicz Faybus i Brucha Wolfowna 1731 ul. Żydowska
Feranti Nunciantus 1655 ul. Żydowska
Fidecki Antoni 1735 ul. Żydowska
Garbaty Abraam i Jafi Żydzi 1648 ul. Żydowska
Gaymowicz alias Kandyszowicz Żelik i Seyna 1676 ul. Żydowska
Geragosz (Gergiasz) Ormianin 1636 ul. Żydowska
Getner Jan 1634, 1654 i Anna w. po Janie Czarocie, 1655 ul. Żydowska
Giersanowicz Lewko 1676 ul. Żydowska
Giżowski Marcin alias Krzelski i Jadwiga 1664 ul. Żydowska
Glzanowski Marcin 1634 ul. Żydowska
Gorny Tyśko (de Villa Zarudzie) i Katarzyna 1640 ul. Żydowska
Grabowic Albert 1637 ul. Żydowska
Gralowna Exela Żydówka w., c. Israela Nosalczyka Żyda 1649 ul. Żydowska
Grzegorz (Hrehorius) kramarz 1640 ul. Żydowska
Hamernia Skarbowa 1734 ul. Żydowska
Hercowicz Józef i Dwora Judzianka (Judowiczowna) 1717, 1721 ul. Żydowska
Heyzyk introligator Żyd 1664, 1665 ul. Żydowska
Heyzykiewicz Zendel 1686 ul. Żydowska
Hirszowiczowna Brandla 1721 ul. Żydowska
Hornik Melchior 1648, 1651, 1653 ul. Żydowska
Hrakiew D. 1762 ul. Żydowska
Icek krawiec 1708, 1722 ul. Żydowska
Ickowicz Hersz (Herszko) i Chinda 1735,1743 ul. Żydowska
Ickowicz Lewko i Małka 1710 ul. Żydowska
Ickowicz Moszko 1717 ul. Żydowska
Ickowicz Oron (Aaron?) 1732 ul. Żydowska
Izraelowicz Aaron 1686, nie żył 1687 ul. Żydowska
Izraelowicz Józef 1665, 1667, 1672, 1677, 1684 ul. Żydowska
Izraelowicz Zelik i Rochla Leyzerowiczowa 1709, 1711, 1721 ul. Żydowska
Jabłonski Błażej i Marianna 1710 ul. Żydowska
Jacobowicz Żral 1728 ul. Żydowska
Jakobowicz Szmulko 1732 ul. Żydowska
Jakowicz Nota 1671 ul. Żydowska
Jakubowicz (Jakubowski) Jeleń i Hester, Żydzi 1644 ul. Żydowska
Jakubowicz Beniamin Włoch Żyd 1641 ul. Żydowska
Jakubowicz Irsz 1709,1711 ul. Żydowska
Jakubowicz Marek 1735 ul. Żydowska
Jakubowicz Moszko i i Leja 1665, Moszek i Jenta 1669, 1671 ul. Żydowska
Jarochomowicz Jakub 1667 ul. Żydowska
Jonas cymbalista 1671 ul. Żydowska
Joszkowicz Moyses i Freida 1634 ul. Żydowska
Jotcewic Bohdan 1643 ul. Żydowska
Jozefowicz Izrael 1682 ul. Żydowska
Jozwowicz Mendel 1732 ul. Żydowska
Józef Żyd 1643 ul. Żydowska
Judkowicz Jona i Mandzia Hirszkowiczowna Żydzi 1665 ul. Żydowska
Kaczkiewicz 1700 ul. Żydowska
Kalmanowicz Salomon 1671 ul. Żydowska
Kantorowicz 1737 ul. Żydowska
Kantowicz Maier 1709 ul. Żydowska
Kielmanowicz Beniamin i Debora 1686 ul. Żydowska
Kisielewicz Sloma Włoch Żyd 1655 ul. Żydowska
Kołozowski (Kołoszowski) Aleksander i w. Marianna 1737 ul. Żydowska
Kołtuniak Marcin i Katarzyna 1704 ul. Żydowska
Komodzinski Franciszek i Marianna Chalepka 1697 ul. Żydowska
Konowałka Tomasz 1643 ul. Żydowska
Kopel Jakub i Gera Lewkowiczowna 1670, 1674 ul. Żydowska
Kozminski Antoni i Barbara 1734 ul. Żydowska
Krakowski Irsz 1729 ul. Żydowska
Krasowski Stefan i Palladia (1-voto Białowolska) 1689 ul. Żydowska
Krzysztofowicz Jan Grek z m. Nieopola 1642 ul. Żydowska
Lenartowicz Jakub 1689, Zofia 1708 ul. Żydowska
Lewkiewicz Mateusz i Anna 1696, 1699, 1704 ul. Żydowska
Lewko szewc Żyd 1665 ul. Żydowska
Lewkowicz Abraam s. Lewka Smuklerza, Żyd 1648, 1655, 1664, 1667, 1671, 1674 ul. Żydowska
Lewkowicz Dawid Doktorowicz i Sara Moszkiewiczowna 1696 ul. Żydowska
Lewkowicz Kiwa i Gitla Aaronowiczowa 1682 ul. Żydowska
Lewkowicz Lewa i Jachnies Łachmanowna
Lewkowicz Marek 1665 ul. Żydowska
Lewkowiczowna Ester w. po Nocie Dawidowiczu 1676 ul. Żydowska
Leybowicz Eliasz i Chana 1738 ul. Żydowska
Leyzerowicz Berko 1694 ul. Żydowska
Leyzerowicz Majer 1711 ul. Żydowska
Lipnicki Antoni i Anna 1753 ul. Żydowska
Lippyc (Lipsier) Mordahay zm. ojciec Rosy Maier 1637 ul. Żydowska
Lorentowicz Wojciech 1641 ul. Żydowska
Lubecki Kazimierz i Magdalena 1696, 1704 ul. Żydowska
Lurenszowic Wojciech 1648 ul. Żydowska
Lurentowicz Albert 1637 ul. Żydowska
Łabinensis Jakub Żyd 1664, 1670, 1676 ul. Żydowska
Łaszcz Samuel na Tuczępach 1667, 1670 ul. Żydowska
Łukowicz Wojciech i Katarzyna 1649, 1653 ul. Żydowska
Łysikowski 1644 ul. Żydowska
Machmanowicz Leyzer i Roza (Mendel) Żydzi 1649 ul. Żydowska
Mahalczyk Sebastian 1643 ul. Żydowska
Maier Isaakowic i Rosa 1637, 1639 ul. Żydowska
Maier Izraelowicz Żyd 1650, 1651, 1653, 1664, sukces. 1696 ul. Żydowska
Maierowicz (Maier) Józef Żyd 1641, 1645, 1650 ul. Żydowska
Maiowic (Maiowicz) Jan i Zofia 1634, 1635-36 ul. Żydowska
Maiowicz Jan 1635 ul. Żydowska
Margol (Morelowski) sukcesorzy 1676 ul. Żydowska
Markowicz Lewko i Mendla Łachmanowna 1696 ul. Żydowska
Markowicz Leyba i Hencia 1696 ul. Żydowska
Mathiowic Mikołaj 1645 ul. Żydowska
Matkiowic Melchior 1651 ul. Żydowska
Mendlowicz Boruch i Debora Markiewiczowna 1674, 1696 ul. Żydowska
Mędlowicz Moszko i Rachela Żydzi 1665, 1676, 1673 ul. Żydowska
Mieszopuscik Stanisław 1651 ul. Żydowska
Mikulic Andrzej nie żył 1634 i w. Agnieszka ul. Żydowska
Mirowski Andrzej 1636, 1638 ul. Żydowska
Modrzyński 1689, sukces. 1700 ul. Żydowska
Morduchaiowic Maier Żyd 1640 ul. Żydowska
Moszkowic Eyzyk i Debora Jakubowiczowna Żydzi 1667, 1671 ul. Żydowska
Moszkowicz Aaron i Haia Lewkowiczowna Żydzi 1653, 1665, 1667, 1671-72, 1676, 1678 ul. Żydowska
Moszkowicz Abraam (Abrahae) 1678, 1684 ul. Żydowska
Moszkowicz Dawid 1760 ul. Żydowska
Moszkowicz Icko 1633, Jakub 1651 ul. Żydowska
Moszkowicz Józef i Gitla 1732 ul. Żydowska
Moszkowicz Juda i Chaia 1676, 1696 ul. Żydowska
Moszkowicz Szloma rabin s. Haima 1762 ul. Żydowska
Moszkowicz Szprynca 1738 ul. Żydowska
Mośkowicz Maior i Małka 1687 ul. Żydowska
Moyses Żyd 1639 ul. Żydowska
Mruchomowicz Jakub i Estera 1670 ul. Żydowska
Nachumowic Leyzer 1641 ul. Żydowska
Nichowicz Falco 1717 ul. Żydowska
Noszalczyk (Nosalczyk) Israel Żyd 1654 ul. Żydowska
Notha Dawidowicz Żyd 1651, 1664-65 ul. Żydowska
Notowicz Moszko 1760 ul. Żydowska
Nowacki Andrzej 1667 ul. Żydowska
Nowosielski Sebastian i Anna 1634, 1635, 1641, 1644, nie żył 1673 ul. Żydowska
Obuszek (vide Ornik) Bartłomiej 1634, 1641 ul. Żydowska
Ogriszkiewicz Łukasz 1671 ul. Żydowska
Ogriszowicz Sebastian nie żył 1689, jego dzieci: Kazimierz, Franciszek, Adam, Marianna, Regina ul. Żydowska
Olęnder Jakub 1634 ul. Żdydowska
Onuszkiewicz Bazyli i Ewa 1694, 1696 ul. Żydowska
Ornik Melchior alias Obuszek 1650 ul. Żydowska
Pancerniczka Beyla 1696 ul. Żydowska
Pesczykowic Stefan i Teodora 1640 ul. Żydowska
Pestykowic Stefan 1644, Szymon (Pestykowicz) 1664-65 ul. Żydowska
Piasecki Jan 1696 ul. Żydowska
Piątkowicz Wojciech (brat Anny Getner) i Jadwiga 1654 ul. Żydowska
Piernikarka 1734 ul. Żydowska
Pindarowicz Franciszek 1731 ul. Żydowska
Pliszkowski (Pliszewski) Grzegorz (Hrehorius) i Anna 1635, 1641 ul. Żydowska
Podhorski Szymon 1635 ul. Żydowska
Przytułek- szpital żydowski 1635 ul. Żydowska
Rabrey 1655 ul. Żydowska
Raczkiewicz Grzegorz i w. Ewa 1718 ul. Żydowska
Rozgiewicz Mateusz i w. Anna i dzieci: Wawrzyniec i Marianna ż. Michała Gabryelowicza 1743 ul. Żydowska
Salem (Salomon) Abram Włoch Żyd i Rebeka Salema 1634, 1638, 1640 ul. Żydowska
Salomonowicz Kopel 1649 ul. Żydowska
Sapinski (Sopinski) Albert i Zofia 1638 ul. Żydowska
Sarkouis Szymon 1636 ul. Żydowska
Schind Dawid 1644 ul. Żydowska
Seps Mateusz 1649 ul. Żydowska
Serhiowic Owanis Ormianin 1642 ul. Żydowska
Shein Dawid Szkot 1641 ul. Żydowska
Siedliski 1635 ul. Żydowska
Siemion krawiec 1642 ul. Żydowska
Skopkowa 1634 ul. Żydowska
Słoma (Sloma?) Żyd 1654 ul. Żydowska
Smuklerz (Smuler) Dawid i Freyda (Freygiela) Żydzi, nie żył 1634, 1636, 1637 ul. Żydowska
Smuklerz Aaron Żyd 1654, 1655 ul. Żydowska
Smuyłowicz Haim i Pola 1653 ul. Żydowska
Snopka Żyd 1670 ul. Żydowska
Snopkowa Janowa 1658 ul. Żydowska
Someccy Błażej i Katarzyna 1670 ul. Żydowska
Soszynski Adalbertus (Wojciech) 1753 ul. Żydowska
Sowiński Albert 1636 ul. Żydowska
Stanisław mięsopust 1634 ul. Żydowska
Stanisław murarz 1633, 1634, 1635 ul. Żydowska
Stankiewicz Adam 1735 ul. Żydowska
Stankiewicz Jan (brat Stanisława) i Barbara de Jaworskie 1762 ul. Żydowska
Stankiewicz Stanisław 1762 ul. Żydowska
Stefan kuśnierz 1641 ul. Żydowska
Stoinski Marek 1689 ul. Żydowska
Strocista Adam 1643 ul. Żydowska
Szachma 1737 ul. Żydowska
Szkolnik żydowski 1649 ul. Żydowska
Szkoła żydowska 1729 ul. Żydowska
Szlomowicz Abraham i w. Feygiela 1709 ul. Żydowska
Szmuil Żyd 1638 ul. Żydowska
Szmuklerz Lewko Chylowicz 1665 ul. Żydowska
Szpital żydowski 1658 ul. Żydowska
Szumanscy Marcin i Marina 1651, 1652 ul. Żydowska
Szydłowicz Szymon i Regina 1697 ul. Żydowska
Szymon krawiec 1637 ul. Żydowska
Szymonowic Józef Ormianin 1637, 1639 ul. Żydowska
Szyszkiewicz Andrzej 1718 ul. Żydowska
Ślaska Olęnder Jakub 1635 ul. Żydowska
Śnieciechowski Błażej 1658 ul. Żydowska
Thoros Bogdan Ormianin (nieletni?) 1636 ul. Żydowska
Tobiaszowicz Moscho (Moszko) i Rechla Izraelowiczowna 1673, 1679 ul. Żydowska
Trebiaski 1652 ul. Żydowska
Turowski Jan 1634 ul. Żydowska
Turowski Mikołaj i Anna (1-voto Osinska) 1708, wdowa po Turowskim 1722 ul. Żydowska
Tyszowiecki Łukasz i Krystyna 1655, 1664 ul. Żydowska
Ulica Jatek Rzeźniczych 1696 ul. Żydowska
Uszel (Usiel) Abraam (Abraham) Włoch Żyd 1633, 1641 ul. Żydowska
Uzayelowic Abraam Żyd 1650 ul. Żydowska
Violecti de, Adam 1641 ul. Żydowska
Walencik Krzysztof i Anna 1634 ul. Żydowska
Waśniowski Albert 1638 ul. Żydowska
Weszołowski 1667 ul. Żydowska
Wiercioszkowa Anna 1636, Zofia 1639 ul. Żydowska
Wiewieszkowa Mateuszowa Zofia 1634 ul. Żydowska
Więckowic Jan i Jadwiga 1648 ul. Żydowska
Wilczek Jan nie żył 1652, w. Anna; s. Jan Wilczek i Katarzyna 1667 ul. Żydowska
Włoch Żyd 1651 ul. Żydowska
Wolfowicz Jakub 1667 ul. Żydowska
Wolphowicz Jakub 1674 ul. Żydowska
Worona (Woroney) Blastia (Bałaz) Błażej 1637, 1639, 1642 ul. Żydowska
Zarzecki Andrzej nie żył 1639 i s. Adam ul. Żydowska
Zysik Stanisław sukces. 1634 ul. Żydowska
Żołędzki Stanisław i Regina 1634, 1637, 1641, 1642 nie żył 1655, Wojciech 1648 ul. Żydowska
Żuchowisz Stanisław sukces. 1633, nie żył już pomiędzy 1635 a 1636, ul. Żydowska
Żulinski Stefan 1670 ul. Żydowska
___________________________________________________________________________________________________
opracowanie: Ewa Lisiecka
1. Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie. Akta Miasta Zamościa. Advocatatalia. Kwerenda z l. 70 XX w.
2. Morgensztern Janina. Uwagi o Żydach sefardyjskich w Zamościu w latach 1588-1650. Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego. wydanie Warszawa kwiecień-czerwiec nr 38. s. 69i nr 43-44 z 1962 r. (linki poniżej).
3. https://cbj.jhi.pl/documents/721138/0/
4. https://cbj.jhi.pl/documents/721824/0/