Wystawa „Ostatni ordynat i jego najbliżsi”, której wernisaż odbył się 17 lipca 2020 r. o godz. 16:30 w Zamościu, wpisuje się w cykl wydarzeń związanych z 440 rocznicą powstania miasta. Z tej właśnie okazji Rodzina Zamoyskich i Adam Gąsianowski z „Muzeum starej fotografii” w Zamościu, dedykują wystawę miastu i jego mieszkańcom. Tytułowym bohaterem wystawy jest XVI ordynat na Zamościu, Jan Tomasz Zamoyski (1912-2002) oraz jego najbliższa rodzina. Najstarsze fotografie pochodzą z końca XIX w., a wykonano je w siedzibie Zamoyskich w Klemensowie. Sporządzenia kopii fotografii ze szklanych negatywów i błon ciętych, udostępnionych przez Rodzinę Zamoyskich, podjął się zamojski fotograf-artysta, Adam Gąsianowski. Spod jego ręki wyszły nienagannie wykonane, małe dzieła sztuki fotograficznej, wpisujące się w znany już w środowisku zamojskim cykl „Czar starej fotografii”. Ponad pięćdziesiąt zdjęć w stylowych ramach rozmieszczono w sieniach zabytkowych kamienic zamojskich, przy ulicy Staszica na Rynku Wielkim. Po zwiedzeniu wystawy głównej, Goście mogli obejrzeć w bonusie kilkanaście innych zdjęć, które gospodarz wystawy prezentował na dziedzińcu jednej z kamienic. Była również okazja do spotkania z Rodziną Zamoyskich, która licznie przybyła do Zamościa z kraju i zagranicy.
Wystawa obejmuje zdjęcia trzech pokoleń Zamoyskich. Zamysł jej zorganizowania zrodził się w chwili odzyskania rodowej siedziby w Klemensowie. Marcin Zamoyski odkupił od Skarbu Państwa niszczejący pałac, który stara się obecnie przywrócić do dawnej świetności. Stare zdjęcia odtwarzają poniekąd wystrój pałacu, ogrodów, otoczenia. Zachowało się niewiele fotografii wnętrza pałacu. Rodzinną kolekcję zniszczył czas okupacji i okres późniejszych prześladowań rodziny. Syn ostatniego ordynata wraz z siostrami postanowili ocalić to, co jeszcze pozostało. Rozesłano rodzinne wici i pozyskano zdjęcia, które dotąd nie były nigdzie publikowane. Był to niezwykle dogodny moment na ich uratowanie i podzielenie się z innymi. Pełniejszą historię Rodziny Zamoyskich, której cezurę obejmuje wystawa, przedstawia opracowanie Anny Rudy (http://przewodnicyzamosc.pl/archiwa/10313).
Wystawa wzbudziła żywe zainteresowanie wśród mieszkańców Zamościa. Będzie także niewątpliwą atrakcją turystyczną w tym sezonie. Dla członków Koła Przewodników ma ogromne znaczenie, dotyczy bowiem Honorowego Członka Koła Przewodników, Jana Tomasza Zamoyskiego i jego małżonki Róży z Żółtowskich Zamoyskiej, którzy od 2013 r. są patronami zamojskiego Koła, obchodzącego za rok jubileusz 60. lecia pracy przewodnickiej w Zamościu.
